Voorziening, die van nut is voor het exploitatiegebied en voor één of meer andere gebieden.
Bovenwijkse voorzieningen zijn infrastructurele werken die moeten worden aangelegd vanwege de effecten die projecten kunnen hebben op hun (wijdere) omgeving. Denk daarbij aan voorzieningen als wegen en paden, parkeerplaatsen, rioleringssystemen, groenstructuren en watersystemen.
De gemeente is verplicht om de kosten die binnen een grondexploitatie thuishoren op de initiatiefnemer te verhalen. Een van deze kostensoorten wordt bovenwijkse voorzieningen genoemd. Het gaat hier om nieuw aan te leggen voorzieningen van openbaar nut, ten behoeve van meer dan één (ontwikkel)locatie.
Onderdelen die tevens ten dienste staan van andere locaties of anderszins een bovenwijks karakter hebben en die aan de rand van het te ontwikkelen gebied gelegen zijn, kunnen bij het exploitatiegebied worden betrokken of worden aangemerkt als bovenplanse kosten.
Het 'bovenplans verevenen' is het verevenen van de positieve resultaten van de ene grondexploitatie met de negatieve resultaten van een andere grondexploitatie, waardoor voor de beide locaties tezamen sprake is van een sluitende of minder verliesgevende grondexploitatie.
De Nota Kostenverhaal is een openbaar door de raad vastgesteld beleidsdocument en voorziet in een transparante regeling voor kostenverhaal van bovenwijkse voorzieningen, bijdrage in ruimtelijke ontwikkelingen en bovenplanse kosten. De beleidsnota heeft geen betrekking op de dekking van de investeringen.
Kosten van grondexploitatie zijn onder andere de kosten van: bouw- en woonrijp maken (zoals ophogen, aanleg straten en riolering); de kosten van de aanleg van groenvoorzieningen en waterpartijen; de kosten van milieu- en archeologisch onderzoek en van bodemsanering.
Waarde welke aan een bezitting wordt toegekend op het moment van die bezitting in de firma of vennootschap wordt ingebracht. Bijvoorbeeld een machine wordt bij de oprichting van een besloten vennootschap (B.V.) ingebracht als betaling voor de uit te geven aandelen. De prijs van deze machine is de inbrengwaarde.
Binnen een complex worden alle lasten en baten en bestemmingen van de gronden binnen het complex geëgaliseerd en hebben alle gronden binnen het complex (in beginsel) dezelfde waarde.
Bij een actieve grondexploitatie is de gemeente eigenaar van de bouwgrond. Het te bebouwen deel van de grond wordt in deze vorm eerst bouwrijp gemaakt en vervolgens aan de bouwer verkocht. In deze context dient de grondexploitatie voornamelijk om de kosten en opbrengsten van het traject te kunnen beheersen.
De grondexploitatie wordt vastgesteld en daarmee 'actief' (zie paragraaf 4.2.1). een grondexploitatie worden geactiveerd onder de immateriële vaste activa: - Een raadsbesluit (of indien gedelegeerd: een collegebesluit) waarin de bestuurlijke instemming blijkt voor de voorbereiding tot ontwikkeling van de grond.
Elke grondexploitatieovereenkomst die men sluit voor de vaststelling van een exploitatieplan is een anterieure overeenkomst. Deze overeenkomst sluit men in de beginfase van een project vóór de vaststelling van een exploitatieplan. Bij de anterieure overeenkomst hebben alle partijen veel onderhandelingsruimte.
Bij privaatrechtelijk kostenverhaal sluiten het bevoegd gezag en de initiatiefnemer van de bouwactiviteit een overeenkomst, voordat het bevoegd gezag besluit tot wijziging van de functie van de grond. Voordeel daarvan is de ruime mate van contractsvrijheid. In de overeenkomst kunnen afspraken op maat worden gemaakt.
1.4 Baatafroming
De gedachte is dat grondwaardestijgingen die door de gemeenschap mogelijk worden gemaakt ook toebehoren aan die gemeenschap.
De vergoeding die door een particuliere eigenaar op grond van een anterieure of posterieure overeenkomst dient te worden betaald aan de gemeente. Deze vergoeding kan ook wel via de bouwvergunning aan de gemeente verschuldigd zijn.
Een posterieure overeenkomst is een grondexploitatieovereenkomst die een private partij met een gemeente aangaat na het vaststellen van het exploitatieplan. Deze mag niet afwijken van het exploitatieplan.
Anterior (voorzijde) en posterior (achterzijde). Dit begrippenpaar lijkt op het vorige. Het verschil is dat de aanduiding voor- en achterzijde gebruikt wordt bij kleinere structuren of een kleinere afstand. Voor de rest heeft het eenzelfde betekenis als de aanduidingen ventraal en dorsaal.
Er mogen niet meer kosten worden verhaald dan er opbrengsten zijn. Indien er meer opbrengsten zijn dan kosten is het verhaal beperkt tot de hoogte van de kosten. Dit staat bekend als de macro-aftopping.
Een grondexploitatie (grex) is een specifieke begroting die de grondkosten en grondopbrengsten van een gebiedsontwikkeling in kaart brengt. De grondexploitatie geeft partijen inzicht in de financiële haalbaarheid van een gebiedsontwikkeling.
Het grondbeleid is een hulpmiddel bij het uitvoeren van het omgevingsbeleid van de overheid. In het kader van het omgevingsbeleid wordt de maatschappelijk gewenste bestemming van de grond vastgelegd. Dit gebeurt via een plan of besluit op basis van de Wet ruimtelijke ordening (Wro).
Bij actief grondbeleid verwerft de gemeente de gronden zelf. Bij passief grondbeleid laat de gemeente de grondverwerving en -uitgifte over aan private partijen. Een tussenvorm van grondbeleid is het publiek-privaat samenwerkingsmodel (PPS).
Een exploitatieplan bestaat uit een exploitatie-opzet en uit locatie-eisen als de gemeente die nodig vindt. Met een exploitatieplan worden grondexploitatiekosten verhaald op ontwikkelende partijen in het plangebied. Het vaststellen van een exploitatieplan is voor gemeenten verplicht (artikel 6.12 lid.
Grondexploitatie is onderdeel van de Wro (afdeling 6.4). Dit onderdeel van de wet geeft gemeenten nieuwe instrumenten om afspraken te maken over de verdeling van de kosten van algemene voorzieningen, nutsvoorzieningen en de inrichting van de openbare ruimte.
In een exploitatieovereenkomst staan afspraken over het aanleggen van openbare voorzieningen. Bijvoorbeeld riolering, wegen, verlichting en het bouwrijp maken van grond. De gemeente maakt afspraken hierover met projectontwikkelaars, bouwondernemingen of woningcoöperaties.
Een grondexploitatie (soms afgekort tot grex) is een begroting die wordt opgesteld om grondkosten en grondopbrengsten van een ruimtelijk ontwikkelingsplan (zoals een nieuw bestemmingsplan) in beeld te brengen.