Je bent voor en na je werk erg moe, geprikkeld of piekerig. Je ergens rustig op concentreren is erg lastig. Dit zijn eerste signalen dat je lichaam te weinig tot rust komt. Vaak spelen karaktereigenschappen als perfectionisme, plichtgetrouwheid, geen 'nee' kunnen zeggen of idealisme hier een rol.
Wat zijn de tekenen van oververmoeidheid en mentaal uitgeput zijn? Niet kunnen concentreren op het werk, snel afgeleid. Snel gepikeerd en licht ontvlambaar. Geen puf om taken uit te voeren, zoals huishoudelijke klusjes.
De eerste herstelfase duurt gemiddeld 3 weken, de tweede 3 tot 6 weken en de derde 6 weken. In totaal ben je dus al snel 12 tot 15 weken bezig om te herstellen. Belangrijk om op te merken is dat de totale herstelduur per persoon sterk kan verschillen.
Mentale oververmoeidheid wordt gekenmerkt door andere symptomen dan fysieke vermoeidheid. Zo hebben mensen die geestelijk uitgeput zijn volgens de Hersenstichting vaak moeite zich te concentreren en zijn ze sneller afgeleid. Ook hebben ze een korter lontje en moeite om belangrijke beslissingen te nemen.
Een burn-out is ook het gevolg van overmatige spanning, maar is opgelopen gedurende een langere periode van stress, vaak minimaal een jaar. Mensen met een burn-out ervaren nog veel sterker dan mensen met 'gewone' overspannenheid dat ze geen controle meer hebben over hun functioneren.
Burn-out is afgeleid van het Engels en betekent 'opgebrand'. Iemand met een burn out is dan ook figuurlijk opgebrand en emotioneel uitgeput. Je voelt je vaak afstandelijk of geïrriteerd bij andere mensen. In latere stadia van een burn-out kan er ook sprake van een lage dunk van de eigen kwaliteiten en competenties.
Je spieren spannen zich constant aan, je bent vermoeid, kunt je moeilijk concentreren of heb last van veel (spannings)hoofdpijn. Door chronische stress verhoog je de kans op overprikkeling, hartritmestoornissen en andere psychische klachten zoals een burn-out, angststoornis en depressie.
Oververmoeidheid kan zowel lichamelijke als geestelijke klachten veroorzaken. Moeheid is een normaal verschijnsel, iedereen is wel eens moe. Meestal voel je je na een nacht goed slapen alweer een stuk beter. Als de vermoeidheidsklachten langere tijd aanwezig zijn en ook erger worden, is er sprake van oververmoeidheid.
Niet alleen om sneller te herstellen, ook om te voorkomen dat u opnieuw overspannen raakt. Het herstel verloopt in drie fasen en duurt gemiddeld 11 weken. In iedere fase zijn er dingen die u zelf kunt doen om te herstellen.
Stress kan leiden tot psychische klachten zoals slaapproblemen en moeheid, somberheid en psychose. Ook kan je last krijgen van lichamelijke klachten, zoals hartkloppingen, een gejaagd gevoel, een hoge bloeddruk en veel zweten. Dit zijn signalen dat de stress te veel wordt of te lang duurt.
Burn-out: Fysieke en/of mentale instorting (fase 12)
Er komt helaas niets meer uit je. Al je plannen zijn omgevallen. Het leven dat je hebt opgebouwd stelt niets meer voor. Je ziet de zin en het nut van het leven niet meer in en je kunt zelfs zelfmoordgedachten hebben.
Een herstelperiode van ongeveer zes weken is vaak voldoende om te herstellen en weer in balans te komen. De meeste medewerkers kunnen binnen een aantal maanden hun werk weer volledig hervatten. Je kunt je hierbij laten adviseren door de huisarts of bedrijfsarts.
U vermoedt dat u overspannen bent en behoefte heeft aan ondersteuning. De huisarts kan uw situatie met u bespreken, met u nagaan wat de oorzaak is van uw overspannenheid en samen met u eventuele oplossingen bedenken. Verder kan uw huisarts u doorverwijzen naar de praktijkondersteuner of een andere hulpverlener.
De vitamines B2, B3, B5, B6, B12, C activeren extra energie bij vermoeidheid. Zorg daarom dat je voldoende graanproducten, zuivel, groente en fruit binnenkrijgt. Tip: neem een multivitamine ter aanvulling op je dagelijkse voeding, zodat je zeker weet dat je deze energievitamines binnenkrijgt.
Moeheid komt meestal door slaapproblemen. Maar ook psychische of lichamelijke oorzaken zijn mogelijk. Psychische oorzaken hebben te maken met hoe u zich voelt en waar u aan denkt. Lichamelijke oorzaken hebben te maken met wat u aan uw lijf voelt (jeuk, pijn) en met allerlei ziekten.
Dit breingedeelte is betrokken bij veel emotionele en cognitieve functies. Hierdoor gaat een burn-out vaak ten koste van zaken zoals het denk- en leervermogen, concentratievermogen, probleemoplossend vermogen, geheugen en het vermogen om beslissingen te nemen.
Om je lichaam te leren zich vlotter te herstellen, is ook milde inspanning nodig. Ga daarom dagelijks kwalitatief wandelen. Bouw het op naar 30-45 minuten per dag als je voelt dat je energie toeneemt. En vergeet het allerbelangrijkste niet: daarna even bewust ontspannen en uitrusten.
“Rust uit en leer niks doen zonder schuldgevoel, maar houd wel structuur in je dag aan. Ga wat rondhangen, maar voorkom dat je meer gaat piekeren. Buitenlucht, een wandeling maken, naar de sauna, een massage, dat soort dingen doen vaak goed. Maar sporten is bij mensen met een burnout weer géén goed idee.
Vaak duurt het herstel ongeveer een jaar, maar je kunt ook langer last houden van een burn-out. Zo kan het herstel ook een paar jaar duren. Bij een actieve aanpak van een burn-out is de kans dat je sneller herstelt groter. Het kan zijn dat je dan na enkele maanden voorzichtig weer wat bezigheden kunt oppakken.