Begin met de watten en de zwachtel aan de zijde van kleine teen op de wreef van de voet. Probeer de voet bij aanleggen zo veel mogelijk in een stand van 90 graden te zwachtelen. Zorg ervoor dat er geen plooien ontstaan. Bij aanleggen van het drukverband moet u “achtjes draaien”.
Wikkel gelijkmatig over de voet, de enkel, hiel en een deel van het onderbeen. Laat de tenen zichtbaar. Breng de zwachtel in tegengestelde richting van de verzwikking aan. Is de enkel aan de rechterkant dubbelgeklapt, wikkel dan dus linksom.
Maak een of twee windingen om de voorvoet. Trek bij iedere winding de zwachtel een stukje aan, ongeveer 2 cm. Zwachtel dan de hiel, de hak en het onderste stukje van de enkel, zonder de winding extra aan te trekken. Volg de vorm van het onderbeen naar boven en houd dezelfde druk op de zwachtel.
Om stuwing in de ledematen te voorkomen dient men bij het aanbrengen van een zwachtel altijd in de richting van het hart te zwachtelen. Men begint dus aan het uiteinde van de ledemaat (distaal) en werkt naar het lichaam toe (ofwel 'in de richting van het hart' of proximaal).
Aandachtspunten. Kijk in de rol tijdens het aanleggen van het verband. Zet lichte rek op de ideaalzwachtel tijdens het afrollen, probeer de rek goed te verdelen over het verband. Controleer of het verband niet te strak zit, door te vragen naar tintellingen of een koud gevoel in de vingers.
Leg het begin van de zwachtel aan één kant van de voet langs de aanzet van de tenen. Kijk in de rol. Als je niet bij de aanzet van de tenen begint kan er stuwing ontstaan.
Aanbrengen: begin bij de tenen tot twee vingers onder de knieholte. Kijk IN de rol. Tijdens het aanbrengen licht uitrekken. Bij de voet dezelfde aanbrengmethode als bij korte rek aanbrengen zonder polstermateriaal, eventueel wel buisverband gebruiken.
Koel de enkel direct +/- 15 minuten en daarna regelmatig de eerste 24-48 uur met koud stromend water of ijs (let op: ijs niet direct op de huid). Om zwelling verder te voorkomen kun je de enkel inzwachtelen met elastisch drukverband.
Het ACT-zwachtelen is de afkorting van Ambulante Compressie Therapie. Deze wordt toegepast met korte-rekzwachtels als een cliënt veel vocht in de benen vasthoudt, bijvoorbeeld na een operatie aan een heup.
Voorkom drukplekken door zwachtels glad en zonder kreukels aan te brengen. Pijn en blauwe tenen of vingers na het zwachtelen kunnen duiden op te strak zwachtelen. Raadpleeg de behandelend arts als de pijn na het opnieuw zwachtelen aanhoudt. Als de tenen wit blijven, raadpleeg dan ook de behandelaar.
Zet je voet je voorvoet op een stoel en je voet 90 graden in verhouding tot je been. Doe een stuk tape onder je voet door, plak de tape aan de binnenkant van je enkel 5 centimeter boven het enkelbot. Doe de andere kant van de tape diagonaal over je voet heen, naar de binnenkant van je enkel.
begin het verband met een slag om de pols en plak dit vast. Daarna via de rug van de hand naar de gewonde vinger. Je hebt maar twee slagen om de vinger nodig, over je vingertop heen, om het verband zijn werk te laten doen en het gaasje op zijn plaats houden.De volgende slagen gaan weer terug over de hand naar de pols.
Synthetische watten verdelen de druk en absorberen wondvocht
Zo wordt afknelling voorkomen. Ook wordt de verstuiking door het drukverband gestabiliseerd. Bij ernstige bloedingen wordt een wonddrukverband aangelegd. In dit geval komt er eerst een steriel dekverband op de wond.
Er kunnen complicaties ontstaan bij het verkeerd zwachtelen. De complicaties die het meest ontstaan zijn venster-oedeem, striemen of blaren, droge geïrriteerde huid, dat het verband te los zit. Het kan ook zo zijn dat het verband te strak staat, waardoor de patiënt pijn ervaart.
Houd tijdens het zwachtelen van het onderbeen de voet in een hoek van 90° ten opzichte van het onderbeen. Houd bij het zwachtelen van het bovenbeen de knie licht gebogen. Kijk tijdens het zwachtelen in de rol. De zwachtel blijft als het ware tegen de huid kleven om de vorm van het been te volgen.
' - Moet je 'in de rol kijken' tijdens het zwachtelen? 'Ja, als je niet in de rol kijkt, loopt de rol vast tegen het been en kun je dus niet (beenvolgend) zwachtelen.
Inmiddels heeft Vilans de protocollen aangepast: je begint nu altijd bij de kleine teen. De reden hiervoor is dat wanneer je zwachtelt vanaf de kleine teen, de voet in een natuurlijke positie komt.
Het is dus belangrijk dat wanneer een arts heeft vastgesteld dat er gezwachteld moet worden –omdat iemand bijvoorbeeld last heeft van vocht in de enkels – dat bekend is of de cliënt last van slagaderlijk vaatlijden heeft.
'Als iemand hartfalen heeft, dan heeft het hart minder pompkracht. Hierdoor kan iemand kortademig of benauwd raken, want er wordt extra vocht vastgehouden', legt Melis uit. 'Wanneer je twee benen met oedeem zwachtelt, gaat het vocht omhoog, richting het hart.
De arts heeft u persoonlijk verteld hoe lang u het drukverband om moet houden. Meestal is dit ongeveer 5 dagen.