Cafeïne heeft bij volwassenen bij hoeveelheden vergelijkbaar met 1 à 2 kopjes koffie een stimulerend effect op concentratie en prestatie: het geeft een gevoel van verhoogde energie en verdrijft een gevoel van vermoeidheid. Ook verbetert cafeïne een klein beetje het geheugen, alertheid en motivatie.
Uit onderzoek is gebleken dat het piekniveau van cafeïne zich binnen 30 tot 60 minuten ná consumptie bevindt. Na het drinken van een kopje koffie profiteer je dus een halfuur tot een uur later maximaal van de gevolgen. Voordat de cafeïne volledig uit het lichaam verdwenen is, ben je al snel 6 uur verder.
Wanneer je koffie drinkt, ervaar je het opwekkende effect van de cafeïne die er in zit. Cafeïne beïnvloedt namelijk een mechanisme in je hersenen dat invloed heeft op je energie. Je hersenen krijgen normaliter een signaal van het molecuul adenosine, wat je moe laat voelen door de hersenactiviteit te verlagen.
Kan je 's avonds wel de slaap vatten, maar voel je je 's morgens opvallend alert? Dan ben ook jij niet immuun voor de effecten van cafeïne, die genetische immuniteit is slechts enkelen gegeven.
'Cafeïne is inderdaad een stimulerend middel, maar je gaat er niet beter door leren. Als je regelmatig cafeïne gebruikt, helpt dit om je cognitieve functioneren te herstellen naar je oorspronkelijke niveau. Daardoor denken veel mensen dat ze beter gaan presteren door een kopje koffie of een energy drink.
Red Bull geeft snel een energiekick door de hoge concentraties taurine en cafeïne, dit kan je een korte periode alerter maken dan je was en zodoende helpen bij het studeren (je kan je beter concentreren). Echter, het werkt maar voor korte duur en gezond is het niet, zeker niet bij grote en/of langdurige inname.
Cafeïne alleen blijkt de prestaties wel te verbeteren en zorgt voor een snellere reactietijd, wees recent onderzoek aan de universiteit van Tasmanië uit. Een kopje koffie voor het examen lijkt dus niet verkeerd. Hoewel er ook scholieren zijn die hun heil zoeken bij sterkere pepmiddelen.
Om wakker te worden is cafeïne daarom een probaat middel, maar voor het slapen gaan kun je een kopje koffie of de overheerlijke chocolaatjes beter laten staan, hoe moeilijk dit soms ook is. Het duurt gemiddeld namelijk zo'n vier uur voordat de cafeïne uit je lichaam verdwenen is.
Daarnaast verbetert het een klein beetje je geheugen, alertheid en motivatie. Maar neem je er te veel van – dat verschilt sterk per persoon – dan kan je rusteloos worden, hartkloppingen, angstgevoelens, slaapproblemen en hoofdpijn krijgen.
Je lichaam went echter snel aan cafeïne en je raakt er makkelijk aan verslaafd. Wanneer je stopt met koffie drinken, kun je last krijgen van ontwenningsverschijnselen van de cafeïne, zoals spierpijn, hoofdpijn en vermoeidheid.
- Drink water. Jezelf hydrateren kan de symptomen van een overdosis inperken en zorgt ervoor dat de cafeïne in je lichaam sneller afbreekt. - Eet voedingsmiddelen met magnesium of kalium, die de cafeïne neutraliseren. Bananen en groene bladgroenten kunnen het bibberen en beven van onder meer je handen verminderen.
Meer cafeïne is niet beter
Cafeïnetolerantie is het tegenovergestelde van cafeïnesensitiviteit en komt er simpelweg op neer dat je steeds meer nodig hebt van het stofje om een bepaald effect te bewerkstelligen. Een kopje koffie heeft simpelweg niet meer hetzelfde stimulerende effect dat het voorheen had.
Wat veel mensen niet weten, is dat cafeïne in veel meer producten zit dan alleen koffie en cola. Zo zit het van nature ook in theebladen (van zwarte en groene thee), cacaobonen en in guaranabessen.
Cafeïne blijft tot zes uur in ons lichaam actief.
Wie veel koffie of energiedrankjes drinkt en daar opeens mee stopt, kan last krijgen van ontwenningsverschijnselen. Deze kunnen wel tot een week aanhouden. Je kunt dan last hebben van hoofdpijn, vermoeidheid en trillende handen.
Onderzoeken tonen aan dat koffie het inslapen kan vertragen. Gevoelige mensen slapen bovendien onrustiger na het drinken van (meerdere koppen) koffie. Vaak hebben personen die gevoelig zijn voor koffie ook problemen met inslapen bij geluiden en door stress.
Cafeïne heeft net zoals alcohol en sodium en uitdrogend effect op de huid. En wanneer de huid niet goed genoeg is gehydrateerd, zul je dit zien aan de huid. Daarnaast hebben verschillende studies laten zien dat cafeïne ervoor kan zorgen dat acne wordt verergerd.
In koffie zit cafeïne. Gezonde volwassenen kunnen gemiddeld zonder problemen ongeveer 6 kopjes drinken per dag als ze verder geen of weinig producten met cafeïne nemen. Het advies aan zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven, is om niet meer dan 2 kopjes koffie of 1 beker koffie te nemen op een dag.
Wanneer cafeïne in de hersenen aankomt, past het in de receptoren die normaal worden bezet door het op vergelijkbare wijze gevormde adenosinemolecuul. De opname van adenosine door deze receptoren zorgt ervoor dat je je moe gaat voelen.
Alle volkswijsheid ten spijt, koffie heeft geen invloed op de dronken of nuchtere toestand. Het alcoholpercentage in het lichaam blijft na het koffiedrinken hetzelfde. Men blijft dus even dronken of nuchter als daarvoor.
De beste tijd om koffie te drinken
Uit onderzoek bleek dat de beste tijd om een koffie te drinken tussen 09:30 en 11:30 uur 's ochtends ligt. Daarnaast bleek dat het weinig nut heeft om tussen acht en negen uur 's ochtends koffie te drinken.
Want de cafeïne die in koffie zit, stimuleert je zenuwstelsel, hartslag en ademhaling. Het zorgt ervoor dat je lichaam het hormoon adrenaline aanmaakt. Dit hormoon staat erom bekend dat het energie aan je lichaam geeft. Je wordt dus alerter.
Om het lichaam optimaal te laten functioneren moet de vochtbalans in evenwicht zijn. Voldoende drinken is daarom ook tijdens de examens belangrijk, zeker bij warm weer. Water verdient de voorkeur. Cafeïnerijke dranken zoals koffie, thee of cola houden je langer alert maar de cafeïne heeft ook een verslavend effect.
Positieve effecten
Cafeïne heeft bij volwassenen bij hoeveelheden vergelijkbaar met 1 à 2 kopjes koffie een stimulerend effect op concentratie en prestatie: het geeft een gevoel van verhoogde energie en verdrijft een gevoel van vermoeidheid.