Pijnstillers als paracetamol en NSAID's (niet-steroïde ontstekingsremmende pijnstillers zoals ibuprofen, naproxen, diclofenac) worden gebruikt bij kankerpatiënten.
Bij kanker worden grofweg 3 soorten pijnstillers gebruikt: paracetamol. ontstekingsremmende pijnstillers (NSAID's) zoals ibuprofen of diclofenac.morfine en morfineachtige pijnstillers.
Buprenorfine is 30 keer krachtiger dan morfine. Fentanyl is tot 100 keer krachtiger dan morfine. Fentanyl is de krachtigste en gevaarlijkste pijnstiller ter wereld. Artsen schrijven het voor bij hevige, plotselinge of langdurige pijn, bijvoorbeeld na een operatie, een hartaanval of kanker.
De tumor kan bijvoorbeeld druk geven op gezond weefsel waardoor pijn ontstaat. Ook kan pijn ontstaan door een behandeling. Een bestraling kan bijvoorbeeld gezond weefsel beschadigen, of een litteken na een operatie doet pijn. Soms ontstaat de pijn snel, dit heet acute pijn.
Verder gaat methylprednisolon de zwelling van tumoren tegen. Het maakt op die manier de pijn minder als tumoren tegen zenuwen aandrukken. Veel medicijnen tegen kanker veroorzaken ernstige misselijkheid. Methylprednisolon kan deze vorm van misselijkheid minder maken, vooral omdat het de stemming en eetlust verbetert.
Tijdens gebruik van methylprednisolon kunt u last krijgen van psychische stoornissen, variërend van opgewektheid, slapeloosheid, prikkelbaarheid, veranderde persoonlijkheid, ernstige neerslachtigheid (depressie) tot waandenkbeelden (psychotische verschijnselen). Ook kunnen bestaande psychische stoornissen verergeren.
Pijn komt voor bij 45% van de patiënten met kanker in de laatste 1-2 weken voor het overlijden (Teunissen 2007).
Symptomen van pijn bij kanker
Je kunt last hebben van doorbraakpijn: een pijnaanval die plotseling komt opzetten en ook weer verdwijnt. Je kunt meerdere keren per dag doorbraakpijn hebben. De pijn kan nociceptief zijn. Dit is pijn die ontstaat door schade aan botten, spieren, gewrichten of huid.
Wanneer de pijnstiller niet goed (meer) helpt, kan de arts de dosis verhogen. Het is belangrijk dat je je aan de dosering houdt en nooit meer of minder medicijnen gebruikt dan voorgeschreven. De arts schrijft ook kortwerkende opioïden voor. Dat wordt ook wel doorbraakmedicatie genoemd.
De hoogste score werd gehaald door de combinatie ibuprofen (400 of 200 mg) plus paracetamol (1000 of 500 mg). Interessant weetje: een kop sterke koffie bleek het effect van de meeste pijnstillers nog te versterken. Er werden geen noemenswaardige nevenwerkingen gemeld na eenmalige inname van de diverse pijnstillers.
Larotrectinib en entrectinib zijn nieuwe, innovatieve geneesmiddelen (tumor-agnostisch). Deze medicijnen laten tumoren slinken bij mensen met kanker met een bepaalde afwijking in het DNA (genmutatie), los van het type kanker.
Tramadol is één van de zwakkere opiaten. Oxycodon is een sterker opiaat, net als morfine. De werking van oxycodon is dus beter dan die van tramadol. Behalve de werking zijn ook de bijwerkingen en het risico op verslaving hoger bij oxycodon versus tramadol.
Veelvoorkomende lichamelijke klachten van mensen met kanker in de terminale fase zijn pijn, misselijkheid/braken, vermoeidheid, anorexie (gebrek aan eetlust) en obstipatie. Pijn komt bij 70-90 procent van de kankerpatiënten voor, anorexie bij 40-80 procent.
Oncologische pijn is pijn bij een kwaadaardige aandoening, zoals kanker. Naast de lichamelijke klachten die patiënten van een kwaadaardige aandoening kunnen ondervinden, komt pijn vaak voor. Soms is dit het eerste symptoom waarmee de ziekte zich presenteert, soms komt pijn pas voor in een verder gevorderd stadium.
Morfine. Morfine is een zeer sterke pijnstiller en wordt gebruikt bij ernstige pijn. Voorbeelden zijn morfine, Fentanyl, Tapentadol, Oxycodon, Buprenorfine en Methadon. U kunt deze pijnstillers alleen op recept van een arts krijgen.
Zo komen vermoeidheid, pijn, benauwdheid en verlies van eetlust veel voor. In de terminale fase komen ook symptomen als gewichtsverlies, sufheid en verwardheid vaak voor.
De kans op overleving is fors toegenomen bij darmkanker, nierkanker, slokdarmkanker en ook bij veel soorten bloed- en lymfeklierkanker. Kankersoorten met een 5-jaarsoverleving hoger dan 80% zijn huidkanker, borstkanker, prostaatkanker en minder vaak voorkomende kankersoorten zoals hodgkinlymfoom en zaadbalkanker.
Rugpijn is een algemeen symptoom voor vergevorderde alvleesklierkanker.
Gemiddelde overleving van kanker
Van alle mensen met kanker is de overleving 1 jaar na de diagnose gemiddeld bijna 80%. Dit betekent dus dat na 1 jaar 4 van de 5 mensen in leven zijn. Bij 5 jaar na de diagnose is ongeveer 65% van de mensen met de diagnose kanker nog in leven. De overleving na 10 jaar is 59%.
Meestal sterven mensen rustig. In gemiddeld twee tot drie dagen nemen hun krachten af, worden ze suffer en slapen ze meer, tot de slaap overgaat in de dood. Maar helaas gaat het niet altijd zo. Patiënten met kanker bijvoorbeeld hebben vaak pijn.
Chronische kankerpijn blijft langer aanwezig dan pijn als gevolg van het letsel of de behandeling zelf. Deze kan variëren van mild tot ernstig. Chronische kankerpijn wordt ook aanhoudende pijn genoemd en is altijd aanwezig. Naast aanhoudende pijn kunt u ook last hebben van doorbraakpijn bij kanker.
Je kunt niet vermijden dat je mogelijk kanker krijgt, maar je kunt wel een en ander doen om het risico op de ziekte te verkleinen. Niet roken, weinig of geen alcohol drinken, gezond eten en bewegen, verstandig omgaan met de zon en met (mogelijk) kankerverwekkende stoffen.