Oververhitte vogels zijn goed te herkennen. Ze zijn lusteloos en ademen snel.Zo'n dier zit vaak met gespreide veren en de snavel open te hijgen om via tong en bek vocht te verdampen.
In tegenstelling tot mensen kunnen vogels niet zweten om warmte kwijt te raken. Ook kunnen ze niet even hun verenpak uitdoen. Vogels die oververhit beginnen te raken zijn lusteloos en ademen snel. Vaak zullen ze met gespreide veren en hun snavel open zitten te hijgen.
In gebieden waar bomen staan en tuinen waar groenvoorzieningen zijn, zie je praktisch altijd wel koolmezen. Voorwaarde is dat er voldoende gelegenheid is om een nestje te bouwen en dat er genoeg voedsel is te vinden. Voldoende beschutting vinden veel vogels fijn, zoals hier in de bloesem van een pruim.
Jonge vogels in nestkasten die pal in de zon hangen, overleven de extreme hitte namelijk niet zonder een beetje schaduw. En met een bak water in de tuin maakt u het álle tuinvogels een stuk makkelijker. Oververhitte vogels zijn goed te herkennen. Ze zijn lusteloos en ademen snel.
's Winters eten de koolmezen veel zaden, zoals beukennoten. In het voorjaar en de zomer is het voedsel eiwitrijker en eten ze wat meer rupsen en andere insecten.
Zomer: eiwitrijk voedsel
Vogels gaan ruien en krijgen het verenkleed dat ze tegen de winterse kou moet beschermen.
De koolmees eet in het broedseizoen vooral insecten, spinnen, larven en rupsen. In het najaar en de winter schakelen ze over op olierijke zaden (vooral beukennootjes), vet en vruchten die ze in jouw tuin kunnen vinden. Bied het hele jaar door aangepast voedsel aan.
Havermout: havermout kan je zowel als strooivoer op de grond gebruiken als op de voedertafel. Zaadeters zoals mussen, mezen, vinken, groenlingen en roodborstjes houden hiervan. Meelwormen en insecten: bevatten veel proteïnen en zijn bijzonder voedzaam voor vogels.
Over het algemeen kunnen in het wild levende vogels prima tegen warmte. Maar soms is het zo warm dat de vogels een beetje hulp goed kunnen gebruiken. Jonge vogels in nestkasten die pal in de zon hangen, overleven de extreme hitte niet zonder schaduw.
Ook vogels houden van een veelzijdig menu. Voer bijvoorbeeld zaden, pinda's en vetbollen, maar ook rozijnen en appels. Geef geen vloeibare olie, margarine en zoute producten.
Wat is er aan de hand? Het is nog vroeg in het seizoen en de echte winter is nog niet begonnen, maar het lijkt erop dat twee factoren de opvallende afwezigheid van tuinvogels op dit moment kunnen verklaren: het grote noten- en zadenaanbod en een slecht broedseizoen.
Vetbollen en pinda's bied je nu beter niet meer aan. In de zomer gaan vogels zelf op zoek naar de wormen en insecten die ze nodig hebben. Help hen door boeiende planten in je tuin planten die insecten lokken. Door je gazon te besproeien, lok je regenwormen.
Vogels kunnen niet zweten. Om toch een beetje af te koelen verdampen ze water via hun tong, met hun snavel open. Dat onttrekt namelijk warmte uit het lijfje. Het is dus van levensbelang dat ze genoeg water hebben.
Veel dieren doen aan thermoregulatie; ze kunnen hun lichaamstemperatuur regelen door zichzelf op te warmen of juist af te koelen. Sommige dieren raken op een warme dag actief warmte kwijt, door bijvoorbeeld te zweten. Dit zijn de warmbloedige dieren.
Het klinkt misschien gek, maar ook vogels houden van zonnebaden. Vogels nemen een 'zonnebad' om hun verenkleed in conditie te houden. Door op het heetst van de dag in de zon te gaan zitten en de vleugels te spreiden wordt het voor parasieten onbehaaglijk en verlaten ze het verenkleed!
De vogels moet snel weg kunnen vliegen als ze dat willen. Leg als het nodig is kleine stenen en kiezels op de bodem. Vul de bak met een laagje water. Niet te veel, het water moet ondiep zijn.
Door met de snavel open te gaan zitten, en hun ademhaling oppervlakkiger te maken en te versnellen, ''verdampen'' zij een deel van hun speeksel en raken zij door het hijgen extra warmte kwijt. Gelukkig kunnen vogels over het algemeen goed tegen de warmte.
Vogels zweten niet want zij hebben geen zweetklieren. Vogels gaan op hun eigen manier om met de warmte. Hun lichaamstemperatuur is hoger dan bij zoogdieren dus vogels raken minder snel oververhit als de buitentemperatuur stijgt. Bij warm weer zie je vogels met een opengesperde snavel, snel maar ondiep, ademen.
Geen (oud) brood!
In brood zit zout en dat zout is niet goed voor vogels. Soms zit op het brood boter/margarine. Daar krijgen watervogels diarree van en de olie die in het brood zit komt in het verenkleed te zitten. Brood dat blijft liggen gaat bovendien schimmelen en trekt dieren zoals ratten aan.
Jazeker, dat kan, maar doe het met mate. Brood is vrij zout en te veel zout is niet goed voor de vogels. Het leuke aan brood of broodkruimels is dat heel veel vogels dit een lekker kostje vinden. Voor een gemêleerd gevederd gezelschap is succes hiermee dus gegarandeerd.
Heb je restjes eten over? Veel keukenrestjes zijn prima en kan je geven aan de tuinvogels. Wat je niet mag geven zijn restjes met veel zout of kruiden of restjes die beschimmeld zijn. Vetrandjes, gekookte aardappelen, gekookte rijst of fruit zullen je tuinvogels heerlijk vinden en zijn ook nog eens goed voor ze.
Verrassingsaanval Mezen hebben heel wat vijanden: roofvogels zoals valken en uilen en roofdieren zoals marters en katten en zelfs slan- gen.
Het zijn geen agressieve vogels. De koolmees als huisdier is tam te krijgen, hoewel dit enig geduld vraagt. Bij jonge vogels gaat het tam maken makkelijker dan bij oudere exemplaren. Is de vogel eenmaal tam dan kun je hem (binnenshuis) dagelijks uit de kooi laten.
Wat is de vijand van de koolmees? De vijanden van de jonge koolmezen zijn de gaai, de specht en de ekster. Deze vogels lusten die jonge koolmeesjes erg graag.