Bevoegd ben je als je de handeling mag uitvoeren. Dit mag je bijvoorbeeld omdat je een bepaalde opleiding hebt gedaan. Soms bepaalt ook een organisatie of je een handeling mag uitvoeren. Bijvoorbeeld het aanreiken van medicatie.
Wat is bekwaam en bevoegd? Bevoegd ben je door opleiding en organisatie. Je bent bijvoorbeeld verpleegkundige niveau 4 en dat betekent dat je in de organisatie waar je werkt, blaaskatheters man en vrouw mag doen. Bekwaam gaat over de zorgprofessional als individu, de ik.
Bevoegdheid betekent eigenlijk hetzelfde als het hebben van de juiste papieren. Met je diploma verpleegkunde ben je bevoegd tot het werken als verpleegkundige, net zoals je een auto mag besturen wanneer je in het bezit bent van een geldig rijbewijs.
Je bent bevoegd als je een opleiding hebt gevolgd die vereist is voor de zorg en handelingen die je verricht. Je bent bekwaam wanneer je naast het juiste diploma of certificaat de handeling beheerst. Dit betekent dat je beschikt over zowel de vaardigheden als de bijbehorende kennis en attitude.
Een verzorgende IG'er heeft geen zelfstandige bevoegdheid tot het uitvoeren van een voorbehouden handelingen, maar zij mogen deze wel uitvoeren in opdracht van een arts of verpleegkundig specialist. Wel moet de verzorgende IG'er bekwaam zijn in het uitvoeren van deze voorbehouden handeling.
Als verzorgende IG heb je niveau 3. Je kunt en mag verpleegtechnische handelingen uitvoeren, zoals injecteren, katheteriseren en een maagsonde inbrengen. Verzorgenden zonder deze opleiding zijn hiertoe niet bevoegd.
Heelkundige handelingen
Artsen, tandartsen, verloskundigen, physician assistants,verpleegkundig specialisten en klinisch technologen mogen heelkundige handelingen uitvoeren. Dit mogen zij binnen hun deskundigheidsgebied.
Heb je een opleiding tot verzorgende of verpleegkundige (niveau 3 en hoger)? Dan ben je door je opleiding bevoegd om medicatie te geven. Heb je een andere opleiding? Dan heb je die bevoegdheid niet.
Medicijnen uitzetten is een ander verhaal, dat mag je als helpende-plus niet doen. Het toedienen van insuline (via subcutane injectie) is een voorbehouden handeling, dit mag je als helpende-plus ook niet doen. Voor de duidelijkheid: helpende-plus is geen erkende opleiding.
Bevoegd ben je als je de handeling mag uitvoeren. Dit mag je bijvoorbeeld omdat je een bepaalde opleiding hebt gedaan. Soms bepaalt ook een organisatie of je een handeling mag uitvoeren. Bijvoorbeeld het aanreiken van medicatie.
Bekwaam blijven. Bekwaamheid moet je op peil houden: als je een handeling bijvoorbeeld langere tijd niet meer hebt gedaan, ook al ben je arts of verpleegkundige of verzorgende IG en ben je in beginsel bevoegd, dan kun je onbekwaam zijn geworden. En onbekwaam maakt onbevoegd!
Een niet-zelfstandig bevoegde zorgverlener mag alleen voorbehouden handelingen uitvoeren als aan de volgende voorwaarden is voldaan: ■ hij/zij voert de handeling uit in opdracht van een zelfstandig bevoegde zorgverlener; ■ hij/zij is bekwaam om de handeling uit te voeren; ■ de (huis)arts (opdrachtgever) geeft (zo nodig ...
Zelfstandige bevoegdheid betekent dus dat iemand volledig bevoegd is om de rechtspersoon te binden. Dat kan echter nog steeds alléén ter uitvoering van besluiten, die eerst gezamenlijk zijn genomen.
Controleer bij losse medicatie: juiste cliënt, juiste medicijn, juiste hoeveelheid, juiste tijd, juiste vorm.
Daarnaast is het zo dat de helpende vooral assisteert en ondersteuning biedt, terwijl de verzorgende IG zich bezighoudt met het bewaken en uitvoeren van het zorgplan.
Medicatie-incidenten kunnen in grote lijnen onderverdeeld worden in drie groepen: de drie 3 P's (Pil, Proces en Patiënt).
Wat houdt de regel van 5 in
Heb je het juiste medicijn? Is het de juiste patiënt/cliënt? Is dit het juiste tijdstip? Wat is de juiste wijze van toedienen?
Beroepen in de zorg
We lichten er een paar uit: Verzorgende IG: hiermee ondersteun je mensen die zichzelf (tijdelijk) niet kunnen redden. Je helpt bij de dagelijkse basiszorg, zoals wassen en aankleden. Verpleegkundige IG: naast de basiszorg mag je zelfstandig verpleegtechnische handelingen uitvoeren.
Het inbrengen van een infuus in de vene mag alleen door een arts of verpleegkundige gedaan worden die daarvoor bevoegd en bekwaam is: dit is namelijk een voorbehouden handeling.
Wat is het verschil tussen verzorgende C en helpende plus? Een helpende plus mag meestal wat minder handelingen verrichten dan een verzorgende C. De verzorgende C heeft namelijk ook lichte verpleegkundige taken. Soms worden de termen in de praktijk door elkaar gebruikt.
Een helpende kan met behulp van extra scholing Helpende Plus worden. Dan leer je over medicijnverstrekking en – toediening (oraal, neus, oog/oor, huid, inhalatie), wondverzorging, steunkousen aan- en uittrekken en zorg voor mensen met een stoma of katheter.
Risicovolle medicatie mag de helpende plus niet toedienen, hiervoor dient ze een bevoegde collega te benaderen. Ze mag alleen medicatie toedienen aan een cliënt wanneer deze is uitgezet door de apotheek in een uitgiftesysteem/baxtersysteem, medicatie die valt onder de Opiumwet mag ze niet toedienen.