Over de betekenis van het woord carnaval gaan verschillende verhalen rond. Een voor de hand liggende verklaring is dat 'carnaval' is afgeleid van het Latijnse 'carne vale', wat betekent: vaarwel aan het vlees.
Betekenis carnaval en vastelaovend
Behalve de verklaring van het woord "carnaval" als verwijzing naar de scheepskar van Dionysos , zou het woord vanuit christelijke oorsprong een samentrekking zijn van de woorden "carne" en "vale". Dit betekent letterlijk "vlees" en "vaarwel" en is een verwijzing naar de vastenperiode.
De slaven hadden tijdens dit feest veel meer vrijheid en mochten zelfs hun meesters voor gek zetten. Er waren verder drink- en eetgelagen, vermommingen en optochten door de straten. Volgens hen ligt de oorsprong van het woord carnaval in het Italiaanse carne levare, wat 'opheffen/wegnemen van het vlees' betekent.
Oorspronkelijk is het een uitroep bij het uitbrengen van een dronk. Sinds het begin van het moderne carnaval in 1823 wordt "Kölle alaaf" in Keulen gebruikt als begroeting tussen carnavalsvierders. In veel andere Duitse steden luidt de carnavalsgroet: helau.
Carnaval is een van oorsprong katholiek feest dat vooraf gaat aan de periode van het vasten. Waarschijnlijk vindt het zijn oorsprong in het middeleeuwse Italië, waar het gemaskerd bal veel toeschouwers trok. Vanuit hier waaide het over naar andere delen van Europa.
Tijdens de Reformatie is er strijd tussen protestanten en katholieken. De protestanten vinden de viering van Vastenavond te rooms, de katholieken vinden het te heidens. De strengere geloofsleer maakt een einde aan de losbandige viering van Vastenavond.
Tegenwoordig duurt carnaval zo'n vier tot vijf dagen, maar dit was niet altijd zo. Oorspronkelijk was er alleen de Vastenavond, wat op de dinsdag voor de vastentijd gevierd werd. De katholieken wisten dat ze na deze avond 40 dagen moesten vasten, dus gooiden ze zich op deze avond helemaal vol met eten en drinken.
Roep geen alaaf!
Oeteldonk is ontstaan doordat een bisschop uit Den Dungen het liederlijke feest wilde verbieden omdat hij er sterk op tegen was. Bosschenaren hebben dit toen voorkomen door het feest een serieus tintje te geven. Bij dit serieuze tintje hoort geen alaaf, geen pronkzittingen en verkleedpartijen.
Alaaf! is de vrolijke begroeting van carnavalvierders onder elkaar. Het wordt tijdens carnaval ook gebruikt als een uitroep tussendoor of bij het drinken van een glas alcohol. Alaaf! is vanuit het Maastrichts bekend geworden in heel Nederland.
Elk jaar op 11 november wordt het carnavalsseizoen geopend in het zuiden van het land. Het getal 11 noemen wij het gekkengetal, omdat het alleen te delen is door zichzelf. En omdat 11 tussen 10 (het volmaakte getal) en 12 (het heilige getal) staat.
Carnaval / vastelaovend is een volksfeest dat in februari of maart plaatsvindt. De precieze datum hangt af van Pasen; het carnaval is altijd zeven weken daarvoor. Het is de bedoeling dat je nog even 'uit je dak gaat' en gek doet voordat de vastentijd begint. De vastentijd is een tijd van matiging, eenvoud en bezinning.
Het carnaval van nu bestaat eigenlijk nog niet zo lang, pas zo'n 70 jaar. Maar héél lang geleden werd het carnavalsfeest al gevierd. Waarschijnlijk is het een van de oudste feesten der mensheid! Meer dan 4000 jaar geleden werd het Sacaea gevierd.
De herkomst van deze kleurencombinatie gaat vele eeuwen terug. De narren in Kleef gingen bijvoorbeeld gehuld in geel en rood, die in Frankrijk in groen en rood. In het Franse Dyon zou al voor 1450 een narrengezelschap zijn gesignaleerd in rood, geel en groen.
Car-naa-val dus C.
Het carnavalsfeest gaat van start en dat betekent zo'n 4 dagen achter elkaar feesten, drinken, gekkigheid en gezelligheid. Iedereen verkleed, grote praalwagens en straten vol confetti. Niet alleen in Nederland wordt carnaval gevierd, ook in andere landen weten ze hoe er gefeest moet worden.
Het wordt onder andere op zondagochtend bij de aankomst van de Prins door duizenden uitzinnige Oeteldonkers luidkeels meegezongen op het plein voor Oeteldonk Centraol, afgesloten met een driewerf en luidkeels geschreeuwde 'leve de Prins! ' door Driek Pakaon. Wil je ook meezingen?
Helau is ook de meest verbreidde groet in Duitsland. Het zou een verbastering en afkorting zijn van 'halleluja' of van het Germaanse hel auf (weg met de hel). De carnavalsetiquette schrijft voor dat men de juiste groet moet gebruiken op de juiste plaats.
het betekent “alles weg” in de zin van “alle overdaad moet weg“, want er moet vanaf Aswoensdag tot Pasen gevast worden (Vastentijd). Het kan dus te maken hebben met het feit dat in de Vastentijd eten en drank (all af = “alles weg”) moest.
In tegenstelling tot wat veel mensen denken is de kikker niet een verwijzing naar het woord 'Oetel' in Oeteldonk, maar meer een symbool voor het Oeteldonkse moeras. Oetel is namelijk helemaal geen synoniem voor kikker/kikvors, maar een schertsende verwijzing naar de Bossche bisschop Godschalk uit Den Dungen.
Boer Knillis is een driedaags standbeeld in Oeteldonk op de markt. Knillis staat symbool voor de oprichter van Oeteldonk. Het beeld wordt op carnavalszondag onthuld door de Prins en op Dinsdagnacht om 23:55 begraven in Oeteldonk.
Carnaval van Keulen, Duitsland, 24 februari - 2 maart 2022.
Carnaval kan op zijn vroegst beginnen op 1 februari en op zijn laatst op 9 maart. Officieel gezien is Carnaval dus drie dagen, maar het Carnavalsseizoen begint in de praktijk al op 11 November.
Aswoensdag is de eerste dag van de Veertigdagentijd. Op deze dag zet de priester met as een kruisje op het voorhoofd van de kerkgangers, om hen aan te sporen tot bezinning, boete en bekering. Aswoensdag is een verplichte vastendag.
Hoeveel dagen of nachten nog tot Carnaval? U vraagt zich af; hoeveel dagen of nachten nog tot het Carnaval is? Het antwoord is: nog 161 dagen te gaan!