De medische term voor stemmen horen is 'auditieve hallucinaties'. De inhoud van de stemmen kan erg negatief zijn, wat mensen bang en onzeker kan maken. Vaak gaat stemmen horen gepaard met andere klachten, zoals achterdocht, somberheid en een laag zelfgevoel. Ook verlopen sociale contacten soms moeilijker.
Als u stemmen hoort in uw hoofd, komt dat doordat er iets mis gaat in uw hersenen. In de hersenen zitten speciale plekken die geluiden van buiten verwerken. Hersenscans laten zien dat die plekken ook actief zijn tijdens het horen van stemmen, terwijl er geen geluiden van buiten zijn.
Stemmen horen in je hoofd komt regelmatig voor. Voor de stemmenhoorder bestaan de stemmen echt maar anderen horen ze niet. Dit wordt hallucineren of auditieve hallucinatie genoemd. 'Stemmen horen' wordt ook vaak in één adem genoemd met schizofrenie.
Stemmen horen zorgt vaak voor psychische klachten en kan veel gevolgen hebben voor het dagelijks leven. U kunt stemmen horen terwijl er niemand in de buurt is die praat. De stemmen kunnen fluisteren, schreeuwen of (uit)lachen. Sommige mensen horen dit in hun hoofd, anderen horen het van buitenaf komen.
Hoeveel mensen horen stemmen? Ongeveer tussen de 2 en 10 procent van de bevolking, dus best veel. Maar de meeste mensen kunnen daar mee omgaan.
Het antwoord is: nee. Harde cijfers tonen aan dat de meeste mensen met de diagnose van schizofrenie herstellen of leren leven met hun kwetsbaarheid. Ook al is er geen medisch herstel (Menezes et al., 2006), dan is herstel van perspectief toch altijd mogelijk.
Een psychose is een toestand waarbij iemand zijn grip op de realiteit kwijt is. Hij ziet of hoort soms dingen die er niet zijn (hallucinaties) en is overtuigd van bepaalde ideeën die niet kloppen (wanen).
Tijdens een psychose ervaart u de wereld anders dan andere mensen: U hoort bijvoorbeeld stemmen of ziet mensen die er niet zijn (hallucinaties). Uw gedachten veranderen. U legt de dingen om u heen op een andere manier uit, en geeft ze een speciale betekenis (wanen).
Auditieve hallucinaties = geluiden horen die er in de buitenwereld niet zijn. Dit verschijnsel heeft inderdaad veel verschillende oorzaken. Bij tinnitus komen auditieve hallucinaties regelmatig voor. Mensen met tinnitus beschrijven vaak geluiden als geroezemoes, muziek, bellen of sirenes.
Als je een schizofrene stoornis hebt, maak je vaak een verwarde indruk. Je bent bijvoorbeeld angstig, je hoort stemmen of je hebt last van hallucinaties. Hierdoor zeg je of doe je dingen die voor buitenstaanders onbegrijpelijk zijn. De stoornis begint meestal tussen het 16e en 30e levensjaar.
In gevalsbeschrijvingen komen muzikale hallucinaties vooral voor bij gehoorverlies, epilepsie, de ziekte van Alzheimer, stemmings- en psychotische stoornissen en hersenlaesies. Ook is het beschreven bij vergiftiging door grote hoeveelheden alcohol en drugs.
Die 'innerlijke monoloog' zit boven je linkeroor
Ook als je praat, naar gesproken taal luistert, of alleen maar aan zinnen en woorden dénkt, licht het centrum van Wernicke sterk op in MRI-scans. Veel breinexperts vermoeden daarom dat mede op deze plek onze interne monoloog ontstaat.
Hallucinaties kunnen op alle zintuigen betrekking hebben. Bij visuele hallucinaties ziet men beelden die in het geheel niet aanwezig zijn. Wanneer men 'slechts' vervormingen ziet in de realiteit, zoals kleuren die veranderen, beelden die bol of hol worden, voorwerpen die gaan golven is er sprake van visuele illusies.
Schizofrenie kenmerkt zich door de volgende psychotische verschijnselen: Hallucinaties: dingen horen, zien, ruiken voelen, proeven die anderen niet waarnemen. De hersenen zijn 'autonoom' actief en misleiden degene die het overkomt. Wanen: stellige overtuigingen die bizar zijn en niet passen in de culturele context.
Schizofrenie is een ernstige psychiatrische ziekte. Het is ontwikkelingsstoornis van de hersenen die gekenmerkt wordt door psychoses. De aandoening leidt bijna altijd tot een chronische ziekte en een persoonlijkheidsverandering.
Meestal openbaart de ziekte zich op een leeftijd tussen de 16 en 30 jaar. Ongeveer evenveel mannen en vrouwen hebben last van deze ziekte. Echter, bij mannen uit de ziekte zich meestal op jongere leeftijd. Bij ieder persoon kan schizofrenie zich heel verschillend uiten.
Wat is psychose (gevoeligheid)?
Iemand die psychosegevoelig is, heeft problemen met de waarneming (hallucinaties) en/of het denken (wanen of verward denken). In de ogen van anderen is hij of zij het contact met de werkelijkheid kwijt. Psychotische ervaringen maken iemand angstig, achterdochtig of somber.
Veel mensen kunnen zich haarfijn herinneren wat er zich tijdens een psychose afspeelde. Mensen komen tijdens een psychose voor buitenstaanders vaak wel verward over, maar er is meestal niks mis met het bewustzijn en het geheugen. Zaken worden dus vaak zeer goed herinnerd.
Iedereen kan een psychose krijgen.
Omgevingsfactoren bepalen mede of deze aanleg of kwetsbaarheid voor een psychose daadwerkelijk tot uiting komt. Een psychose wordt vaak uitgelokt door een heftige gebeurtenis die gepaard gaat met stress, zoals een overlijden, scheiding of andere ontregelende gebeurtenis.
Mensen die aan schizofrenie lijden kunnen soms gewelddadig en gevaarlijk zijn als ze zich bedreigd voelen door psychotische belevingen. Omdat alcohol en/of drugs de angst tijdelijk verminderen of het lege gevoel even doen verdwijnen, nemen sommige patiënten hun toevlucht tot dit soort middelen.
Als je aanleg voor schizofrenie hebt, wordt een psychose vaak uitgelokt door iets wat in de omgeving gebeurt. Dat is niet altijd één gebeurtenis. De manier waarop je leven verloopt speelt ook mee. Als je bijvoorbeeld opgroeit met veel ruzie en stress in huis, heb je een grotere kans dat je last van psychoses krijgt.
Behalve op effectieve rehabilitatieprogramma's moeten patiënten in het beschermd en begeleid zelfstandig wonen een beroep kunnen doen op goede psychologische, psychiatrische en somatische behandeling. Daarvoor moeten goede verbindingen worden gelegd met het ambulante ggz-behandelaanbod voor mensen met schizofrenie.
Grote hormonale schommelingen kunnen leiden tot een psychose. Denk bijvoorbeeld aan zwangerschapspsychose of een kraambedpsychose. Een psychose kan ook een reactie zijn op een ernstige depressie of burn-out. Een traumatische ervaring kan (in de toekomst) later ook een veroorzaker zijn van een psychose.