Gemiddeld is dat bij vrouwen als ze 51 jaar zijn. De overgang zijn de jaren rondom de laatste ongesteldheid.
De meeste vrouwen krijgen hun laatste menstruatie tussen hun 40e en 60e jaar; de gemiddelde leeftijd is 51 jaar. De laatste menstruatie wordt ook wel menopauze genoemd. Voor en na de menopauze is er een periode van enkele jaren waarin de hormonen een nieuw evenwicht zoeken.
Wanneer uw menstruatie voor uw veertigste jaar stopt terwijl deze voorheen normaal geweest is, bent u te vroeg in de overgang gekomen. Dit verschijnsel noemen we ook 'primaire ovariële insufficiëntie'(POI) of 'prematuur ovarieel falen'(POF). De vroege overgang ontstaat doordat de eierstokken niet meer werken.
De overgang kan heel eenvoudig worden gediagnosticeerd door uw arts. Houd hierbij het volgende in uw achterhoofd. Waarheid #1: Huisartsen kunnen u helpen om vast te stellen dat de overgang is begonnen, op basis van opvliegers, stemmingswisselingen en desgewenst een bloedtest.
Dit zijn bijvoorbeeld hartkloppingen, toename van gewicht, obstipatie, gewrichtsklachten, hoofdpijn, slapeloosheid en stemmingswisselingen. Als opvliegers ontbreken worden de slapeloosheid en stemmingswisselingen mogelijk veroorzaakt door het feit dat veel vrouwen de overgang beleven als een ingrijpende periode.
Op gewicht blijven of afvallen tijdens de overgang
Wil je op gewicht blijven of juist afvallen tijdens de overgang? Dat kan. Uiteindelijk gaat het erom dat je niet meer eet dan je verbrandt. Als je daarnaast voldoende blijft bewegen, blijf je in balans.
De overgang en vruchtbaarheid
In het algemeen kun je stoppen met anticonceptie als je 52 jaar bent geworden. De kans om dan nog zwanger te worden is erg klein. Zoals hierboven genoemd, weet je pas zeker dat je niet meer vruchtbaar bent als je een jaar geen menstruatie hebt gehad.
In de overgang kunnen we 3 fases onderscheiden: Premenopauze: dat is de periode vóór je laatste menstruatie. Menopauze: is de term die je laatste menstruatie markeert. Postmenopauze: is de periode direct na de menopauze.
Opvliegers worden veroorzaakt door een verminderde hoeveelheid van het hormoon oestrogeen in je lichaam. De schommeling en afname van oestrogeen begint tijdens de overgang. Opvliegers gaan vaak gepaard met andere overgangsklachten zoals hartkloppingen, zweten, hoofdpijn, duizeligheid en een opgejaagd gevoel.
De overgang is makkelijk te herkennen aan jouw symptomen in combinatie met ons bloedonderzoek dat verschillende hormonen in jouw bloed vaststelt. Deze drie hormonen zijn: Oestradiol, LH en FSH. Het bloedonderzoek meet de hoeveelheid oestradiol in het bloed.
Het proces begint met een operatie waarbij klein stukje eierstok wordt verwijderd, wanneer de vrouw in de twintig of dertig is. Dit wordt gedaan via een laparoscopie die 30 minuten duurt. Het weefsel wordt vervolgens jaren later – als de menopauze zich aandient – na ontdooiing teruggeplaatst.
Elke vrouw ervaart in meer of mindere mate ongemakken in de overgang. De meest voorkomende klachten zijn opvliegers en verandering van het menstruatiepatroon (onregelmatigheid).
De darmen worden minder sterk en er worden minder spijsverteringssappen aangemaakt. Ook kan je in de overgang meer vocht vasthouden waardoor je ook het gevoel kan krijgen dat je een opgezette buik hebt.
Blijft de menstruatie langer weg, dan bent u mogelijk in de overgang. Vaak heeft u dan ook andere verschijnselen, zoals opvliegers, 's nachts zweten of een droge vagina. Bij ongeveer de helft van de vrouwen is de menstruatie rond hun 50e gestopt. Sommige vrouwen komen al eerder in de overgang, andere pas later.
Verschillende vitamines en mineralen kunnen van belang zijn tijdens de overgang. Zo helpen vitamine B6 en zink om de hormoonhuishouding in balans te houden. En vitamine B8, vitamine B12 en magnesium zijn goed voor de gemoedstoestand.
Tijdens de overgang is vitamine D belangrijk. Vitamine D reguleert immers de hoeveelheden calcium en fosfaat in ons bloed en zorgt voor mineralisatie en groei van onze botten. Zo zorgt het voor behoud van gezonde botten en tanden, maar ondersteunt het ook de ontwikkeling van het afweersysteem.
De overgang begint vaak met een verandering in het menstruatiepatroon. De menstruaties komen korter na elkaar en worden vaak heviger; soms zijn er ook stolsels. Vervolgens wordt de pauze tussen de menstruaties steeds langer en uiteindelijk blijven ze helemaal weg.
Hoewel de vruchtbaarheid van de vrouw snel afneemt vanaf eind dertig, betekent dat niet dat een zwangerschap onmogelijk is rond haar 50ste. Er kan van tijd tot tijd en heel onregelmatig nog een eicel vrijkomen uit de eierstokken.
Vrouwen zijn vruchtbaar totdat ze niet langer menstrueren (menopauze). Een vrouw is het vruchtbaarst tussen 18 en 30 jaar, met een piek rond de 25. Per cyclus is er dan ongeveer 20 tot 25% kans om zwanger te worden. Vanaf de leeftijd van 30 daalt die kans.
Oestrogeen zorgt namelijk voor de typische ronde vormen van vrouwen, vooral rond de dijen en billen. Omdat je lichaam tijdens de overgang minder oestrogeen aanmaakt, verandert de verdeling van de opslag van vet: je billen en dijen worden slanker en je buik, taille en borsten voller.
Wees matig met cafeïne, alcohol, suiker, zout en koolzuurhoudende dranken. Ze remmen de opname van calcium en dat heeft het lichaam juist hard nodig tijdens de overgang. Calcium draagt bij tot sterke botten en dat is hard nodig, want tijdens de overgang kan de botmassa tot wel 20 procent afnemen.
Bekende overgangsklachten zijn slaapstoornissen, opvliegers en nachtelijk zweten. Er zijn nog veel andere overgangsklachten: migraine, stemmingswisselingen, slecht concentreren, prikkelbaarheid en depressiviteit, droge huid, droge ogen, vaginale klachten, seksuele veranderingen, blaasontstekingen en incontinentie.
Van alle vrouwen in de overgang heeft 80 procent klachten. Niet allemaal zijn ze ernstig, maar ze belemmeren je wel in je functioneren.