Ondanks dat je lezen dus als een ontspannende hobby kunt ervaren, zijn je hersenen tijdens het lezen keihard aan het werk. Je brein wordt gestimuleerd om nieuwe herinneringen en verbindingen te maken en de oude verbindingen te versterken, wat goed is voor je kortetermijngeheugen.
Neurologische studies van o.a. Stanford University concluderen dat lezen een cognitief proces is waarbij hersenen de gelezen tekst omzetten in betekenis en informatie, wat concentratie vereist. Hoe vaker je dus leest, hoe meer je dit proces herhaalt. Hierdoor kan je ook andere taken geconcentreerder uitvoeren.
Door te lezen leer je je inleven in anderen; je krijgt empathie en je traint jezelf in denken en reflecteren. Lezen is dan ook uiterst belangrijk voor de ontwikkeling en ontplooiing van jongeren en voor hun persoonlijke groei. Jelle Jolles, emeritus hoogleraar neuropsychologie, geeft tien redenen waarom dat zo is.
(Voor)lezen ligt aan de basis van de taal- en leesontwikkeling van kinderen en aan de kansen die zij krijgen op school en in de maatschappij. Lezen verruimt ons denken, leert ons om anderen beter te begrijpen en vergroot ons welzijn. Juist daarom is inzetten op leesbevordering zo onontbeerlijk.
Lees je (niet) blind
Momenteel is lezen de belangrijkste oorzaak van bijziendheid. Maar de impact van smartphones en tablets op onze ogen wordt steeds groter. Naast educatief gebruik brengen kinderen steeds meer vrije tijd achter deze schermen door. Hun ogen zijn voornamelijk bezig met dichtbij kijken.
Het is niet aan te raden te lezen op je tablet voordat je gaat slapen. Door het licht dat die apparaten afgeven, raakt je bioritme verstoord en worden er minder slaaphormonen aangemaakt. Dit maakt dat het lezen in bed dus averechts werkt. Lees dus old school boeken!
Wanneer wordt het lezen van te veel boeken ongezond? Lezen wordt van jongs af aan sterk aangemoedigd, maar is er zoiets als teveel lezen? Ja dat is er, maar dat bepaal je beetje zelf. Als je veel tijd hebt en niets te doen dan kan je inderdaad veel lezen.
Sommige onderzoeken tonen zelfs aan dat lezen beter werkt om stress te verlagen dan een rondje lopen of luisteren naar rustgevende muziek. Waarom? Lezen vraagt veel concentratie, en als je in een goed boek zit, stap je even uit de realiteit. Daardoor vermindert spanning op je spieren vanzelf en daalt je hartslag.
Juist door te lezen voor het slapengaan worden we ontspannen en verminderen we de stress die de dagelijkse sleur met zich mee kan brengen. Het lezen van een ontspannend boek maakt het makkelijker om onze gedachten los te laten. Dit zorgt voor een diepere en meer kwalitatieve slaap.
Lezen is ontspannend
Terwijl je leest daalt je hartslag en ontspannen je spieren, wat voor een ontspannen gevoel zorgt. Als je helemaal in je boek opgaat vergeet je alle stressvolle dingen van de dag voor een moment, wat ook erg belangrijk is. Door even te lezen kun je dus goed resetten.
Door mentaal gestimuleerd te blijven, houd je je hersenen sterk en gezond. Studies hebben aangetoond dat het blijven trainen van je hersenen, bijvoorbeeld door het lezen van een boek, de voortgang van Alzheimer en Dementie kan vertragen.
Lezen is belangrijk. Het vergroot de taalontwikkeling, de concentratie en fantasie. Bovendien krijg je door lezen kennis over de wereld om je heen en draagt het bij aan het vormen van een mening. Allemaal goede redenen om aandacht te schenken aan leesmotivatie zodat leerlingen met meer plezier gaan lezen.
Een boek per dag is niet voor iedereen haalbaar, maar drie per week is een goede richtlijn. Lezen is een oefening in aandacht waarin je soms voor even vrij bent.
Bij een beroerte/beschadiging in de rechter hersenhelft kunnen communicatieproblemen ontstaan. Soms vallen deze in eerste instantie niet op. De patiënt spreekt vaak vlot en vloeiend, maar toch verloopt de communicatie niet zoals vroeger.
Lezen is nodig om te kunnen leren en wie goed leest en de teksten begrijpt, kan kennis opdoen en zich ontwikkelen. Maar verhalen helpen kinderen ook om zich beter in te leven en om meer begrip te hebben voor anderen. Lezen heeft dus een positief effect op de sociale ontwikkeling én het stimuleert de fantasie.
Eenmaal beschadigde hersencellen herstellen zelf niet meer. Toch kan er nog veel verbeteren. Andere delen van de hersenen kunnen de uitgevallen functies namelijk overnemen. Je hersenen maken hiervoor dan nieuwe netwerken aan.
De inspanning die je ogen moeten doen tijdens het lezen, maakt ze moe. Kijken naar een scherm doet dit ook, maar het blauw licht dat het scherm uitstraalt, zorgt ervoor dat we geen melatonine aanmaken. En melatonine is het hormoon dat ons slapen en waken regelt.
Door een boek te lezen voor het slapengaan val je geheel ontspannen in slaap.Dit heeft te maken met dat je tijdens het lezen in een staat van rust en ontspanning komt. Hierdoor is het makkelijker om de stress die de dagelijkse sleur met zich meebrengt even te vergeten.
Voldoende slaap
Voldoende slaap (7 à 8 uur per nacht) geeft je meer energie en dan krijgt je brein voldoende rust om je leerstof te verwerken.
Als je leest, ben je tegelijkertijd gefocust en ontspannen. Je vergeet even alles rondom je waardoor je ook fysiek ontspant. 'Lezen is een vorm van meditatie, het is een contemplatieve bezigheid', getuigt ook neuroloog Steven Laureys in Leeswereld.
Wie leest, leert de wereld!
Het maakt een groot verschil in het leven van kinderen en jongeren of ze lezen of niet. Want lezen is noodzakelijk voor leren, zeker het leren op school. Wie goed leest en verhalende en informatieve teksten begrijpt, kan kennis opdoen en zich ontwikkelen.
Beter slapen
Uit onderzoek blijkt dat het stressniveau bijna 70% daalt door minimaal 6 minuten te lezen voor het slapen gaan. Door te lezen zal je ontspannen en vervolgens sneller in slaap vallen en dieper slapen.
Maar wat veel mensen niet weten, is dat je door te lezen ook de gezondheid van je hersenen op peil kunt houden. En daarvoor hoef je echt niet elke dag urenlang boeken te verslinden. Want wat blijkt? Een kwartiertje lezen per dag is al genoeg om je brein scherp te houden.
'Medium' lezers lezen ongeveer 45 minuten per dag en 'lichte' lezers besteden gemiddeld 15 minuten per dag aan lezen. De fervente lezers hebben meer vrije tijd (50 uur per week) dan de medium (43 uur) en lichte lezers (40 uur) en de niet-lezers (41 uur).
Tussen de vijf en tien jaar leren kinderen zelfstandig lezen. Dit gaat stap voor stap. Eerst om klanken en letters te herkennen, daarna om woorden en makkelijke zinnen te lezen. Uiteindelijk leren ze sneller lezen en gaan ze steeds meer begrijpen van wat ze lezen.