Gefrituurd voedsel is calorierijk en smaakt goed, waardoor een overconsumptie op de loer ligt. Daarnaast bevatten deze snacks – vooral als ze afkomstig zijn uit fastfoodrestaurants – vaak transvetten. Deze verhogen de slechte LDL-cholesterol en verlagen de goede cholesterol.
Frituren helpt alleen niet om gezonder te eten, vertelt Astrid Postma, expert voeding en gezondheid van het Voedingscentrum. "Met frituren worden altijd meer calorieën toegevoegd. Neem bijvoorbeeld een gewone aardappel. Die bevat ongeveer 80 kilocalorieeën.
Er zijn verschillende soorten vet waarin je patat kunt bakken: vloeibaar frituurvet, hard frituurvet en olie. In hard frituurvet zit vooral verzadigd vet. Dit vet is verkeerd vet. Krijg je hier veel van binnen met eten en drinken, dan heb je meer kans op hart- en vaatziekten op latere leeftijd.
Naast het feit dat maaltijden uit de frituur calorierijk zijn bevatten vooral frietjes vaak ook hoge gehaltes aan acrylamide. Dit is een giftige stof die gevormd wordt tijdens het frituren van zetmeelrijke producten, zoals een aardappel.
De kroket, frikandel en bamischijf doen het als je kijkt naar de calorieën het beste. Het maakt wel veel verschil of je de snack eet met (wit) brood. Een broodje hamburger, broodje hotdog en de bamischijf bevatten de minste vetten. Een echte calorieënbom is de kapsalon met 1272 kilocalorieën.
Een pizza lijkt gezond: in feite is het deeg met voedingsmiddelen als champignons, tomaat en kaas, gebakken in de oven. Maar vergis je niet. Een pizza bevat al snel zo'n 800 tot ruim 1000 calorieën. Juist die kaas maakt dat een pizza meer calorieën bevat dan een portie frieten.
Wie zin heeft in een vettige snack kan beter een zakje frieten gaan halen dan een pak chips. Frieten, zonder saus, bevatten namelijk maar 350 calorieën ten opzichte van 510 calorieën bij chips. Een frietje bevat bovendien ook drie keer minder vet dan een zak chips.
Van één portie patat per week word je niet dik. Als je gezond en gevarieerd eet, is het geen probleem om af en toe een frietje te eten.
Als je het liefst 'normale' patat eet, met een dikke klodder mayonaise en een kroket dan is dit ook niet slecht voor je gezondheid, mits je dit met mate doet. Volgens het Voedingscentrum is één keer per week een ongezonde maaltijd geen probleem.
' Natuurlijk is voeding niet alleen een verhaal van calorieën, zegt Timmermans. 'We zien veel goeie dingen in sushi: vis is een bron van omega 3-vetzuren, in de rijst en groenten zitten vezels, vitaminen en mineralen. Als we dat vergelijken met een pakje friet, komt de sushi er wel beter uit.
“Door te frituren behoudt vis minder van zijn eigen vetzuren; die lossen op in het vet. zelfgebakken kabeljauw of een lekkerbek uit de oven of airfryer is daarom veel gezonder dan hetzelfde product uit de frituur.”
Gezonder frituren in olie of vloeibaar frituurvet
Frituur in olie of vloeibaar frituurvet. Dit bevat minder verzadigde vetten en is gezonder dan vast vet. Hoe verser het vet, des te beter. Vervang frituurvet in elk geval als je het 4 tot 5 keer hebt gebruikt.
Kies elke dag maximaal 3 tot 5 keer iets kleins buiten de Schijf van Vijf. Iets kleins is bijvoorbeeld een koekje, stukje chocolade, zoet beleg of een lepel ketchup. Ook kun je maximaal 3 keer per week iets groters kiezen buiten de Schijf van Vijf, zoals een stuk taart, een zakje chips of een glas frisdrank.
De winnaar: Chips kiezen we als winnaar, omdat chocolade een stuk meer suiker bevat. Qua calorieën loopt het bijna gelijk op. Ook het verschil in vet, vezels, eiwitten en koolhydraten is klein. Vergeet niet dat chips veel zouter is.
Wat is gezonder pannenkoek of friet? Pannenkoeken zijn stukken vriendelijker voor de lijn dan bijvoorbeeld koffiekoeken, cake, donuts of frietjes. Die bevatten per 100 gram bijna de helft meer calorieën en vet. Een flensje bevat zelfs minder calorieën dan een boterham.
Vet en koolhydraten
Al met al bevat een gemiddelde kapsalon al 90 gram vet. Daarmee zit je meteen op 20 gram boven je aanbevolen dagelijkse hoeveelheid. Geen goed idee dus. Tel daarbij de grote hoeveelheden aan zout en koolhydraten bij op en je snapt waarom de kapsalon zo ongezond is.
Frikandel: 181 kcal, 13.2 gram vet (4,2 gram verzadigd), 0.6 gram suiker, 1.8 gram zout. Patat zonder (bakje van 150 gram): 395 kcal, 22 gram vet (5.2 gram verzadigd), 0.3 gram suiker, 0.7 gram zout. Patat met (bakje van 150 gram): 560 kcal, 40 gram vet (7.4 gram verzadigd), 1.1 gram suiker, 1 gram zout.
Van alle voedingsstoffen is water het belangrijkste
Ruiten-Kreuling vult aan dat je daarnaast ook kunt kiezen voor een hogere eiwitinname. Daar krijg je ook een verzadigd gevoel van. Klaassen: "Dit klopt. Leg de focus op genoeg groente, fruit, volkoren graanproducten, noten, zaden en peulvruchten."