Het werd algemeen aangenomen dat het hormoon dopamine stijgt in reactie op acute stress. Uit eerder, eigen onderzoek wist Oei al dat het hormoon dopamine het beloningscentrum in de hersenen activeert. Met andere woorden: door stress verwacht je meer dopamine en dus óók een actiever beloningscentrum.
Wanneer iemand veel stress ervaart dan is de vraag naar adrenaline hoog. Dit heeft tot gevolg dat er te weinig dopamine, serotonine en melatonine aangemaakt wordt omdat alle cofactoren opgaan aan de productie van adrenaline. Hierdoor ontstaat er een disbalans tussen activiteit en ontspanning.
Dopamine wordt in je lichaam aangemaakt uit het aminozuur tyrosine. Dit kan weer worden aangemaakt uit het aminozuur fenylalanine. Het eten van voeding die deze aminozuren in ruime hoeveelheden bevat (een goed voorbeeld hiervan is Brain Food), helpt je om de aanmaak van dopamine te verhogen.
Levensstijl speelt daarnaast ook een grote rol bij een dopamine tekort: Zo is alcoholverslaving één van de oorzaken die leidt tot verslechtering van dopaminewaarden in het brein. Maar ook bepaalde drugs en medicatie kunnen de dopamine-activiteit in het brein afremmen.
Dopamine wordt niet constant geproduceerd maar komt vrij bij bepaalde handelingen of situaties zoals eten, sporten, seks of drugs. Een teveel aan dopamine kan er voor zorgen dat belangrijke cognitieve functies worden verstoord, waardoor de gevoeligheid voor psychoses toeneemt.
Zo kun je bij een dopamine tekort moeilijker bewegen, verlies je je zin in seks, heb je moeite met (vooruit) denken en is de kans groot dat je om de twee minuten in een huilbui uitbarst omdat je je emoties niet meer onder controle kunt houden. In ernstige gevallen gaat het tekort zelfs richting depressie.
Dopamine is een “aandachtstof” Een teveel aan dopamine zorgt ervoor dat je telkens meer ervan wil. De werking is net zo verslavend dan alcohol en drugs. Het onderscheid van iets dat ertoe doet, en minder belangrijke zaken wordt niet meer gevoeld, en het gevoel van aandacht willen krijgen wordt steeds sterker.
Bij het ontstaan van een depressie zijn vooral serotonine, noradrenaline en dopamine van belang. In bepaalde delen van de hersenen zou er bij depressie een tekort optreden van deze neurotransmitters.
De medicamenteuze behandeling van de ziekte van Parkinson bestaat vooral uit levodopa en dopamine agonisten. Deze medicijnen vullen het tekort van dopamine aan of stimuleren de dopamine receptoren.
Serotonine wordt bijvoorbeeld door de hersenen gebruikt voor stemming, eetlust, geheugen, slaap of lichaamstemperatuur. De neurotransmitter dopamine is erg belangrijk bij beloning, plezier en beweging.
Dopamine zorgt ervoor dat je je gelukkig voelt, maar een teveel aan dopamine kan ook tot een verslaving leiden. Je kunt altijd terecht bij Trubendorffer voor ambulante verslavingshulp.
Dopamine in je voeding
Je kan natuurlijk supplementen slikken waardoor je meer dopamine aanmaakt, zoals onder andere magnesium, vitamine D en B. Maar je kan ook bepaalde dingen eten waardoor je dopamine aan gaat maken. Troosteten helpt niet voor niets (voor eventjes) als je een dip hebt.
Ook dopamine kan enorm verslavend werken. Doordat het zo snel komt en gaat, maar zo fijn voelt, willen we die boost van dopamine zo snel mogelijk opnieuw ervaren.
Je kunt dopamine niet kopen. Dopamine is een stof die aangemaakt wordt door je lichaam uit aminozuren.
Een magnesium tekort kan ten grondslag liggen aan stress, depressie en andere aandoeningen van de stemming en gevoelens. Bovendien verbruikt het lichaam meer magnesium in geval van stress. Het kan daarom lonen om met een magnesiumsupplement, specifiek magnesium tauraat, je stress of depressie te lijf te gaan.
Bij mensen met een tekort aan vitamine D werd een relatie gevonden met verminderd cognitief functioneren en meer depressieve klachten42. Bij vrouwen met een depressie of een doorgemaakte depressie wordt bovendien een lagere botdichtheid gevonden, wat ook een gevolg kan zijn van een tekort aan vitamine D43.
U voelt zich triest voelen of hulpeloos, tot niets in staat. Het lukt niet meer om ergens nog plezier aan te beleven, u verliest interesse in onderwerpen en het is lastiger om zich te concentreren. Andere gevoelens die vaak voorkomen bij depressies zijn prikkelbaarheid, of juist een dof en leeg gevoel van binnen.
ADHD is een neurobiologische stoornis. Er gaat iets niet goed in de hersenen; er is een tekort aan zogeheten neurotransmitters (dopamine en noradrenaline). Deze neurotransmitters zorgen ervoor dat informatie tussen de ene zenuwcel snel en goed worden doorgegeven aan een andere zenuwcel.
Het gelukshormoon: chocolade maakt je blij!
Pure chocolade bevat veel cacao, en cacao bevat veel phenylalanine. Een moeilijke naam voor een stofje dat je simpelweg blij maakt. Phenylalanine wordt namelijk in je lichaam omgezet in dopamine, een bekende stof die je een geluksgevoel geeft.
Heroïne staat op nummer één in de lijst van de verslavende middelen top 10. Lichamelijke afhankelijkheid van heroïne treedt erg snel op, maar het middel is ook geestelijk erg verslavend.
Eet gezonde proteïne
Neurotransmitters zoals dopamine zijn opgebouwd uit eiwitten of proteïne. De eiwitten die je eet worden in je lichaam afgebroken tot 22 verschillende aminozuren (bouwsteentjes) waarmee het lichaam vervolgens wel 50.000 verschillende vormen van lichaamseigen eiwitten (bouwwerkjes) kan maken.
Antipsychotica en dopamine
Hoge concentraties kunnen dopamine maken dat de hersenen anders gaan werken en dat informatie anders wordt doorgegeven. Hierdoor, althans dat is de vooralsnog onbewezen hypothese van wetenschappers, kunnen symptomen van een psychose ontstaan.
In gezonde hersenen bevinden zich grote hoeveelheden dopamine in de basale ganglia, een hersengebied dat belangrijk is voor beweging. Dit hersengebied zorgt er onder andere voor dat bepaalde bewegingen makkelijker gedaan worden, of ongewenste bewegingen juist onderdrukt kunnen worden.