Een bakroe is een kaboutersoort vergelijkbaar met een gnoom. Bakroe winti is een klein, boosaardige geest die diensten verricht voor hogere winti's of mensen. Hij is een lage bosgeest en kan de gedaante van een dwerg of een kind aannemen. Een Bakroe is een lagere God die de knecht is van de hogere goden.
Een Bakru winti is een soort van een bos winti, die diensten verricht voor hogere winti's of zelfs mensen. Hij kan ook de gedaante van een kind aannemen en is te herkennen aan typische kenmerken zoals een groot hoofd en grote ronde rode ogen.
Het liefst laat hij zich zien in allerlei wilde diervormen, vaak zwart, harig, met grote klauwen, vliegend, lopend of kruipend. Maar zijn eigenlijke gedaante is die van een afzichtelijke kabouter met een groot hoofd, de ene kant van zijn lichaam is menselijk, de andere kant is hard en lijkt op hout, ijzer of steen.
Een mannelijke en een vrouwelijke winti's krijgen voor de geboorte van een baby de spirituele verantwoordelijkheid over het kind. Zij treden vanaf dat moment op als de bovennatuurlijke ouders (djodjo) van het kind, dat een deel van hun karaktereigenschappen meekrijgt.
Mysterieuze huidziekte
Een raakvlak van werkelijkheid en vampiers is de huidziekte porfyrie. Mensen met deze ziekte zijn extreem gevoelig voor zonlicht. Ze krijgen een branderig, jeukend gevoel op hun huid als ze in de zon zijn geweest, vaak met blaren en zweren tot gevolg.
Ten eerste moet je door een vampier gebeten zijn. Je moet er ook aan sterven en pas daarna kun je als vampier herrijzen. Omdat iedere gebetene daardoor vampier zou moeten worden, betekent dit automatisch dat er ofwel geen vampieren meer zijn, ofwel dat iedereen vampier geworden is.
De Surinaamse Papa Winti Wiri wordt vaak gebruikt om in Wasi Watra te zetten. Het is een van de vele wiri's ofwel planten soorten die daarvoor gebruikt kunnen worden. Een wasi is een reinigings bad. Men neemt zo een bad om verschillende redenen.
Leven volgens de traditionele Afro-Surinaamse religie, Winti betekent voor mij mentale vrijheid en in mijn kracht staan. En het mooie is dat Winti Universeel is dus voor iedereen!
In de Surinaamse cultuur spelen winti's een grote rol in de samenleving. Surinamers hebben vele winti's. Enkele winti's zijn onder andere: Aisa, Ampuku, Kromanti, Bakru, Ingi, Leba, Fodu, Ankantamasi en de Luangu. De winti's bieden bescherming en begeleiding.
Kromanti is een belangrijk onderdeel van de traditionele Afro-Surinaamse Winti, een animistische religie. Met 'Kromanti winti' of 'Kumanti winti' wordt ook wel specifiek verwezen naar de geesten (goden) van het element lucht (het luchtpantheon) binnen deze religie.
Een obia is een spirituele kracht die volgens animistische geloofstradities uitgaat van de ziel/geest van een mens, dier, plant of een ander natuurlijk fenomeen. Obia komt voor als medium of magisch medicijn in de marroncultuur en de Surinaamse winti.
De Busi ingi winti's behoren tot het element bos. Oorspronkelijk bewaakten zij alles wat zich in het bos begaf (denk aan de marrons = weggelopen slaven). De Busi ingi winti gedraagt zich in tegenstelling tot de Watra ingi winti heel anders. Ze zijn over het algemeen heel erg strak in hun doen en laten.
Zelf zal Ingi voordat hij drinkt uit respect voor moeder aarde eerst een paar druppels water, bier, rum of cognac op de grond sprenkelen. Hij geeft moeder aarde ook eten.
De apuku is een winti die relaties onderhoudt met de andere winti's en ook boodschappen en opdrachten van andere winti's brengt en uitvoert. De apuku kan gezien worden als de spin in het web van de winti's. Dit is één van de redenen waarom de apuku andere winti's kan imiteren.
Een Ingi winti kan heel mooi dansen, door zijn vrolijke aard. Op feesten is het de Ingi winti die in de meeste gevallen, zijn mooie danskunsten vertoont via degene bij wie hij zich openbaart. Hij vrolijkt de ganse boel op en maakt heel veel plezier. De Ingi muziek is ook heel erg vrolijk van toon.
Vampieren hebben geen spiegelbeeld. Je kan dus best altijd een spiegel bij je hebben. Wil je ze van iets verder kunnen herkennen, dan kijk je naar hun hoektanden die vlijmscherp en behoorlijk lang zijn. Je kan ook op zoek gaan naar honden en vleermuizen.
Een ander element dat door de filmindustrie is geïntroduceerd is het idee dat weerwolven niet tegen zilver zouden kunnen. Dit verzengt ze als ze ermee in contact komen en slechts met een zilveren wapen (meestal een kogel) kan de weerwolf worden gedood, terwijl normale wapens geen tot weinig effect hebben.