“In mei leggen alle vogels een ei”. Een bekend gezegde in het Nederlands, maar klopt dit wel? We kunnen deze weerspreuk alvast weerleggen, want niet alle vogelsoorten leggen hun eieren in dezelfde maand. Het hangt zowel van de vogelsoort als van het klimaat af wanneer een vogel eieren legt.
'In mei leggen alle vogels een ei, behalve de koekoek en de griet, want die leggen in de meimaand niet', aldus een oud-Hollands gezegde. Maar eigenlijk klopt er weinig van. Veel vogelsoorten leggen buiten de meimaand. Neem bijvoorbeeld de aalscholver.
De meeste vogels broeden tussen maart en juli, dit noemen we het broedseizoen. Er zijn een aantal uitzonderingen zoals de bosuil die al in februari begint of de meerkoet die rustig tot augustus door gaat. De meeste vogels maken elk jaar een nieuw nest om hun kroost in groot te brengen.
De start van de lente is het moment dat de boerenzwaluw bij ons aankomt (tussen eind maart en mei). De trekvogels die er vroeg bij zijn beginnen in april al met broeden. De koekoek, grauwe vliegenvanger en wielewaal komen eind april terug en starten begin mei met broeden.
Iedere vogel legt in mei een ei, behalve de kievit en de griet, die leggen in de meimaand niet. De kievit legt inderdaad al veel eerder eieren, maar de griet dan? De griet is een andere naam voor kwartelkoning en deze soort komt pas eind mei naar Nederland terug om hier te broeden, dus die legt ook geen ei in mei.
De koekoek is een broedparasiet; het vrouwtje legt haar eieren in nesten van andere vogelsoorten en laat de jongen door die andere soort uitbroeden en verzorgen.
De kwartelkoning was vroeger algemeen en stond bij boeren en buitenlui bekend onder volksnamen als spriet, grasknarser, peersneers, schriek en taepert. Inmiddels is het een zeldzame Nederlandse broedvogel van akkers en hooilanden in uiterwaarden en beekdalen.
In totaal scoren de teams meer dan 160 vogelsoorten. Die ochtend wordt er al vroeg een porseleinhoen gehoord bij het Grote Vlak. Leuke andere soorten zijn: Kleine Burgemeester, Reuzenstern, Draaihals, Grauwe Klauwier, Grauwe Kiekendief en Roodpootvalk. Op 17 mei vliegen er twee bijeneters over de Roggesloot.
Het ei is bijna overal ter wereld symbool van nieuw beginnend leven, het teken ook van verandering (van ei naar kuiken) en van de opstanding ( door de schaal heen breken) en is dus een uitgelezen symbool voor Pasen. Het ei symboliseert de kiem van hoop op een nieuw leven .
Deze maand worden de nachtzwaluw en houtsnip verwacht, op een stille avond zijn ze goed te zien en te horen in De Dennen. In mei komen de kolonies grote sterns weer op sterkte aan de Waddenkant. Ze broeden zowel in het Wagejot als in Utopia en laten ze zich daar heel goed bekijken. Ook de kemphaan duikt weer op.
Hoe vaak broeden vogels per seizoen? Broedt vanaf eind april, heeft één of twee legsels per jaar met elk 8-13 (soms 7-15) eieren. Paren broeden alleen, maar andere nesten bevinden zich soms dichtbij, bijvoorbeeld in nestkasten in dezelfde boom op 3-4 meter afstand.
Verrassingsaanval Mezen hebben heel wat vijanden: roofvogels zoals valken en uilen en roofdieren zoals marters en katten en zelfs slan- gen.
De periode waarin een vogel een ei legt, uitbroedt en de jongen opgevoed tot het stadium waarin ze kunnen vliegen. Soms worden ook de periode van paren en nestbouwen tot het broedseizoen gerekend. De meeste vogelsoorten leggen hun eieren gedurende slechts enkele weken of maanden per jaar.
Blijft de vraag wáárom vogels eieren leggen. Is het niet handiger om net zoals bij zoogdieren het jong zolang mogelijk in het lichaam te houden? Nee, voor vogels zijn eieren de meest veilige manier om voor nageslacht te zorgen. Vogels zijn in verhouding tot andere dieren een heel stuk lichter, omdat ze moeten vliegen.
Daarom legt ze haar eieren niet allemaal tegelijk, maar stuk voor stuk, meestal met tussenruimte van een etmaal. De meeste grote vogelsoorten, zoals de ooievaar, leggen slechts eens in de twee dagen een ei, bij enkele soorten is de tussenruimte nog groter.
Vogels hebben een cloaca, die ze tijdens de paring tegen elkaar leggen. Zo kunnen de eitjes bevrucht worden. Het aantal eieren dat wordt gelegd, verschilt sterk van soort tot soort. Eens die zijn uitgebroed, staat de opvoeding van de kroost voor de deur.
Het chocolade-ei is een variant op gewone paaseieren. Het geven, kleuren en beschilderen van eieren met Pasen is een eeuwenoude traditie. In de vastentijd tussen Aswoensdag en Pasen mochten er lang geleden geen vlees en geen eieren worden gegeten. Daarom beschilderden mensen de eieren die in die tijd werden gelegd.
Door met Pesach ongezuurde broden, de matzah of matzes, te eten staan gelovige Joden stil bij het feit dat hun voorouders vele eeuwen eerder in allerijl moesten vluchten. Zo snel, dat er geen tijd meer was om het brood te laten rijzen.
Het eiwit bestaat voor 86% uit water en maar voor slechts 13% uit ei-eiwitten (vanaf nu proteïnen genoemd om verwarring te voorkomen). De overige 1 % bestaat uit mineralen, vitaminen en glucose.
's Ochtends vroeg is in het binnenland dus het meest ideale tijdstip om erop uit te gaan. Ook de avond is echter een goed tijdstip. Dan gaan de vogels de nacht in en zullen ze energie tanken. Veel vogels worden vlak voor zonsondergang nog even actief.
Je kunt vogels het beste in de ochtend of in de avond fotograferen. Deze tijden zijn ze het meest actief met het zoeken naar voedsel, territorium verdedigen, zingen enz. Daarnaast is het vaak rustiger met mensen (die de vogels kunnen verjagen) en het licht is extra mooi.
's Morgens vroeg zijn vogels het meest actief en valt er dus het meest te tellen. U hoeft geen onderscheid te maken tussen vrouwtjes- en mannetjesvogels.
Een Mechelse koekoek is een kip. Een bijzondere soort, door ons nog nooit in Nederland in een winkel gezien, maar in Belgie gewoon te koop. Een hele smakelijke kip ook, niet helemaal biologisch, maar zeker geen fokbatterij plofkip.
Aantal: Tussen de 6.000 en 8.000 (Dit is het aantal vrouwtjes. Aantal mannetjes is onbekend). De stand van de koekoek als broedvogel neemt al zeker sinds 1985 af.