Hoe ga je veilig om met zwanen? 'Wanneer je de pech hebt dat die broedende zwaan in jouw buurt nu net van het agressieve soort is, is het het raadzaamst om de plek een poosje te mijden.Loop niet in de richting van het nest en laat de zwanen met rust. Het gedrag is normaliter van tijdelijke aard.
Zwanen hebben daarom holle botten, wat de vleugels kwetsbaar maakt. Ze vechten naast hun snavel wel met hun 'polsen', zo laat Kees Moeliker, conservator van het Natuurhistorisch Museum Rotterdam, weten. Dit is het sterkste deel van de vleugel, maar dus niet sterk genoeg om een massief mensenbot te breken.
Ze verdedigen hun nest en jongen fel, maar het is een broodje aap dat ze met een slag van hun vleugel een mensenarm kunnen breken. Zwanen gebruiken hun indrukwekkende voorkomen vooral om te dreigen. De grote botten in de vleugel van een zwaan zijn weliswaar sterk, maar ook hol.
Mannelijke zwanen kunnen vechten als leeuwen. Vooral als er tijdens het broedseizoen een territorium (met chick en chicks) te verdedigen is, kan het er ruig aan toe gaan. En dat is nog maar een understatement. Ze proberen elkaar te verdrinken of de nek te breken met een klap van de vleugel.
Het mannetje is groter; hij heeft ook een zwaardere nek. Het mannetje heeft een knobbel bovenop de snavel; bij vrouwtjes ontbreekt die. In de lente zwelt die knobbel aan en wordt de snavel roder.
Betrouwbare wetenschappelijke gegevens zijn moeilijk te vinden over zwanen die mensen zodanig aanvielen dat ze ernstig gewond raakten. Wel zijn er gevallen bekend van zwanen die mensen in de vinger beten. Vooral voor kinderen kan het gevaarlijk zijn om dichtbij te komen.
Zwanen mogen ook verjaagd worden met behulp van honden, haviken en valken. Wat kunnen die nu beginnen tegen zo'n groot dier? Ingeklapt. De honden en roofvogels worden ingezet om zwanen te verjagen, niet om ze te vangen.
Wilde zwanen foerageren op eiwitrijk grasland en op het water waar ze grondelend bladeren, stengels en wortels van waterplaneten eten zoals fonteinkruid. Verder eten ze graankorrels en bietenflinters die ze op akkers vinden.
Ze maken gorgelende en blazende geluiden, al zijn die niet vaak te horen. Als je hen stoort op hun nest, sissen of knorren ze woedend. - Ze beschermen hun territorium - dat heel groot kan zijn - zo goed als ze kunnen.
Zwanen kunnen 25 jaar oud worden. De producten vinden vooral aftrek in Frankrijk en Duitsland, waar zwanenvlees als een exclusieve lekkernij wordt beschouwd. De zwanenhouderijen bevinden zich in de provincies Zuid-Holland en Urecht. De beesten worden buiten gehouden en zijn geleewiekt (blijvend gekortwiekt).
Zwanen kunnen een snelheid van 95 kilometer per uur halen. Doordat ze zwaar zijn, hebben ze wel een flinke aanloop van een aantal meters nodig om in de lucht te komen.
Ze kunnen plots niet meer vliegen, hebben een afhangende vleugel of kunnen een poot niet meer gebruiken (slap of kreupel).
Maar ze zoeken dus wel een nieuwe partner! Vogels zijn, net als mensen, heel kieskeurig als het om hun partner gaat. Zij willen die zelf uitkiezen en ze redden het prima een seizoen alleen.
Tijdens het broedseizoen zonderen de koppels zich af en verdedigen hun territorium. Deze zwanen kunnen in het wild 20 tot 30 jaar oud worden. Ze brengen het grootste deel van hun tijd op het water door, want ze zijn erg onhandig op het land en bewegen zich moeizaam voort. Ze voeden zich dan ook vooral met waterplanten.
Een legsel bestaat doorgaans uit 4-7 eieren en de broedduur is ongeveer 5 weken. Beide ouders zorgen fel voor de kuikens en opgroeiende jongen.
De jonge zwanen hebben al natuurlijke vijanden genoeg: eksters, kraaien, reigers, snoeken en ratten. Het wordt afgeraden om de zwanen (en eenden) brood te voeren. De dieren kunnen daardoor op mensen afkomen, en wegen en fietspaden blokkeren. Ze hebben het voer eigenlijk niet nodig.
Zwanen kunnen op het land of op het water slapen, meestal met hun snavel tussen hun veren gestoken.
Wilde zwaan
Zo werd er ooit een groep wilde zwanen opgemerkt boven Noord-Ierland die een hoogte hadden bereikt van maar liefst 8.200 meter. Deze vogelsoort met een spanwijdte van 205 tot 275 cm komt voor in Eurazië en trekt tijdens de wintermaanden naar India en het zuidoosten van China.
Zwanen kosten, afhankelijk van de soort, 50 tot 300 euro per stuk. De prijs voor zwanenvoer varieert van 0,5 tot 5 euro per kg.
Het jong van een zwaan wordt een pul genoemd, of simpelweg babyzwaan.
Met zwarte zwaan wordt in de economische wetenschap een onverwachte gebeurtenis aangeduid, een gebeurtenis die niemand van tevoren heeft zien aankomen of voorspeld. Een dergelijke gebeurtenis ontwricht alle bestaande economische modellen en kan zeer schadelijk voor de welvaart zijn.
Het voedsel van de knobbelzwaan bestaat uit waterplanten en waterdiertjes. Zwanen zijn met hun lange hals gespecialiseerd in het grondelen naar waterplanten op diepten waar grondelende eenden niet meer bij kunnen. Verder eten ze gras.
Vooral in de broedtijd beschermen de vogels hun nestgebied. Het mannetje komt dan aanzwemmen waarbij hij de vleugels omhoog trekt.