Wat is een balans? Een bedrijfsbalans is een momentopname van je bezittingen, schulden en het eigen vermogen van je bedrijf. Met een balans opstellen kun je relatief eenvoudig bepaalde kengetallen berekenen die voor jouw onderneming van belang zijn, zoals liquiditeit en solvabiliteit.
De balans: een introductie
De balans heeft altijd een linker- en rechterkant. Links is de debetzijde en staan de bezittingen van de onderneming, die noemen we de activa. Rechts is de creditzijde, hier zien we het eigen vermogen en de schulden die je nog moet betalen, de passiva.
Wat is een balans? Een balans is een overzicht van bezittingen en vorderingen aan de ene kant en van schulden en eigen vermogen aan de andere kant. Aan beide kanten zijn zogenaamde balansposten opgenomen. Deze posten zijn, zoals het woord al zegt, in balans.
Je maakt een balans kloppend door al je bezittingen en schulden onder elkaar te zetten. Uiteindelijk moeten aan beide kanten dezelfde bedragen bij elkaar opgeteld staan. Het verschil tussen je bezittingen en je schulden is je eigen vermogen. Door dit bedrag op de balans in te vullen, maak je de balans kloppend.
Een balans is een overzicht van alle bezittingen en schulden van een onderneming. De balans heeft een debet- en een creditzijde. Aan de debetzijde (linkerkant) staan alle bezittingen van de onderneming. Aan de creditzijde (rechterkant) staan alle schulden van de onderneming.
De winst zelf zal waarschijnlijk op de bank staan en komt hierdoor aan de debetzijde van je balans te staan. De debetzijde bestaat immers uit je bezittingen: de activa. De winst moet ergens in geïnvesteerd zijn of op het banksaldo staan. Zo komt de balans weer in evenwicht.
Op de balans staat een verlies aan de creditzijde, maar dan als negatief bedrag.
Je omzet is het eindresultaat van de verkopen van producten en/of diensten in een jaar. Daar trek je de inkoopwaarde af en alle bedrijfskosten die je maakt om het verkoopresultaat te halen af. Winst/verlies = omzet - inkoopwaarde en kosten.
Als zzp'er of ondernemer is het vanaf de start van je onderneming verplicht om een boekhouding bij te houden én verplicht om aan het einde van het jaar een balans en een winst- en verliesrekening op te (laten) stellen. Een balans is dus verplicht.
Pak de jaarrekening er eens bij, dan zie je links op de balans je bezittingen, zoals inventaris, vorderingen en banksaldo. Rechts onder je schulden, zoals leveranciers of de Belastingdienst. Het saldo van je bezittingen minus schulden staat rechtsboven in de balans, je eigen vermogen.
Balans, oftewel evenwicht, zorgt ervoor dat je niet omvalt als je bijvoorbeeld loopt, staat of fietst. Kleine kinderen hebben moeite met staan en lopen omdat hun evenwichtsorgaan nog niet ontwikkelt is en ouderen hebben moeite met hun balans omdat ze minder (kunnen) bewegen.
Er bestaan analytische balansen, algemene balansen, vochtbalansen, zakbalansen, hangweegschalen, mechanische balansen en tafelweegschalen.
Waarom is balans belangrijk? Balans heb je nodig om in het dagelijks leven te kunnen functioneren. Ook al denk je er niet bij na, je hebt balans (of het vermogen om je evenwicht te bewaren), nodig om bijvoorbeeld te zitten, te lopen of te sporten. Juist de vanzelfsprekendheid, maakt het belangrijk.
Verschil balans en jaarrekening
Een balans laat de stand van het bedrijf op dit moment zien – en verandert dus met elke transactie. Een jaarrekening wordt slechts eenmaal per jaar opgemaakt, een balans is een doorlopend overzicht dat telkens wordt bijgewerkt.
Een jaarrekening bestaat uit verschillende onderdelen waaronder de balans, winst- en verliesrekening en toelichting.
Een balans is altijd inclusief btw. Je bent immers verplicht om over je verkopen btw aan de klant door te berekenen en over je inkopen moet je meestal btw betalen.
Meestal maakt de accountant of boekhouder de jaarrekening voor u, maar u mag het ook zelf doen.
Schulden zet je aan de rechterzijde (de creditzijde) op de balans. Onder deze creditzijde valt naast de schulden ook het eigen vermogen. Deze posten worden bij elkaar ook wel 'passiva' genoemd.
Waarom is de balans altijd in evenwicht? In principe zie je op de balans hoe je de activa die je bezit kunt betalen met de passiva.Daarom moeten de activa en passiva altijd met elkaar in evenwicht zijn. Daarmee zorg je ervoor dat je jouw financiën beter kunt verantwoorden.
Ook te betalen btw moet op de balans
Ook de te betalen btw komt (onder die naam) op de balans, en wel aan de creditzijde; de rechterkant. Dit is btw die u aan klanten hebt berekend en die u dus voor de Belastingdienst achterhoudt totdat het tijd is voor de btw-aangifte.
Het eigen vermogen van een onderneming is gelijk aan alle bezittingen minus de schulden. Bij de oprichting van een eenmanszaak of vof bestaat het eigen vermogen van de onderneming uit het vermogen dat de eigenaren zelf hebben ingebracht. Het eigen vermogen neemt toe of af doordat er winst of verlies gemaakt wordt.
Als je een hoge omzet hebt, maar je hebt bijvoorbeeld heel veel geld uitgegeven aan advertenties en geïnvesteerd in dure apparatuur, dan kunnen omzet en winst ver uit elkaar liggen. Winst en cashflow kunnen soms gelijk zijn, maar op papier kan winst hoger zijn, omdat er nog openstaande facturen zijn.
Het kan gebeuren dat je omzet of je kosten tegenvallen waardoor je enkele maanden of een jaar een negatief inkomen hebt. Zorg dat je de oorzaak achterhaalt. En ga na of het resultaat éénmalig negatief is of dat je onderneming al langer verliesgevend is.
Deels wordt de winst uitgekeerd aan belanghebbenden via tantièmes en bonussen (aan werknemers) en dividend (aan aandeelhouders). Ook kan een deel van de winst aan het eigen vermogen toegevoegd worden, als reserve voor de toekomst of voor investeringen op een later moment.
Vaste activa zijn posten die voor langer dan een jaar aan je onderneming zijn gebonden, zoals je bedrijfspand, auto's van het bedrijf, machines en inventaris. Ook je oprichtingskosten, aankoopsommen, vergunningen en deelnemingen vallen onder vaste activa.