In 2016 lag de gemiddelde studieschuld op 6,6 duizend euro. In 2023 was dit 11,8 duizend euro (CBS, 2023a).
Ruim 330 duizend mensen hadden in 2023 een studieschuld van meer dan 30 duizend euro. Dat zijn er 26 duizend meer dan in 2022 en 215 duizend meer dan in 2015.
Het aantal mensen met een studieschuld van meer dan 30.000 euro neemt wel toe. Dat zijn er inmiddels ruim 330.000, oftewel 26.000 meer dan het jaar ervoor en 215.000 meer dan in 2015. Ruim 120.000 mensen hadden een studieschuld van meer dan 50.000 euro en 1800 van hen hadden zelfs meer dan een ton schuld.
Ook zijn er sinds de invoering van het leenstelsel meer mensen met een studieschuld van meer dan 30.000 euro: van 120.000 in 2015 tot 300.000 in 2022. Ruim 100.000 mensen hadden dit jaar een schuld van meer dan 50.000 euro. En 1400 mensen hadden een schuld van een ton of meer.
Dat komt neer op: € 1.436 voor studenten die 4 jaar hebben gestudeerd; € 359 voor studenten die in het studiejaar 2022-2023 zijn gaan studeren.
Begin 2022 hadden 1,6 miljoen studenten en oud-studenten een studieschuld. Iets meer dan de helft had een studieschuld van minder dan 10 duizend euro. Ruim 100 duizend (oud-)studenten hadden een schuld van minstens 50 duizend euro, waaronder 1,4 duizend met meer dan een ton schuld.
Het is verstandig om zo snel mogelijk je studieschuld af te lossen of te beginnen met aflossen. Hoe eerder jij van de schulden af bent, hoe minder rente je uiteindelijk betaalt. Wil je weten hoe hoog jouw rente is?
Een studieschuld is een financiële verplichting en een hypotheekadviseur moet deze meenemen om de hoogte van de hypotheek te kunnen bepalen. Je bent dan ook verplicht om met een uitdraai van de Dienst Uitvoering Onderwijs (DUO) aan te tonen hoe hoog de lening is en de maandlast van de studieschuld.
U betaalt pas terug als uw draagkracht hoger is dan € 5,- per maand. Is het lager, dan hoeft u niet te betalen. U hoeft nooit meer dan 4% van uw inkomen boven de draagkrachtvrije voet te betalen. Bent u alleenstaand zonder kinderen, dan is de draagkrachtvrije voet 100% van het minimumloon.
Mag iemand anders straks helpen met het aflossen van mijn studieschuld? Ja, dat mag. Andere personen (zoals je ouders of je partner) mogen helpen bij het aflossen van je studieschuld in de vorm van een schenking.
De gemiddelde studieschuld – zonder de niet-leners – is met zo'n 5000 euro gestegen naar ruim 24.000 euro. Wo-studenten (29.235 euro) lenen meer dan hbo-studenten (21.637 euro). Die schulden kunnen nog hoger worden: sommigen studeren immers nog.
Bijna de helft van de hbo-studenten leent voor zijn studie geld bij de Dienst uitvoering Onderwijs (DUO). Ze bouwen dus een studieschuld op. 49% van deze studenten heeft daar soms zorgen over, en 28% zelfs vaak.
Het inkomen van je eventuele partner telt altijd mee bij de berekening van je draagkracht. Je kunt er altijd voor kiezen om sneller af te lossen. Na afloop van de aflosfase, van zowel 15 jaar als 35 jaar, wordt een eventuele restschuld kwijtgescholden.
Dat blijkt uit onderzoek van EenVandaag, 3Vraagt en Wijsneuzen onder bijna 5.000 studenten die tussen 2015 en 2023 studeerden en dus (gedeeltelijk) onder het leenstelsel vielen. Die studenten worden de 'pechgeneratie' genoemd, omdat ze geen basisbeurs kregen om hun studie te betalen.
Hypotheekverstrekkers gaan ervan uit dat u per maand 0,75% van uw schuld afbetaalt. Dat is de zogenaamde wegingsfactor. Rekenvoorbeeld: u heeft een studieschuld van € 15.000. Dat betekent dat de hypotheekverstrekker ervan uitgaat dat u elke maand 0,75% van € 15.000 aflost.
U krijgt kwijtschelding als u voldoet aan alle voorwaarden:U haalde het diploma niet binnen 10 jaar.U heeft een laag inkomen.U vraagt de kwijtschelding op tijd aan.
U valt onder 1 als u na uw mbo-opleiding doorstroomde naar hbo of universiteit en studiefinanciering kreeg onder het nieuwe stelsel. U valt onder 2 als u voor het eerst studiefinanciering kreeg vanaf 1 augustus 2009 (mbo) of 1 september 2009 (hbo/universiteit).
Hoeveel terugbetalen
Hoeveel u per maand moet terugbetalen, hangt af van de hoogte van uw schuld en de rente. DUO kan hierbij rekening houden met uw inkomen. Met de rekenhulp kunt u een inschatting maken van de hoogte van uw maandbedrag.
Kwijtschelding van je restschuld na 15 of 35 jaar
Als je na het aflopen van de aflosfase je studieschuld nog niet volledig hebt afgelost, terwijl je elke maand wél je verplichte aflossing hebt betaald, dan zal het resterende deel van je studieschuld kwijt worden gescholden.
Gaat u een huis kopen, dan telt uw studieschuld mee in de berekening van uw hypotheekbedrag. Op Rijksoverheid Link opent externe pagina leest u hoe zwaar uw studieschuld meeweegt voor uw hypotheek. Uw lening bij DUO wordt niet geregistreerd bij het Bureau Krediet Registratie (BKR).
Meldt u uw studieschuld niet? Dan kan uw hypotheekaanbieder geen goede berekening maken van wat u verantwoord kunt lenen voor uw hypotheek. Het gevolg is dat u misschien een hypotheek krijgt, waarvan u de maandelijkse lasten niet kunt betalen.
Als je elk jaar naar draagkracht hebt terugbetaald, dan kan het zijn dat je na 15 jaar nog niet je gehele studieschuld hebt afgelost. Dat restant wordt dan kwijtgescholden en hoef je dus niet terug te betalen.
Doe dat dan eerst op de kleinste schuld. Zo zorg je ervoor dat een schuld op jouw naam verdwijnt en het werkt ook nog eens motiverend. Denk wel na over de hoogte van de besparing door het aflossen. Extra aflossen op een schuld met een hogere rente geeft natuurlijk een groter financieel voordeel.