Een shock is een acute levensbedreigende toestand waarbij de effectieve perfusie (doorbloeding) in de haarvaatjes van de weefsels verstoord is. De doorbloeding en dus de zuurstofvoorziening van het hart, de hersenen en andere organen komen hierdoor in het gedrang wat snel resulteert in het afsterven van cellen.
De spijsverteringsorganen, de lever en milt. De nieren. Als laatste zullen het hart, de longen en de hersenen geen zuurstof meer krijgen. De laatste 3 zijn de vitale functies voor overleving.
heeft een bleke, koude, klamme/zweterige huid; heeft een misselijk/ziek gevoel, maakt een zieke indruk; heeft dorst en is krachteloos. krijgt een verminderd bewustzijn of raakt bewusteloos.
Shock verschijnselen
Eerst krijgt de huid minder vocht waardoor het slachtoffer bleek wordt. Dan krijgen de slijmvliezen minder vocht, wat voor dorst kan zorgen. Spieren krijgen geen voeding, waardoor het slachtoffer zich slap voelt.
Een shock kan ontstaan door extreem vochtverlies. Dat vocht kan bloed zijn, maar ook ander lichaamsvocht. De oorzaken zijn legio, zoals door een hevig bloedende wond, maar ook door intern bloedverlies bij bijvoorbeeld een gescheurde maag.
Het verloop kan minuten of uren duren. Er is wel een duidelijk lijn in de fases die een slachtoffer met shock doorloopt. Een eerstehulpverlener (EHBO'er) kan wegens het ontbreken van kennis en medicijnen niets doen om de shock op te heffen maar er zijn wel handelingen om de ontwikkelingen van de shock te vertragen.
Een shock is een situatie waarin je bloeddruk te laag is om je lichaam van bloed en zuurstof te voorzien. Er zijn verschillende vormen: hypovolemische shock, cardiogene shock, obstructieve shock en distributieve shock. Oorzaken kunnen bijvoorbeeld bloedverlies, hartfalen of problemen met de bloedvaten zijn.
Septische shock of ernstige infectie die zich uit in orgaanfalen. Dit is de meest voorkomende vorm van shock. Hij wordt veroorzaakt door bacteriële afbraakproducten die in de bloedbaan terechtkomen.
Shock: don'ts
Een shock slachtoffer eten of drinken geven. Het lichaam vermindert de bloedtoevoer naar de maag en darmen. Het geven van eten of drinken kan er voor zorgen dat de spijsvertering weer op gang komt. Ook kan het slachtoffer gaan braken.
Een shock slachtoffer heeft dorst en vraagt dus om drinken. Een shock slachtoffer mag NIETS eten of drinken, dit activeert de maag waardoor het slachtoffer o.a. gaat braken.
Misselijkheid. Wat is geen goede handeling bij shock? Let op gevaar. Laat het slachtoffer liggen in de positie waarin je hem vindt.
Een spoor van een allergeen kan al genoeg zijn om een anafylactische shock te veroorzaken. Symptomen van een anafylactische shock zijn onder andere een opgezwollen gezicht en jeuk. Een anafylactische shock kan gelijk of binnen een uur na aanraking met een allergeen ontstaan.
Als er (bijna) geen bloed maar naar een weefsel of orgaan stroomt kunnen ze blijvende schade oplopen of zelfs afsterven. Als dit gebeurt bij een arm of een been, kan het nodig zijn deze te amputeren. U kunt blijvende klachten overhouden aan sepsis. Het verschilt per patiënt hoelang de klachten aanhouden.
Septische shock
Bij sommige patiënten met een sepsis wordt de bloeddruk (te) laag en ontstaat een beeld waarbij de bloedcirculatie onvoldoende is om de organen van voldoende zuurstof te voorzien. Dit noemen wij een septische shock.
Bij een sepsis reageert uw lichaam heel heftig op een bacterie, virus, parasiet of schimmel. U bent dan zo ziek dat uw organen beschadigd raken. U kunt de volgende klachten hebben: koorts of juist een te lage temperatuur.
Cardiogene shock
Het hart knijpt minder goed samen en heeft niet voldoende kracht. De hoeveelheid bloed die door het hart per minuut wordt rondgepompt (hartminuutvolume) neemt af, waardoor de bloeddruk daalt en de eerste compensatiemechanismen starten.
Een neurogene shock is een ernstige stoornis van de algemene toestand van het lichaam. Dit wordt gekenmerkt door een tekort aan circulerend vocht in de bloedbaan.
Een cardiogene shock wordt veroorzaakt door een direct verminderde hartfunctie. Door een hartaandoening is het hart minder goed in staat het bloed rond te pompen en de circulatie op peil te houden. Het hart knijpt minder goed samen en heeft niet voldoende kracht.
Bij alarmsignalen als hoge koorts, kortademigheid, verwardheid, lage bloeddruk of zich onwel voelen, komt een arts binnen de tien minuten een diagnose stellen. Is er sprake van sepsis, dan krijgt de patiënt meteen antibiotica.
Shock wat is de definitie en de betekenis ervan
Er ontstaat een tekort een circuleren volume (bloed / plasma), er ontstaat een bloeddruk daling. Vitale organen en weefsel krijgen een tekort aan bloed en zuurstof, als shock niet behandeld wordt zal dit uiteindelijk dodelijk zijn.
Anafylaxie kenmerkt zich door de symptomen die binnen enkele seconden tot twee uur optreden, nadat u in contact bent gekomen met een allergeen (stof) waar u allergisch voor bent. Veelvoorkomende symptomen zijn: Jeuk, roodheid en zwelling van de huid. Galbulten.
Luchtwegen: jeukende waterige ogen, loopneus, neusverstopping, niezen, hoesten, jeuk en/of zwelling van lippen, tong, keel, moeite met slikken, druk op de borst, kortademigheid, piepende ademhaling, heesheid; Hart- en bloedvaten: bloeddrukdaling, duizeligheid, flauwvallen, bewusteloosheid, shocktoestand, hartstilstand.
De diagnose zou gesteld moeten worden bij alle patiënten die tekenen vertonen van inadequate weefselperfusie, onafhankelijk van de bloeddruk. Een goed voorbeeld is de patiënt met een groot voorwandinfarct met koude periferie, tachycardie en oligurie maar met een systolische bloeddruk van >90 mmHg.
Wil een slachtoffer absoluut niet dat je iets doet, dan doe je het ook niet! Je kunt hulp aanbieden, maar niet opdringen. Voor beschutting zorgen is één van de eerste dingen die de hulpverlener kan doen. Omstanders kunnen al als windscherm dienen.