Tramadol is één van de zwakkere opiaten. Oxycodon is een sterker opiaat, net als morfine. De werking van oxycodon is dus beter dan die van tramadol. Behalve de werking zijn ook de bijwerkingen en het risico op verslaving hoger bij oxycodon versus tramadol.
De opioide werking van Tapentadol is sterker dan die van Tramadol. Tramadol remt echter niet alleen de opname van noradrenaline, maar ook die van serotonine, een andere signaalstof in de hersenen. Welk medicijn voor u het meest geschikt is, kan de arts voor u bepalen.
Richtlijnen en alternatieven
Als eerstelijnsbehandeling worden niet-opioïden aanbevolen zoals paracetamol, eventueel in combinatie met ontstekingsremmende pijnstillers. De tweedelijnsbehandeling bestaat uit het toevoegen van zwakwerkende opioïden zoals codeïne of tramadol.
Tramadol is een sterke pijnstiller. Morfine, fentanyl en oxycodon zijn heel sterke pijnstillers. Bijwerkingen zijn suf zijn, moeilijk poepen, duizelig zijn en verslaving.
Bij pijn is paracetamol de beste keus. Dit heeft de minste bijwerkingen en werkt meestal goed. Werkt paracetamol na twee weken onvoldoende, dan kan de arts ook een ontstekingsremmende pijnstiller voorschrijven, zoals ibuprofen, diclofenac of naproxen.
Oxycodon is een sterker opiaat, net als morfine. De werking van oxycodon is dus beter dan die van tramadol. Behalve de werking zijn ook de bijwerkingen en het risico op verslaving hoger bij oxycodon versus tramadol.
De meest voorkomende bijwerkingen van tramadol zijn misselijkheid, braken en obstipatie. Ook kan slaperigheid, verwardheid en hoofdpijn voorkomen. Minder voorkomende bijwerkingen zijn diarree, flauwvallen en vermoeidheid. Hartkloppingen, benauwdheid en jeuk of uitslag zijn ook minder voorkomende bijwerkingen.
Neuropathische pijn wordt veroorzaakt door beschadiging of ziekte van het perifere of centrale zenuwstelsel. Deze pijn is langdurig en reageert nauwelijks op de gebruikelijke analgetica, zoals paracetamol en NSAID's.
Stap 1: Pijnstiller paracetamol
Paracetamol is een zeer effectieve pijnstiller die bij normaal gebruik nauwelijks bijwerkingen geeft. Paracetamol bestrijdt pijn en werkt koortsverlagend. Je kunt het gebruiken om verschillende soorten pijn te behandelen, zoals hoofdpijn, kiespijn en spierpijn.
Volwassenen en kinderen > 12 j. Oraal: begindosering 50–100 mg iedere 4 tot 6 uur, maximaal 400 mg/dag.
Denk bijvoorbeeld aan onschuldige bijwerkingen als misselijkheid, obstipatie en duizeligheid. Maar er zijn ook ernstigere bijwerkingen zoals kans op verslaving bij langdurig gebruik of vermindering van de ademhaling. Ook kan bij een te hoge dosis sufheid optreden.
Oxycodon oefent zijn werking uit door lichaamseigen systemen te stimuleren welke zorgen voor pijnstilling en kalmering. Er is een langwerkende en kortwerkende vorm van oxycodon. De kortwerkende vorm wordt zo nodig gebruikt bij toename van pijn.
De fysiotherapeut helpt u om rustig in beweging te komen én te blijven. In veel gevallen zal de arts ook een pijnstiller voorschrijven. Omdat paracetamol vaak goed werkt, is dat de eerste keus. Vermindert paracetamol de pijn onvoldoende, dan krijgt u een sterkere pijnstiller.
De zwaarste onder de soorten pijnstillers zijn de sterkwerkende opioïde pijnstillers zoals morfine zelf, oxycodon en fentanyl. Deze pijnstillers kunnen op verschillende manieren ingenomen worden.
Oxycodon is een morfineachtige pijnstiller (opiaat). Het heeft een sterke pijnstillende werking. Artsen schrijven het voor bij hevige pijn, zoals pijn na een operatie of pijn als gevolg van kanker.
De dosering is van Oxycodon CR (OxyContin): start 10 mg per dag. Per 3 dagen ophogen met 10 mg. Twee maal daags. Maximaal 2 x 60 mg.
Voorbeelden zijn tramadol en tapentadol. In hun werking bootsen ze een deel van de effecten van morfine na. Deze pijnstillers werken in op de pijnbanen in ruggenmerg en hersenen. Deze medicatie kent net als de niet-opiaten een plafondeffect waardoor het weinig zin heeft de dosis te verhogen.
Begin altijd met paracetamol. Dit heeft de minste bijwerkingen. U kunt ook een gel met pijnstiller op uw rug smeren, zoals diclofenac gel of ibuprofen gel. Kijk bij pijnstillers zoals ibuprofen, naproxen of diclofenac.
Soms komen de volgende bijwerkingen van tramadol voor: Effecten op hart en bloedcirculatie, zoals hartkloppingen, snelle hartslag en flauwvallen. Maagklachten, opgeblazen en drukkend gevoel in de maag, diarree en braakneiging. Huidreacties, zoals jeuk en huiduitslag.
Tramadol is een morfine-achtige pijnstiller die tot de opioïden gerekend wordt. Tramadol valt niet onder de Opiumwet, in tegenstelling tot de iets zwaardere opiaten/opioïden als onder meer morfine en methadon.
De combinatie van tramadol en paracetamol wordt gebruikt bij matige tot ernstige pijn.
U mag oxycodon in combinatie met paracetamol en een NSAID gebruiken, maar niet met tramadol.
De hoogste score werd gehaald door de combinatie ibuprofen (400 of 200 mg) plus paracetamol (1000 of 500 mg). Interessant weetje: een kop sterke koffie bleek het effect van de meeste pijnstillers nog te versterken. Er werden geen noemenswaardige nevenwerkingen gemeld na eenmalige inname van de diverse pijnstillers.
Ook zwakke opioïden worden door kwetsbare ouderen vaak minder goed verdragen. Voor codeïne is daarom geen plaats, voor tramadol een beperkte plaats. Kwetsbare ouderen hebben vaak te maken met multimorbiditeit en daarmee polyfarmacie. Belangrijk is dat daarmee rekening gehouden wordt bij de medicamenteuze behandeling.