Wat is gebroken rijst? Gebroken rijst is rijst waarvan de korrels beschadigd of gebroken zijn. Omdat ze daarmee niet meer aan allerlei normen voldoen, kunnen producenten ze niet meer verkopen als hele rijst. Maar dat betekent niet dat je geen lekkere dingen meer mee kunt maken met de zogeheten breukrijst.
Vandaar dus dat gebroken rijstkorrels apart worden verpakt en goedkoper zijn dan gewone rijst. Bij de toko zijn ze verkrijgbaar in van die grote verpakkingen (handig voorraadkastingrediënt!), in sommige supermarkten soms ook in een iets kleinere hoeveelheid.
Langgraan rijst is rijst waarvan de korrels wat dunner en langer zijn. Vaak zijn de korrels wel 3 tot 5 keer zo lang als breed, waardoor het ook wel lange rijst of langkorrelrijst genoemd wordt.
Pandanrijst, ofwel jasmijnrijst, heeft een langere korrel en komt uit Thailand. Het is een witte rijst die gekookt is met aromatische pandanbladeren. De rijst staat bekend om zijn nootachtige geur en smaak. Pandanrijst wordt vaak gebruikt in de Chinese, Indonesische en Thaise keuken.
De beste plakrijst maak je met rijstsoorten die niet droogkoken. Meestal zijn dat soorten met een korte, ronde korrel. Je kunt hierbij denken aan risottorijst en paellarijst.
Gebroken rijst is, zoals de naam het al verklapt, gebroken met als doel dat het sneller gaar kookt. Hierdoor geven ze sneller zetmeel af waardoor de rijst niet droog kookt.
Welke rijst je hebt gekozen: basmati is bijvoorbeeld droger dan pandanrijst. Wil je plakkerige rijst of juist niet? Vraagt het gerecht om plakkerige rijst, dan doe je er goed aan om de rijst juist níet af te spoelen.
Uruchimai is de standaard rijst, ofwel wat wij sushirijst noemen. Maar het wordt voor van alles gebruikt in de Japanse keuken, gewoon om te eten maar ook bijvoorbeeld saké van te maken.
Pandan heeft het aroma van pandanbladeren, dat lijkt op de nootachtige smaak van Jasmijn rijst. Basmati heeft in vergelijking met Pandan een nog langere korrel en kookt nog droger. Het heeft een lichte, luchtige textuur wat een heerlijk mondgevoel geeft.
Pandanrijst – ook wel Jasmijnrijst – is afkomstig uit Thailand. De rijst heeft een lange korrel, bloemig aroma en nootachtige smaak, oorspronkelijk afkomstig van het pandanblad. Een Thaise groene curry of andere Aziatisch gerechten zijn heerlijk met pandanrijst.
Het vliesje en die kiem (die bij witte rijst worden verwijderd) bevatten bijvoorbeeld ook vitamine B1, vitamine B6 en een best aardige hoeveelheid fosfor, kalium en magnesium. Kortom, meer voedingsstoffen voor dezelfde hoeveelheid calorieën. En dat maakt zilvervliesrijst de meest gezonde rijst!
Basmatirijst. Basmati is volgens velen de lekkerste van alle verschillende rijstsoorten. Dat is ook de reden waarom we er graag wel twee keer zoveel voor betalen als voor gewone witte rijst. Basmati komt oorspronkelijk uit India, maar tegenwoordig wordt het ook veel in Pakistan verbouwd.
Deze soorten rijst worden op verschillende plekken in de wereld verbouwd, en verschillen iets per smaak. Zo is basmatirijst wat geuriger en verfijnder, terwijl pandanrijst weer een meer nootachtige smaak heeft.
Plakkerig. Een beetje klef zelfs. Dat is perfect voor als je bijvoorbeeld kokosrijst wilt maken. Maar ook voor lekkere taartjes, ijsjes van roomrijst of voor andere rijstdesserts.
Ten slotte krijgen wij vaak de vraag of basmatirijst gezond is. Ook bij basmatirijst ontbreekt het gezonde vliesje, net als bij witte rijst. Dit geldt ook voor pandanrijst, risottorijst en gele rijst. Kortom: wil je voor de gezondste soort rijst gaan, dan kun je het beste voor zilvervliesrijst kiezen.
De meestgebruikte kleefrijst is de zoete, bruine kleefrijst. Ook de Thaise zwarte rijst is een goede kleefrijst. Lange rijst: Is zacht en plakt niet. Deze soort rijst heeft het meeste water van alle soorten rijst nodig en ook de langste kooktijd.
Door je rijst te spoelen was je niet alleen kleine deeltjes stof van de korrels af, maar verwijder je ook het overgebleven laagje zetmeel. Dat zetmeel zorgt ervoor dat de rijst na het koken aan elkaar plakt. Sommige gerechten vragen daar echter om. Denk maar aan het maken van risotto gerechten of sushi.
Japans ontbijt
We hadden het kunnen weten, de Japanners eten als ontbijt gewoon een prachtig samengestelde maaltijd. Deze bestaat vaak uit rijst, misosoep, ingelegde groenten, een ei (zachtgekookt of omelet) en een perfect gegrild stuk vis. Uiteraard gepaard met een kop groene thee.
Voor het ontbijt in China zijn er verschillende stijlen in verschillende steden. Het meest voorkomende ontbijt is sojamelk, gefrituurde deegsticks, pap, gestoomde gevulde broodjes (wij kennen deze als bapao) of noedels.
Pandanrijst is eigenlijk geen echte rijstsoort. Pandan is namelijk een plant waarvan de bladeren een bepaalde stof bevatten: 2-acetyl-1-pyrroline. Dat is exact hetzelfde goedje dat jasmijnrijst een heerlijke geur geeft, waardoor pandanbladeren wel eens gebruikt worden om die lekkere aroma's te versterken.
Naast het wassen van de rijst is het laten rusten een tweede cruciale stap in de bereiding. Laat het na het koken en eventueel afgieten 10-15 minuten in de pan staan. Dit geeft een vollere korrel doordat het zetmeel iets afkoelt en uitzet en het laatste restje water opneemt. Roer pas na die 10-15 minuten rust door.
Is je rijst te ver doorgekookt en daarmee zompig en klef? Zonde om op te eten bij je curry, maar je kunt er echt nog wel wat mee. Maak er bijvoorbeeld congee van. Zet de overgare rijst op met nog meer water of bouillon tot een heerlijke hartige rijstepap ontstaat.
Je kunt je een restje rijst prima opwarmen in de pan. Doe wat olie in een koekenpan, braadpan of wok en bak de rijst in een paar minuutjes lekker warm. Even stomen kan ook! Zet een stoommandje of zeef op een pan met kokend water en sluit af met een deksel of bord.
De voedingswaarde van bruine rijst ligt hoger dan die van witte rijst omdat het vliesje ook voedingswaarde bevat. Hoewel witte rijst ook rijk is aan B-vitamines en mineralen als fosfor, magnesium en ijzer, is de concentratie in zilvervliesrijst nét wat hoger.
Rijst bevat erg veel vitaminen en mineralen. Deze zijn nodig voor een goed werkend metabolisme, immuunsysteem en orgaansysteem. Vooral de aanwezigheid van niacine, vitamine D, calcium, vezels, ijzer, thiamine en riboflavine in rijst zorgt voor deze functies.