De Watersnoodramp van 1953 is de grootste Nederlandse natuurramp van de 20ste eeuw. Een zware noordwesterstorm in combinatie met springtij, zorgde ervoor dat grote delen van ons land overstroomden. 1.836 mensen overleefden de ramp niet, tienduizenden dieren lieten het leven en ook huizen werden kapotgemaakt.
De zwaarste ramp die de mensheid ooit heeft getroffen, was de overstroming in China in 1931. Toen stierven (naargelang de bron) tussen één miljoen en vier miljoen mensen.
Grote bosbranden, zware aardbevingen, vulkaanuitbarstingen, Nederland is veel grote natuurrampen bespaard gebleven. De grootste dreiging vormt hier het water. Dat blijkt ook uit de recente geschiedenis met als dieptepunt de watersnood van 1953.
De Watersnoodramp kostte in Nederland 1836 mensen en tienduizenden dieren het leven. De meeste slachtoffers vielen in het zuidwesten maar ook op Texel en in Engeland werd een verbeten strijd geleverd tegen het water.
WEST-BRABANT - De fatale watersnood van 1953 is alweer 65 geleden Maar dat wil niet zeggen dat de geschiedenis zich niet kan herhalen. ,,Mijn grootste zorg is dat mensen tegenwoordig niet langer de noodzaak zien om de strijd tegen het water te blijven voeren.''
Dat een zware storm een ramp van zo'n grootte kon veroorzaken, kwam onder andere door de slechte staat van de dijken. In Zuid-West Nederland waren veel dijken te laag en te zwak. De waterschappen hadden in de jaren daarvoor weinig onderhoud gedaan. Ook was er te weinig geld gestoken in de dijken.
Door de noordwesterstorm heeft het water in Zeeland het hoogste peil bereikt sinds de Watersnoodramp in 1953. Om 04.00 uur stond het water in Vlissingen op 3,99 meter boven NAP. In 1953 kwam het water op 1 februari om 03.24 uur op 4,55 meter boven NAP.
Op zondag 26 december 2004 vond een zeer zware zeebeving plaats in de Indische Oceaan, die een vloedgolf veroorzaakte die zich in verschillende richtingen over de Indische Oceaan verplaatste met ongeveer 230.000 doden als gevolg. De catastrofe wordt gezien als een van de ergste natuurrampen in de recente geschiedenis.
Ruim een kwart van Nederland ligt onder zeeniveau. En maar liefst 59% van het land kan overstromen door water uit de zee of rivieren. Om Nederland te beschermen tegen deze overstromingen, heeft ons land ruim 3.700 kilometer aan waterkeringen.
Belangrijke uitgangspunten voor het nieuwe waterveiligheidsbeleid zijn: 1. een minimaal beschermingsniveau voor iedereen: een jaarlijkse kans op overlijden door een overstroming van maximaal 1 op 100.000; 2.
Wilt u weten op welke hoogte het maaiveld van uw postcode ligt? Bezoek dan www.ahn.nl. De waarden zijn ten opzichte van het Normaal Amsterdams Peil (NAP), afgerond op decimeters. De hoogten zijn afkomstig van het Actueel Hoogtebestand Nederland.
De conclusie is dat wellicht aardbevingen (inclusief eventuele tsunami's) de dodelijkste natuurrampen zijn. Ze komen zo goed als bij elke methode naar voren als zeer dodelijk. Hittegolven, cyclonen en vloeden volgen op enige afstand.
De ergste natuurrampen in de geschiedenis
Met name Bangladesh en China hebben te maken gehad met veel van de ergste natuurrampen uit de geschiedenis. De aardbeving in de Indische Oceaan in 2004 was een van de grootste natuurrampen van onze tijd. Deze zeebeving vond plaats bij het Indonesische eiland Sumatra.
Rampzalige gebeurtenissen die door menselijk handelen veroorzaakt of in stand gehouden worden, zijn alleen opgenomen als de ramp een onvoorzien en onbedoeld gevolg van dat handelen is. Daarom zijn bijvoorbeeld de Hongerwinter en de schietpartij in Alphen aan den Rijn niet opgenomen, maar de cafébrand in Volendam wel.
De kans dat een tsunami in Nederland voorkomt, is gelukkig heel erg klein. Voor een tsunami heb je naast een ondergrondse zeebeving namelijk ook veel zeewater nodig. De Noordzee is voor een zee erg ondiep.
Als uw huis dicht bij de kust ligt, is het belangrijk om een evacuatieplan te hebben waarmee u zo ver mogelijk van de kust of zo hoog mogelijk komt. Het is belangrijk om afspraken te maken met familieleden over communicatie na een tsunami in het geval dat familieleden gescheiden zijn, zoals ontmoetingsplaatsen etc.
Twee zware aardbevingen in Papua Nieuw-Guinea (Indonesië) hebben vier mensen het leven gekost. Er ontstond een kleine tsunami voor de kust van Japan, maar die stichtte geen gevaar.
Ongeveer 59% van het Nederlandse landoppervlak loopt een overstromingsrisico: 26% ligt onder zeeniveau, 29% kan overstromen als rivieren massaal buiten hun oevers treden en 4% ligt buitendijks. Gezien de potentiële gevolgen behoren overstromingen tot de ergste rampen die Nederland kunnen treffen.
Maatregelen na de ramp
Op ongeveer 500 plaatsen waren er gaten in de dijken gekomen. Na de ramp is het herstel van de dijken meteen begonnen. Nog dezelfde nacht zijn ze de gaten gaan dichten met zandzakken. De grote gaten die niet goed gedicht konden worden met zandzakken werden gedicht met caissons.
Bij Kruiningen, Kortgene en Oude Tonge werden als eerste gaten in de dijken geslagen. Bij Stavenisse braken kort na elkaar verschillende dijken. Over grote lengte werden verschillende dijken beschadigd. Ook bij Fijnaart, Heijningen en Willemstad in Noord-Brabant hielden de dijken het niet.
Toen er nog geen dijken waren, maakten mensen terpen om op te wonen. Zo waren ze beschermd tegen het water. Nederlanders weten goed hoe ze zich tegen het water kunnen beschermen, maar ook hoe ze het water kunnen gebruiken. Dorpen werden vroeger gebouwd aan de oever van een rivier.
In de provincie Zuid-Holland kwamen in totaal 686 mensen om het leven. Het eiland Goeree-Overflakkee staat hier bovenaan de lijst met 481 slachtoffers. In Noord-Brabant bedroeg het aantal slachtoffers 254. Elders in Nederland waren nog eens 22 slachtoffers te betreuren.