Volgens het Voedingscentrum is het verteringsstelsel van iemand die al jarenlang vegetariër is geweest, gewoon nog hetzelfde. Het kan wel zo zijn dat je lichaam weer even moet 'wennen' aan het eten van vlees. Je vleesloze bestaan uitluiden met een flinke biefstuk is vragen om problemen.
Minder vlees en zuivel eten en méér volkoren graanproducten, peulvruchten, groenten, fruit en plantaardige vleesvervangers zorgt net als een helemaal vegetarisch eetpatroon voor een lager risico op hart- en vaatziekten. Vlees bevat belangrijke voedingsstoffen. Deze kun je ook uit andere producten halen.
Als omnivoren zijn mensen in staat zowel vlees als planten te eten en te verteren, dus de lengte van onze darmen zit daar ergens tussenin (9, 10). Kortom: Biologisch gezien is de mens in staat zowel vlees als planten te eten en te verteren, hoewel ons lichaam bepaalde plantendelen niet kan verteren.
Wil je snel een paar kilo kwijt? Eet dan even geen vlees. Volgens een Amerikaanse studie blijkt dat je daar in een maand tijd ruim drie kilo door kunt afvallen. Er wordt wel vaker geclaimd dat een vegetarisch dieet goed werkt als je wilt afvallen.
Het is niet nodig om vlees te eten, je kunt het vervangen door andere producten. Het eten van te veel vlees brengt risico's voor de gezondheid met zich mee. Rood en met name bewerkt vlees zoals vleeswaren worden in verband gebracht met beroerte, diabetes type 2 en kanker. Eet vlees daarom met mate.
Vlees belast de darmen omdat het moeilijk te verteren is. Vooral de stof haem in rood vlees is een belasting voor de darmen. Het eten van meer dan 500 gram rood vlees per week (rund-, varkens- en lamsvlees) is een risico voor het ontwikkelen van darmkanker.
Waarom kun je afvallen als je vegetarisch eet? Meer vezels en een lagere hoeveelheid calorieën per 100 gram zouden voor een deel kunnen verklaren waarom mensen gewicht verliezen als ze vegetarisch gaan eten.
Als we aannemen dat je als vegetariër evenveel zuivel en eieren eet als de gemiddelde Nederlander, dan sterft er voor je dieet nog ongeveer 1,5 gewerveld dier per jaar. Je spaart er daarentegen bijna 24 per jaar door geen vlees en vis te eten, plus hetzelfde aantal ongewervelden als veganisten.
Vegetarisch eten is gezond
Vegetarisch eten is niet minder gezond dan een voeding met vlees. Sterker nog: er is zelfs wetenschappelijk aangetoond dat voeding met veel rood en bewerkt vlees ongezond is. Een bewust samengesteld vegetarisch voedingspatroon levert in ruime mate alle noodzakelijke voedingsstoffen.
Hoe werkt onze spijsvertering? Vanaf de mond tot de anus is voeding 24 tot 28 uur onderweg. Het voedsel wordt klein gemalen, vermengd en voortgestuwd om zo de voedingsstoffen op te nemen in het bloed. Hieronder staat per onderdeel kort weergegeven hoe dat proces werkt.
Een normale, warme maaltijd blijft ongeveer drie uur in de maag. Hoe vetter de maaltijd, hoe langer het duurt voordat het voedsel klaar is om door te stromen naar de twaalfvingerige darm. Het duurt normaal gesproken ongeveer 24 tot 48 uur voordat het voedsel dat we gegeten hebben in de wc terecht komt.
In totaal duurt je hele spijsvertering 24 tot 48 uur, afhankelijk van wat je precies gegeten hebt en hoeveel.
Vegetarisch eten is duurder
Vleesvervangers zoals Vivera, Valess en Quorn zijn vaak duurder dan de originele producten van kip of varkensvlees. Vegetarische kaas is duurder in vergelijking met normale kaas, en avocado's die gezonde vetten leveren zijn ook niet bepaald goedkoop per gram vet.
Maar ook: vegetarisch. Kaas wordt namelijk niet alleen gemaakt van het dierlijke product melk, maar ook met een stukje van het dier zelf. Dat maakt de meeste kaas niet-vegetarisch. Kaas wordt gemaakt van melk - meestal koemelk, geitenmelk of schapenmelk.
Met name een tekort aan B12 (dat onder andere in vlees, soja en vette vis zit) kan op lange termijn leiden tot zenuwschade, omdat B12 zorgt voor de vorming van rode bloedcellen en daarmee de vervoering van zuurstof. Datzelfde geldt voor eiwitten, vitamine D en ijzer.
Gezond eten zonder vlees of met minder vlees is niet moeilijk. Ook zonder vlees eet je volgens de Schijf van Vijf. Daarbij let je erop dat je genoeg eiwit, ijzer, vitamine B1 en vitamine B12 binnenkrijgt. Dit zijn voedingsstoffen die je vindt in vlees, maar ook in andere producten.
Als je je hele leven vegetarisch eet, laat je gemiddeld zo'n 900 dieren leven. Vegetarisch eten is vaak beter voor het milieu. Vleesproductie vraagt vele malen meer voedingstoffen dan het oplevert en ook veel meer water dan voor het verbouwen van groenten, fruit en granen nodig is.
Een vegetarisch dieet bevat over het algemeen meer groenten en minder verzadigde vetten. Vegetariërs hebben daardoor gemiddeld genomen een gezonder gewicht. Ze hebben dan ook minder last van hart- en vaatziekten. Ook komt obesitas, diabetes en kanker minder voor onder vegetariërs.
"In rood vlees zitten stoffen die niet gunstig zijn, en die je met mate zou moeten nemen. Op lange termijn heb je echt grotere kans op hart- en vaatziektes en kanker." Ze gaat verder: "Eenzijdige diëten zijn sowieso niet verstandig. Het is gevaarlijk om zo'n extreem eetpatroon aan te nemen.
De huid vernieuwt zich elke 28 dagen waar oude cellen vervangen worden voor nieuwe cellen. Die nieuwe cellen kunnen alleen worden aangemaakt door middel van eiwitten. Het is daarom belangrijk dat je die voldoende binnenkrijgt. Je kunt eiwitten vinden in dierlijke producten zoals vlees, eieren en melk.
Per definitie eet een vegetariër geen producten van gedode dieren, dus geen vlees, geen vis, en ook geen producten zoals gelatine (van huid of beenderen) en kaas (met kalfsstremsel). Veel vegetariërs letten echter minder op vegetarische instinkers zoals gelatine en kaas.
Ze noemen mager en onbewerkt vlees het beste. Denk hierbij aan kip, kalkoenfilet, biefstuk en varkenshaas. Dit vlees zit boordevol eiwitten, vitamines en mineralen. Bewerkt vlees bevat minder van die goede eigenschapen en het is in verband gebracht met diabetes type 2, beroertes en kanker.
Wil je gezond vegetarisch eten? Vervang vlees dan vooral door plantaardige producten zoals noten, peulvruchten, sojaproducten zoals tofu (ook wel tofoe of tahoe), tempé … En vul aan met melk en eieren. Gezond veganistisch eten − helemaal plantaardig dus − kan ook als je met een aantal aandachtspunten rekening houdt.