Een geldezel of money mule is een katvanger die zijn of haar bankrekening laat misbruiken voor criminele activiteiten. De geldezel sluist hierbij, al of niet bewust, frauduleus verkregen geld door naar criminelen. Zo wordt er van geldezels gebruik gemaakt bij vriend-in-noodfraude.
Een geldezel laat zijn rekening gebruiken om geld van criminelen naar iemand anders over te maken of wit te wassen. Geldezels worden vaak geronseld via social media als Facebook, of via vacatures. Het lijkt een goede manier om snel geld te verdienen, maar je hebt te maken met criminelen.
Je bent een geldezel als je je bankpas en pincode uitleent aan criminelen die je bankrekening gebruiken om gestolen geld weg te sluizen. Geld dat ze van een andere rekening hebben gestolen, bijvoorbeeld door mensen op te lichten, storten ze op jouw rekening. Dan halen ze het geld eraf met jouw pinpas.
Biedt iemand een vergoeding om je bankrekening te gebruiken, dan word je geronseld als geldezel. Een geldezel sluist via zijn eigen bankrekening geld door van criminelen en krijgt daar een vergoeding voor. De geldezel maakt geld over naar een andere bankrekening of neemt het contant op voor de crimineel.
Geldezel straf
Men kan met zekerheid stellen dat een katvanger strafbaar is. Hij is immers schuldig aan een strafbaar feit, namelijk witwassen. De rechter kan in dat geval een taakstraf, celstraf of geldboete opleggen.
De Politie, het Openbaar Ministerie, de Belastingdienst, de Financial Intelligence Unit (FIU) en bijzondere opsporingsdiensten mogen voor het uitoefenen van bepaalde taken identificerende persoonsgegevens bij banken en betaaldienstverleners vorderen of opvragen.
Tussen de 13- en 26 duizend jongeren in Nederland zijn naar schatting vatbaar om geronseld te worden als geldezel. Dat blijkt uit een enquete van de Saxion Hogeschool. Het is het eerste grote landelijke onderzoek naar de bereidheid van jongeren om op te treden als money mule.
U bent volledig vrij om de grootte van het over te schrijven bedrag te kiezen, zonder dat u hiervan 'iets op papier moet zetten'. Echter, de gevolgen van het al dan niet melden van de bancaire gift zijn afhankelijk van het feit of u na de datum van overschrijving nog drie jaar blijft leven of niet.
Krijg ik mijn geld terug? De kans dat je je geld terug krijgt is erg klein. Als de zaak door de politie wordt behandeld, dan bepaalt de rechter of het geld terugbetaald moeten worden. Maar meestal heeft de oplichter het geld al opgemaakt voordat je het eindelijk kunt terugkrijgen.
Beschikt u en/of uw onderneming over een EVR-registratie, dan kunt u echter geen 'normale' bankrekening openen. In die gevallen is er de Basisbankrekening, die u bij ING, ABN, Rabobank, Volksbank en Triodos Bank aan kunt vragen.
Via phishing e-mails, online advertenties of babbeltruc aan de telefoon of aan de deur. In sommige gevallen kunt u verleidt worden om een kopie van een geldig legitimatiebewijs toe te sturen. De oplichter vindt uw gegevens. In slecht beveiligde administraties, in uw afval of via het internet en social media.
Wat doet de bank? Banken doen aangifte van geldezels bij politie en justitie, zodat ze kunnen worden vervolgd. Geldezels worden in het zogeheten incidentenwaarschuwingssysteem financiële instellingen geplaatst, waardoor het voor hen heel moeilijk is nog een hypotheek, lening of andere dienst te krijgen bij een bank.
Criminelen benaderen potentiële geldezels via sociale media, datingapps of tijdens bijvoorbeeld een avondje uit. Ze doen zich voor als betrouwbare personen en bieden hun slachtoffers een mooie vergoeding aan.
Wat mag en kan de bank eigenlijk opvragen? De bank mag in beginsel geen uitleg vragen omtrent alle transacties op een rekening, dit zou disproportioneel zijn. Ook moet het opvragen van informatie proportioneel zijn, dat wil zeggen: in verhouding met het doel van de betreffende wet.
'Bonkers' zijn met andere woorden mensen die toegang hebben tot online bankgegevens van anderen en op zoek zijn naar manieren om de virtuele valuta om te zetten in con- tant geld. Het cashen van dit geld gebeurt door zogenaamde 'geld- ezels' (Leukfeldt 2014, p. 239-241).
Wat gebeurt er als ik geldezel ben? Als geldezel sluis je via jouw betaalrekening illegaal geld door naar criminelen. Dit wordt gezien als een misdrijf. Je kunt dus strafrechtelijk worden vervolgd.
Het is zeker niet fraudevrij. Via telefonisch bankieren kan je bij veel banken geld overmaken naar een andere rekening. Dus iemand anders kan ook misbruik maken van jouw toegangscode en ibannummer. Zo kan diegene dus jouw geld overmaken naar zijn/haar eigen rekening.
Kan de bank een overschrijving blokkeren? Er kan nog een reden zijn waarom een overschrijving lang onderweg is. Een bank kan uw geld namelijk even vasthouden. Dit kan het geval zijn bij abnormale of bijzonder grote transacties, of overschrijvingen naar buitenlandse rekeningen.
Iedereen mag u belastingvrij € 2.418 schenken. U hoeft daarover geen aangifte schenkbelasting te doen. Zolang u maar in de gaten houdt dat u schenkingen van partners bij elkaar op moet tellen.
Schenk je aan een vreemde? Aan iemand anders mag je in 2023 maximaal € 2.418 overmaken zonder schenkbelasting. Let op: dit is de vrijstelling voor het hele kalenderjaar. Als je meer dan één schenking doet in hetzelfde jaar, dan moet je deze bij elkaar optellen.
De reden dat je maar €10.000 per keer mag storten is natuurlijk omdat de Belastingdienst wil voorkomen dat mensen hun geld op deze manier witwassen. Op het moment dat je meer dan dit bedrag contant wil storten dan is de kans groot dat je dit geld zwart hebt verdiend en dat mag natuurlijk niet.
Hoeveel bankrekeningen mag je hebben? Je mag een in principe een onbeperkt aantal betaalrekeningen openen, maar dit is niet verstandig. In tegenstelling tot een spaarrekening kost een betaalrekening namelijk wel geld.
Er zijn verschillende manieren om geld wit te wassen. Crimineel geld kan bijvoorbeeld een legale schijn krijgen door het te storten op een rekening van een bedrijf in het buitenland, dat het geld vervolgens weer investeert in een ander buitenlands bedrijf in een land waar de controle zwak is.
De geldezel (die soms zelfs bij uitlenen van zijn pinpas en pincode denkt geen risico te lopen omdat er geen saldo op de rekening staat, waardoor er niet meer kan worden opgenomen dan er eerst op is overgemaakt) is daarmee aansprakelijk voor het doorgesluisde geld, bijvoorbeeld als onverschuldigde betaling.