De 7 fases van rouw
Anderen hebben het over 7 fases van rouw. Hier begint het proces met ongeloof, gevolgd door ontkenning, woede, het gevecht aangaan / onderhandelen, schuldgevoel, depressie en uiteindelijk acceptatie. In de praktijk is de vorm, volgorde en duur van een rouwproces bij iedereen anders.
Het roept veel verdriet en onmacht op als je van zo dichtbij meemaakt dat een dierbare zijn of haar gezondheid verliest. Dan ga je rouwen om het verlies van de persoon die hij of zij was en van jullie leven en activiteiten samen. Dit is rouw bij leven. We noemen het ook wel anticiperende rouw.
Het maakt u somber; u heeft minder zin in dingen. Ook als de somberheid minder wordt, zullen er nog regelmatig momenten zijn waarop u het verdriet weer voelt. Somberheid kan overgaan in een depressie. U kunt in een periode van rouw ook een tevreden gevoel hebben.
1- Veel praten over het verlies is de beste manier om het te verwerken. Praten over het verlies is een van de vele manieren om om te gaan met het verlies. Je beperken tot praten is echter niet de meest effectieve manier van verliesverwerking.
Zo kun je verdriet voelen, maar ook boosheid, ongeloof of schuld. Daarnaast brengt rouwen ook vermoeidheid, lichamelijke pijn en bijvoorbeeld hoofdpijn met zich mee. Lichamelijke klachten door rouw zijn te verklaren door de schok die het plotselinge verlies bij je teweegbrengt.
Het maakt dat ons werkgeheugen minder kan opslaan dan normaal als we in de rouw zijn, en als wel, dan kost dat meer energie. 'Daardoor hoor je ook vaak dat mensen langere tijd hevig vermoeid zijn na het verlies van een dierbare.
We rouwen om verlies van wat ons dierbaar is. Rouw is de achterkant van de liefde. Als rouw niet wordt genomen, ontstaat er gestolde rouw met als gevolg dat de hechting stagneert en de liefde niet meer voluit kan stromen.
Rouw hoort helaas bij het leven en mensen kunnen zich er echt ziek van voelen. Uit recent onderzoek blijkt ook dat 1 op de 10 mensen die een dierbare hebben verloren, een burn-out krijgt door de combinatie rouw en werk.
Hoe lang rouwverwerking duurt is door de verschillende factoren moeilijk te zeggen. Uit Amerikaans onderzoek is gebleken dat mensen na drie maanden na het overlijden van hun partner, pas de ergste fase van rouw doormaken. Na gemiddeld ruim een jaar beginnen partners zich vaak weer beter te voelen.
Normaal, bestaat dat eigenlijk? Er bestaat geen standaard proces voor rouw. Er is ook geen tijdlimiet aan een rouwproces. Verdriet van een verlies draag je met je mee en er kunnen in een leven altijd momenten komen dat dit weer heel sterk voelbaar is.
Normale rouwreacties zijn reacties op de dood van een dierbare; en deze normale menselijke reacties komen overeen met de logische verwachtingen die men heeft over dat soort rouwreacties. Toch zijn er vormen van abnormale rouwreacties, ofwel gecompliceerde rouw.
Iemand kan zich bijvoorbeeld helemaal terugtrekken, opstandig zijn, zich volledig op het werk storten of veel drinken. Sommigen huilen niet, anderen juist heel veel. Het rouwproces is pas voltooid als alle vier de taken zijn voltooid. Hoe lang dat duurt staat niet vast.
Wanneer je last hebt van complexe rouw, vind je het enorm moeilijk om je aan te passen aan de veranderende omstandigheden na het overlijden. Ook na langere tijd. Je kunt een hoge mate van angst, (traumatische) stress of een combinatie van beide ervaren. Hierdoor worden je leven, werk of relaties ernstig beperkt.
Complexe of gecompliceerde rouw is rouw die acuut blijft, vastloopt, waarbij de pijn ondraaglijk blijft en men niet goed kan functioneren in het dagelijks leven.
Je kunt je gespannen voelen, hoofdpijn hebben of hartkloppingen. Je kunt moeite hebben om goed te slapen en je eetlust kan sterk verminderen of juist erg toenemen. Je maag kan aanvoelen alsof er een steen op ligt, je kunt misselijk zijn of darmklachten krijgen.
Vrijwel elke emotie veroorzaakt meer activiteit in de borst: een blijk een versnelde hartslag en ademhaling. Dat mensen het hoofd ook vaak rood inkleuren duidt op activiteit van de gezichtspieren, maar ook op veranderingen in gedachten en gevoelens.
Rouw maakt deel uit van het normale, gezonde leven, terwijl er bij depressie sprake is van een ziekte. Dit verschil is belangrijk omdat het gevolgen heeft voor de behandeling. Wie in de rouw is, kan wel dezelfde klachten hebben als iemand die depressief is.
Als u zich echter vaak verdrietig en somber voelt, en de klachten langer dan twee weken voortduren, kunt u te maken hebben met een depressie. Het is belangrijk de depressieve klachten tijdig te herkennen. Zodra u weet wat er aan de hand is, kunt u er zelf iets tegen ondernemen of u kunt hulp zoeken.
Effect op het lichaam
Deze mentale gevolgen van rouw hebben logischerwijs ook enorm veel impact op je lichaam, zoals de toegenomen afgifte van hormonen als adrenaline, noradrenaline en cortisol.
Rouw als vorm van trauma
Kinderen en jongeren die de dood niet als traumatisch hebben ervaren, kunnen de overledene op een positieve manier herinneren en het overlijden integreren in hun bestaan. Bij traumatische rouw ligt het accent op symptomen van de posttraumatische stress stoornis (PTSS).
Absoluut verboden: niets zeggen
Hoe ongemakkelijk je je ook voelt, vermijd de ander en het onderwerp niet. Hoe lastig jij het ook mag vinden om erover te beginnen, jouw ongemak is niets in verhouding met hoe ellendig de ander zich voelt. Get over it, en doe iets.