Het Voedingscentrum adviseert je boterham vooral met groente, fruit en vis te beleggen: met paprikaspread, plakjes banaan, plakjes aardbei, makreelspread met rucola, doperwtjesspread, geraspte wortel met rozijnen, sla met plakken avocado of gegrilde groente bijvoorbeeld. Of een gekookt ei met tomaat.
Per definitie eet een vegetariër geen producten van gedode dieren, dus geen vlees, geen vis, en ook geen producten zoals gelatine (van huid of beenderen) en kaas (met kalfsstremsel). Veel vegetariërs letten echter minder op vegetarische instinkers zoals gelatine en kaas.
Vegetarisch broodbeleg is vaak van nature erg mager en gezond. Linzen zijn na kikkererwten de meest populaire peulvruchten bij vegetariërs en je kan er net als hummus ook een spread van maken. Linzen zijn ook erg eiwitrijk en bevatten veel vezels die je snel verzadigen.
Maar ook: vegetarisch. Kaas wordt namelijk niet alleen gemaakt van het dierlijke product melk, maar ook met een stukje van het dier zelf. Dat maakt de meeste kaas niet-vegetarisch. Kaas wordt gemaakt van melk - meestal koemelk, geitenmelk of schapenmelk.
Je kunt alleen dure etenswaren in een natuurwinkel kopen als je geen vlees eet Onzin. Je koopt weliswaar geen vlees of vis, maar verder alles wat je normaal ook zou kopen: brood, pasta, rijst, kaas, melk, yoghurt, boter, eieren, groenten, fruit, koekjes, dranken.
Eieren bevatten veel goede voedingsstoffen die belangrijk zijn voor vegetariërs, zoals vitamine B12, mineralen en eiwitten. Het Voedingscentrum beschouwt eieren daarom als een goede vegetarische keuze.
Vegetarische voeding is voeding waar niets in zit van het gedode dier. Dit betekent dat er geen vlees, vis, insecten of gevogelte in zit. Daarnaast zit er in echt vegetarisch eten ook geen slachtafval, zoals gelatine of niet-vegetarisch stremsel (in kaas) of ander verstopt vlees in het eten.
Wanneer je geen vlees meer eet, kun je makkelijk een tekort aan ijzer krijgen. Vervang je vlees niet met ander ijzerrijk eten, dan kun je last krijgen van vermoeidheid, spierzwakte en duizeligheid.
Toch is pindakaas gezond
Maar omdat pindakaas voor ruim de helft uit vet bestaat, is het behoorlijk calorierijk: ongeveer 630 kilocalorieën per 100 gram, veel meer dan bijvoorbeeld volvette kaas (ongeveer 390 kcal) of boterhamworst (309 kcal). Toch is het een gezonde vervanger van zulk hartig beleg.
Kies bij voorkeur mager beleg zoals rosbief, varkensgebraad, kipfilet, gebraden kalkoen, ham of (magere) kaas, of vis (ook uit blik). Er bestaan ook diverse bereidingen op basis van sesam, spliterwten, groententapenades enz. die uitstekend samen gaan met brood. Vermijd beleg op basis van mayonaise, salami of pastei.
Soja- en haverzuivel scoren het beste, voor amandelyoghurt is wel veel water nodig. Kokosyoghurt scoort slecht, omdat er oerwoud voor kokosplantages wordt gekapt. Voor soja voor menselijke consumptie trouwens niet.
Een Griekse salade met feta of toch een salade caprese met tomaat, basilicum en mozzarella, het klinkt allebei even gezond. Maar wil je nog iets van je summerbody maken deze zomer, ruil dan de feta even in voor de mozzarella. De Italiaanse kaas heeft een lager vetpercentage en meer eiwitten.
Het merk Violife heeft vegan 'Mozzarella', 'Greek white', Creamy' en 'Original slices'. Die zien eruit als jonge kaas, ruiken naar jonge kaas en smaken naar jonge, goedkope kaas. Met een stroef mondgevoel. Maar de smaak komt in de buurt.
Kaas, vlees, vis, eieren en vegetarisch broodbeleg zijn allemaal voorbeelden van hartig broodbeleg. Maar binnen deze groepen is er een zeer groot aanbod aan producten, maar niet alle producten hebben de voorkeur. Kies bij voorkeur voor een magere kaas (<20 g vet per 100g kaas).
Maar welk zoet beleg is dan het gezondst? Voorbeelden van gezond zoet broodbeleg zijn producten die in de Schijf van Vijf staan, zoals appelstroop, perenstroop, halvajam of jam. Tevens is fruit ook een gezond broodbeleg, denk hierbij aan plakjes aardbei, appel of banaan.
Bonus: belegtips
Nog een paar dingen die het goed doen op een witte bol: plakjes leverworst, kroket (duh), kaassoufflé met mayo, vlokken en smeerkaas. En laten we vooral het broodje knak niet vergeten, uiteraard met mayo, ketchup, augurk en gebakken uitjes.
Officieel eet een vegetariër geen producten van gedode dieren. Dat wil zeggen geen vlees, geen vis, maar ook geen producten zoals gelatine (dit komt van de huid of beenderen van varkens) en kaas (want daar zit kalfsstremsel in).
Honing is de zoete substantie die door honingbijen gemaakt wordt van de nectar van bloemen. Het is niet veganistisch, omdat het door dieren gemaakt wordt.