De zomerzonnewende valt in Nederland namelijk meestal op 21 Juni. Alleen tijdens een schrikkeljaar niet, dan valt de langste dag van het jaar op 20 Juni.
Op het noordelijk halfrond van de aarde valt deze dag elk jaar rond 21 december en wordt hij winterpunt genoemd. Op het zuidelijk halfrond is het omgekeerd; daar valt de kortste dag omstreeks 21 juni.
En de kortste nacht? Dat is de nacht van 20/21 juni 2022.
Als je naar de kalender kijkt, stel je inderdaad vast dat vanaf 17 december de dagen 's avonds al beginnen te lengen. Pas op 4 januari begint de zon 's ochtends vroeger op te komen. De vroegste zonsondergang heeft plaats op 13 december. De meest late zonsopkomst gebeurt op 30 december.
De kortste dag van het jaar (de winterzonnewende) is ongeveer 21 december. Dit houdt in dat in Reykjavík de zon rond 11.30 uur opkomt en rond 15.30 uur weer ondergaat. En naarmate je verder naar het noorden van IJsland gaat, wordt deze dag zelfs nog korter.
Svalbard, of eigenlijk Spitsbergen, is het meest noordelijk gelegen eiland van Noorwegen. Door de draaiing van de aarde om de zon is het hier in de winterperiode 84 dagen donker. De zon komt dan helemaal niet op en het is dus gewoon constant donker.
December – de donkerste maand van het jaar.
De middernachtzon is een natuurfenomeen dat in de zomer voorkomt op plaatsen ten zuiden van de zuidpoolcirkel en ten noorden van de noordpoolcirkel, dus ook in Noord-Noorwegen. De aarde draait met een gekantelde as ten opzichte van de zon, en in de zomermaanden is de Noordpool naar de zon gericht.
In de astronomische zomer worden de dagen korter, maar dat gaat in het begin maar heel langzaam. De dagen worden in maart zo'n 4 minuten per dag langer en het tempo waarmee het langer licht wordt bereikt jaarlijks op 20 of 21 maart het hoogtepunt.
De zomerzonnewende, ook wel midzomer genoemd, is met 16 uur, 16 minuten en 47 seconden zonlicht, de langste dag op het noordelijke halfrond. Tijdens een schrikkeljaar valt deze dag op 20 Juni, anders bijna altijd op 21 Juni.
Vanaf dinsdag 21 juni 2022 gaan we donkere tijden tegemoet, want dan is de zomerzonnewende op het noordelijk halfrond. In Amsterdam duurt de dag dan maar liefst 16 uur, 48 minuten en 19 seconden.
Wanneer valt de winterzonnewende? Het moment dat de zon van richting lijkt te veranderen, valt in 2021 op 21 december om 16.59 uur. Dit is de officiële winterzonnewende. In 2022 valt de winterzonnewende op 21 december om 22.48 uur.
20 december is de 354ste dag van het jaar (355ste dag in een schrikkeljaar) in de gregoriaanse kalender. Hierna volgen nog 11 dagen tot het einde van het jaar.
Het tijdstip van zonsopkomst is ongeveer gelijk aan dat van 15 oktober. Dat komt doordat eind oktober de wintertijd in gaat. Op de donkerste dag van het jaar, 21 december, is het slechts zeven uur en drie kwartier licht.
Tijdens de Noorse zomer gaat de zon niet onder boven de (noord)poolcirkel en is deze gedurende een aantal maanden 24 uur per dag zichtbaar. De Middernachtzon is te zien doordat de aardas gekanteld is. Deze as is de denkbeeldige lijn die dwars door de aarde de noordpool en zuidpool met elkaar verbindt.
Vanaf 21 maart is het op de noordpool 6 maanden lang constant dag. Vanaf 23 september valt daar de duisternis in en blijft het de volgende 6 maanden donker. Op de zuidpool gebeurt het omgekeerde. In ons voorjaar en zomer is het daar donker en vanaf 23 september breekt daar voor de volgende 6 maanden de zon door.
Het is winter op Svalbard, en rondom de hoofdplaats van deze archipel in de ijselijke Barentsz-zee (die wij als Spitsbergen aanduiden) is het permanent duister. 's Nachts en overdag. Van november tot eind februari zijn de ruim drieduizend inwoners van de Noorse nederzetting verstoken van daglicht.
Vandaag, 21 december, is het alweer de 'kortste' dag van het jaar. In Amsterdam duurt de dag maar 7 uur, 40 minuten en 42 seconden, en in Brussel 7 uur, 56 minuten en 20 seconden. Daarmee is het 8:48 uur korter licht dan op de 'langste' dag van het jaar, 21 juni.
En dus moet de aarde een stukje verder doordraaien om terug dezelfde positie t.o.v. de zon in te nemen. Lengen de dagen in de maand januari gestaag 1 tot 3 minuten per dag, als je meer naar het noorden gaat, verloopt het langer worden van de dagen veel spectaculairder.
Met ruim 7,5 uur licht beleven we zondag de kortste dag van het jaar. Vanaf volgende week worden de dagen weer langer. De zon komt zondag op om 8.49 en gaat onder om 16.30 uur. Daarmee is het officieel de kortste of ook wel de donkerste dag van het jaar.
Yuma is een stad in het Zuiden van Arizona, aan de grens met Mexico, en telt het meeste aantal zonuren ter wereld. De zon schijnt er maar liefst 4015 uren per jaar, dat is gemiddeld elf uur per dag. In juli schijnt de zon er zelfs bijna veertien uur per dag, het dubbele van in België.
Kaapverdische Eilanden
Op de eilanden van Kaapverdië valt maar weinig regen, en het wordt overdag eigenlijk nooit kouder dan 24 graden. Van februari tot en met juni valt er bijna helemaal geen neerslag.