Het Centraal Archief Bijzondere rechtspleging (CABR) is de neerslag van dit rechtssysteem. Hierin zijn zowel de dossiers van de lokale opsporingsdiensten als de dossiers van het openbaar ministerie, de tribunalen, de bijzondere gerechtshoven en de bijzondere raad van cassatie terug te vinden.
'Die was fout in de oorlog'! Het is een uitspraak die lange tijd gebruikt werd voor mensen die in de Tweede Wereldoorlog samen werkten met de Duitsers en betrokken waren bij de NSB. Anton Mussert volgde in Nederland het voorbeeld van de nazi's.
Collaboratie heeft in Nederland verschillende vormen gekend en was vooral in het begin van de oorlog wijdverbreid. Voor het uitbreken van de oorlog kende Nederland al de Nationaal-Socialistische Beweging (NSB) die na de Duitse inval politiek met Duitsland ging samenwerken.
Dit archief beslaat vier strekkende kilometer en bevat naar schatting 540.000 dossiers van Nederlanders die tijdens de Tweede Wereldoorlog “fout” waren. De dossiers lagen vijftig jaar opgeslagen bij het ministerie van Justitie tot ze in het jaar 2000 werden overgeheveld naar het Nationaal Archief in Den Haag.
Veel NSB'ers vluchtten aan het einde van de oorlog naar Duitsland, of waren in Duitse krijgsdienst. Zij werden opgepakt, vastgezet en berecht. Als zestienjarige werd Dick Woudenberg soldaat tijdens de laatste dagen van de oorlog.
Meer dan de helft van de NSB'ers woont in Noord-Drenthe en een derde in Zuidoost-Drenthe.
Als gas werd koolstofmonoxide of het pesticide Zyklon B gebruikt. Gaskamers maakten vaak deel uit van een groter complex met crematoria (Auschwitz-Birkenau en Majdanek), verbrandingsplaatsen of massagraven om de lichamen te vernietigen en faciliteiten om persoonlijke bezittingen van de slachtoffers toe te eigenen.
NSB'ers helpen de Duitsers bij het oppakken van joden en worden daarvoor rijkelijk beloond. Maar ze worden door veel Nederlanders gezien als 'vuile landverraaiers'. In mei 1940 bezetten de Duitsers ons land. De NSB, de Nationaal Socialistische beweging, steunt de Duitse bezetter en werkt nauw met hem samen.
De 'gewone' Duitser keek tot ver in de jaren zeventig naar het Derde Rijk vanuit het perspectief van het eigen slachtofferschap. Het was niet zo dat Duitsers beschaamd zwegen over de oorlog. Integendeel, ze vertelden er veel en graag over, maar het verhaal dat ze vertelden ging uitsluitend over hun eígen leed.
Landelijk gezien was de aanhang van de NSB (percentage stemmen tijdens verkiezingen van 1935 en 1939) groter in verstedelijkte gebieden, in gemeenten met meer welgestelden, in gemeenten met meer werklozen, en ook in gemeenten met relatief meer joden; de aanhang van de NSB bleef klein in gemeenten waar de 'politieke' ...
Jullie hebben het vast al wel een keer gehoord: Duitsers hebben geen humor, zijn gierig, arrogant, willen nooit Engels praten wanneer ze in Nederland zijn, zijn erg van de regeltjes en hiërarchie en tegelijkertijd zijn ze ook enorm beleefd. Daarnaast heb je natuurlijk ook bratwurst, bier, lederhose, auto's.
Weerstand van links en de kerken. Na een moeizame start – de partij telde in mei 1932 nog slechts iets meer dan 100 leden – was het ledental van de NSB begin 1935 opgelopen tot rond de 33.000. Voor de oorlog zou het ledenaantal blijven steken op 55.000 in 1936, wat echter begin 1940 al was teruggelopen tot 30.000.
De NSB (Nationaal-Socialistische Beweging) is een Nederlandse fascistische politieke partij, die is opgericht in 1931. In Nederland is net als in andere landen veel werkloosheid en armoede. De aanhangers van de NSB hopen op een betere toekomst met één sterke partij en één leider.
In het kort
Tussen 1946 en 1969 zullen ongeveer 450 duizend Nederlands emigreren, ruim vier procent van het totaal aantal inwoners van 10 miljoen inwoners.
Na de Bevrijding wordt iedereen die wordt verdacht van verraad, NSB'ers en andere helpers van de Duitsers, opgepakt door leden van de Binnenlandse Strijdkrachten. Tussen de 120 en 180 duizend NSB-ers worden gevangen genomen en opgesloten in scholen, fabrieken, maar ook in vroegere kampen, zoals kamp Westerbork.
De Schutzstaffel (Nederlands: beschermingsafdeling), beter bekend onder de afkorting SS, of ook wel de Duitse Zwarthemden, was een organisatie binnen de Duitse nazi-partij, de Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij (NSDAP).
Auschwitz-Birkenau
De ergste en meest bekende verzameling van concentratie- en vernietigingskampen is Auschwitz-Birkenau. Auschwitz I begon als een kamp voor krijgsgevangen.
'Een straal van hoop', midden in Auschwitz
Het was voor haar een erezaak om alle baby's in liefdevolle handen te verwelkomen. Wonderwel kwamen alle in het concentratiekamp geboren kinderen levend en gezond ter wereld. Een groot deel van de kinderen wordt alsnog verdronken of sterft aan ondervoeding en onderkoeling.
De functie van de pellets bestaat eruit het gif hanteerbaar en makkelijker doseerbaar te maken. Slachtoffers van dit gas voelen in eerste instantie niets. Blauwzuur blokkeert de ademhalingsketen in de cel waardoor het metabolisme in enkele minuten stopt.
In november 1932 wordt de WA (Weerbaarheidsafdeling) van de NSB opgericht. De WA is bedoeld om leider Anton Mussert te beschermen tegen aanvallen van politieke tegenstanders. Leden van de WA zijn officieel ongewapend, maar treden vaak op als paramilitaire knokploegen in de Joodse wijken.
Letterlijk betekent het woord swastika 'wel-zijn-teken'. Het symbool staat voor de vier windstreken, jaargetijden en levensfasen en voor de eeuwige kringloop (levensrad); en voor de zon, geluk, levenskracht en beweging. Het hakenkruis is van oorsprong een positief symbool.
Naar schatting hebben er in de formaties van de Waffen-SS tussen de 22.000 en 25.000 Nederlanders dienst gedaan, waarvan er tussen de 4.000 en 6.000 zijn gesneuveld, verongelukt of vermist. (N.K.C.A.