13 jaar. Als je 13 bent mag je betaalde klusjes doen buiten schooltijden en een baantje hebben op zaterdag en in de schoolvakanties. Je kunt lid worden van de medezeggenschapsraad op school. Je kunt een eigen account aanmaken op Facebook.
Zo is één uur voor de meeste veertien- en vijftienjarigen een heel acceptabele tijd en gaan oudere tieners minstens tot twee á drie uur uit (zie tabel). Die tijd wordt doorgaans (47 procent) in overleg met het kind vastgesteld volgens de 'schippermethode': onderhandelen en een beetje water bij de wijn doen.
Gedrag bij een puber van 13-16 jaar
Ze ontwikkelen een eigen persoonlijkheid. Ze gaan zich ook losmaken van en afzetten tegen de ouders. Ze kunnen zich ook onzeker voelen en onbegrepen. Voor ouders is het lastig om zich in hen in te leven en hen te begrijpen, maar pubers hebben eigenlijk veel aan hun hoofd.
Pubers verkondigen graag hun mening over alles wat zij zien en horen. Soms kan dit gepaard gaan met brutaal gedrag en een gebrek aan respect voor anderen. De invloed van hormonen en de hersenontwikkeling is bij jonge pubers (10 tot 14 jaar) erg groot. De emoties hebben de overhand boven het rationeel nadenken.
De houding van een puber wordt over het algemeen gekenmerkt door een groeiende volwassenwording en de zoektocht naar een eigen identiteit. Regelmatig kan het kinderlijke gedrag nog naar voren komen in de eerste jaren van de puberteit. Daarnaast kunnen pubers vaak dwars en opstandig zijn.
Ze willen op deze leeftijd graag nieuwe dingen uitproberen en onafhankelijker worden. Daardoor lopen ze nogal eens tegen de grenzen op die je als ouders aan hen stelt. Pubers hebben als het ware een natuurlijke drang om in te gaan tegen gezag.
Jongeren gaan nadenken over hun eigen gedachten en emoties. Ook gaan ze nadenken en piekeren over hoe anderen over ze denken. Tijdens het veranderingsproces van de hersenen is het soms onrustig en chaotisch in het hoofd van een jongere. Plannen gaat op het ene moment bijvoorbeeld veel beter dan op een ander moment.
We zien vaak dat tieners zich niet meer 'gesteund' voelen door hun ouders, waardoor ze automatisch minder gemotiveerd zijn om dingen voor en met ze te doen. Ook al is je kind al iets ouder, soms heeft hij of zij dat beetje extra aandacht nodig. Wil je iets bereiken? Praat erover om samen tot afspraken te komen!
Wat mag ik als ik 13 jaar ben? Je mag betaalde klusjes doen buiten schooltijden en een baantje hebben op zaterdag en in de schoolvakanties; Je kunt lid worden van de medezeggenschapsraad op school; Je mag een eigen account aanmaken op Instagram, Snapchat, TikTok en Facebook.
Bij jongens begint er schaamhaar te groeien aan het begin van de puberteit, tussen de 12 en 13 jaar. Wat later begint er haar te groeien onder de oksels. Natuurlijk krijgen jongens ook te maken met baardgroei. Verder groeien er haren op de armen en benen en in de oren en neus.
Het eerste teken van de puberteit bij jongens is het groeien van de teelballen, bij meisjes is dat de groei van de borsten. Eens de ontwikkeling is begonnen, evolueert de puberteitsfase verder totdat het lichaam volwassen is. De puberteit verloopt in verschillende fasen. Zo ook de groei.
9-10 jaar: 20.00 - 20.30 uur. 11-12 jaar: 21.00 uur. 12-13 jaar: 21.00 - 21.30 uur. 14-15 jaar: 21.30 - 22.00 uur.
De meeste jongeren vanaf 12 jaar hebben ongeveer 9 uur slaap nodig per nacht. Dat begint pas minder te worden als ze 18 jaar zijn. Dan wordt het ongeveer 8,5 uur. Het slaapritme verandert in de puberteit en verschuift ongeveer 2 tot 3 uur.
De kernmerken van een depressie bij een kind. Chagrijnig zijn, een rotgevoel hebben, je eenzaam en ongelukkig voelen. Dat heeft iedereen wel eens, dus ook een kind en een jonger iemand. Niets verontrustends dus.
Je kind is dan niet meer vrolijk, huilt veel en vindt niets meer grappig. Lichamelijke klachten zijn vaak maagpijn, rugpijn, hoofdpijn, hoge bloeddruk of hyperventilatie. Thuis of op school is je kind waarschijnlijk afwezig en ongeïnteresseerd. Depressieve kinderen hebben meestal ook een negatief zelfbeeld.
Ieder kind voelt zich weleens somber, heeft een poosje weinig energie of is prikkelbaar. Maar als deze gevoelens langer dan enkele weken duren, kan het zijn dat je kind een depressie heeft.
Gemiddeld hebben jongens de eerste gevoelens van seksuele opwinding als ze 13,4 jaar zijn. Voor meiden is dit bijna twee jaar later, met 15,1 jaar. De meeste pubers zeggen nog niet toe te zijn aan seks. Dat geldt voor meiden iets vaker dan voor jongens.
Bij de 15-18 jarigen is dit percentage bijna verdubbeld. Van de 18-jarige jongens geeft 92% aan te masturberen, van de meiden is dat 66%. De gemiddelde leeftijd waarop jongens voor het eerst masturberen, is 13,5 jaar, de meiden beginnen gemiddeld met 14,6 jaar.
Kinderen vanaf vijftien maanden kunnen seksuele responsen vertonen, zoals blozen, zweten en een verhoogde ademhaling. Jongetjes kunnen een erectie krijgen, hier zijn geen volwassen seksuele gevoelens aan gekoppeld. Vanaf vier jaar kunnen kinderen gevoelens van verliefdheid omschrijven.
Niet alleen aan de buitenkant, maar je hersenen ontwikkelen zich ook. Hier, in de frontale hersenkwab, zorgt dit ervoor dat je minder goed kunt plannen, en jezelf niet altijd kan beheersen. Ook hier, in de subcorticale gebieden is het tijdens je puberteit een rommeltje. Daardoor word je wat sneller emotioneel.
Vrije tijd
Relatief veel jongeren tot 18 jaar doen aan lichamelijke sportbeoefening, hobby's en kunstzin- nige activiteiten. Vanaf 18 jaar wordt dat minder en hebben ze meer belangstelling voor uitgaan. In vergelijking met de bevolking vanaf 25 jaar nemen jongeren minder deel aan culturele en recreatieve activiteiten.