Het devies was veel volkoren granen, aardappelen en peulvruchten in plaats van bijvoorbeeld witbrood en sla. De kookboekjes staan ook vol met bezuinigingstips: je thee vermalen tot gruis, meerdere keren koffie zetten van één zakje, een kwastje gebruiken om je pan te beboteren en een hooikist gebruiken om te koken.
Er werd weinig vlees, weinig suiker en weinig vet gegeten. In plaats daarvan kwam een voornamelijk plantaardig dieet van aardappelen, granen, peulvruchten, groenten en fruit, aangevuld met een beperkt aantal vetten.
Eten, drinken en een dak boven je hoofd, het zijn de belangrijkste levensbehoeften. Tijdens de oorlog komen deze behoeften steeds verder onder druk te staan.
Steeds meer producten gaan op de bon zodat wat er is eerlijk wordt verdeeld. Voor het weinige dat nog verstrekt werd, stonden lange rijen hongerige mensen te wachten. In het begin had je die bonnen en als er dan wat was oest je bonnen inleveren dan had je broodbonnen, vleesbonnen, wat dan ook.
In Groningen waren de ongeregeldheden zo ernstig dat er doden vielen. Daar werd ook wel gesproken van de broodoorlog.
Een team van onderzoekers van het Nederlands Interdisciplinair Demografisch Instituut (NIDI) en de Columbia University in New York berekende op basis van gegevens van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) dat de zogenoemde oversterfte in die periode 58.000 is.
Zelf noodrantsoen samenstellen
Je kunt ook zelf een noodrantsoen samenstellen met lang houdbare producten uit de supermarkt. Denk aan water in flessen of pakken, lang houdbare melk, havermout, pinda's, pasta of rijst en ingeblikte groente, fruit, bonen en vis.
Het Nederlandse leger is aanvankelijk de enige afnemer. Chocolade is voedzaam, lang houdbaar en daarom zeer geschikt voor het leger. De chocoladereep is 'het krachtvoedsel van het Nederlandse leger' en wordt in kazernes verkocht onder de naam 'manoeuvre chocolade'.
Iedereen die een radio had, bleef in het geheim naar Radio Oranje en de BBC luisteren. Bovendien verschenen er vanaf 1943 veel meer illegale krantjes, tijdschriften en andersoortig verzetsliteratuur.
Er zijn op dit moment geen aanwijzingen voor specifieke dreigingen voor Nederland, maar de ontwikkelingen in het conflict volgen elkaar snel op. Dat maakt dat het dreigingsbeeld snel kan veranderen.
Verzamel zoveel mogelijk benodigdheden, en bescherm ze. Ga op zoek naar betrouwbare bronnen van voedsel en water, in geval van tekorten. Vermijd confrontaties zoveel als je kunt, en ga naar een veiliger gebied als dat moet. Leer EHBO-vaardigheden om eventuele verwondingen of ziektes te kunnen behandelen.
Deze kon uit brood, aardappelen, vlees (meestal rundvlees in blik: corned beef, ook 'koude aap', 'apenvlees' of 'plata' genoemd) of vis, thee of koffie, suiker, zout, peper en zelfs alcohol en tabak bestaan. Daarnaast kregen ze soms ook kaas, spek, reuzel, confituur, rijst, groenten of meel.
Aardappelen en asperges, dat is onder meer wat de soldaten in de Tweede Wereldoorlog te eten kregen.
Het is niet zo dat elke drank met een hoog alcoholpromillage eeuwig houdbaar is. De toegevoegde stoffen hebben namelijk invloed op de houdbaarheid. Heldere alcoholische dranken, zoals wodka, zijn in de meeste gevallen echter wel onbeperkt houdbaar en hierbij maakt het niet uit of de fles in de tussentijd is geopend.
Zeer strenge vorst
Eerst natte sneeuw maar met het zakken van de temperatuur vormt zich al snel een dik pak sneeuw. Tot aan het eind van de maand blijft het koud met matige en (zeer) strenge vorst in het hele land. De Bilt rapporteert -13°C op 26 januari en in Hoorn wordt -18°C gemeten de dag erna.
Wereldwijd. Het totaal aantal doden van de Tweede Wereldoorlog (1939 - 1945) bedroeg naar schatting 55 miljoen, waarvan de helft burgers. Alleen al aan de kant van de Sovjet-Unie vielen 20 miljoen doden.
De Hongerwinter vindt plaats aan het einde van de Tweede Wereldoorlog, in de winter van 1944-1945. In deze strenge winter komen in het westen en noorden van Nederland 20.000 burgers om door de enorme schaarste aan voedsel en brandstof, vooral in de steden in de randstad.
“Gemiddeld kost een kilo brood 2,71 euro. Dat kan weleens een bedrag ruim boven de vijf euro worden. En brood is een eerste levensbehoefte.” De NVB vertegenwoordigt grote industriële bakkerijen, die 85 procent van de Nederlandse broodmarkt bepalen en veelal leveren aan supermarkten, bakkersketens en de horeca.
In de categorie 'groot brood' gaat het om een stijging van 10,1 procent. Waar je vorig jaar april nog gemiddeld 1,99 euro betaalde voor een kilo brood, is dat nu 2,19 euro. Dat blijkt uit cijfers van onderzoeksbureau GfK. De prijsstijging was iets groter dan gemiddeld in Nederlandse supermarkten: die was 8,1 procent.
Bij de supermarkt kan je in de aanbieding een brood kopen voor minder dan 1 euro, bij de warme bakker kost een brood EUR 2,20.