Annihilatie is het proces waarbij een deeltje en zijn antideeltje bij elkaar komen en elkaar wederzijds vernietigen. Dit levert zeer veel energie op, want de volledige massa van beide deeltjes wordt in energie omgezet (volgens E = mc²).
Positronen komen vrij bij het radioactief verval van sommige isotopen, bijvoorbeeld van 21Na. In principe zijn het net als elektronen stabiele deeltjes, maar in de praktijk zal een positron spoedig op een elektron botsen, waarbij zij elkaar annihileren.
Bètastraling is ioniserende straling bestaande uit bètadeeltjes, d.w.z. elektronen of positronen.
Ontstaan. Fotonen kunnen door een atoom worden uitgezonden, als een elektron van een elektronenschil terugvalt naar een schil met een lagere energietoestand. De vrijkomende energie wordt daarbij in de vorm van een foton uitgezonden.
Materie die uit antideeltjes is opgebouwd, heet antimaterie. Als een deeltje met zijn antideeltje botst, annihileren ze elkaar en wordt hun massa omgezet in energie volgens de massa-energierelatie E = mc².
De hoeveelheid natuurlijke radioactieve stoffen in het menselijk lichaam is zo'n 120 Bq/kg, voornamelijk als gevolg van kalium-40 en koolstof-14. De gemiddelde mens is dus een radioactieve bron van circa 8500 Bq.
Een deeltjesversneller is een apparaat waarin geladen deeltjes (elementaire deeltjes, baryonen, maar ook zwaardere atoomkernen) tot hoge energieniveaus gebracht worden door ze te versnellen tot snelheden in de buurt van de lichtsnelheid. Dit versnellen gebeurt met behulp van sterke elektrische velden.
Het innemen van de jodiumtabletten heeft boven 40 jaar geen beschermend effect. Maar geeft wel beperkte risico's op allergie en schildklierfunctiestoornissen. Een uitzondering geldt voor zwangeren die ouder zijn dan 40 jaar.
Jodiumtabletten nemen bij een kernongeval
De kans dat er een kernongeval gebeurt, is heel klein. Maar als het gebeurt, zijn de jodiumtabletten direct bij de hand. Dat scheelt kostbare tijd. Door op het juiste tijdstip jodiumtabletten in te nemen, raakt de schildklier verzadigd met stabiel jodium (ongevaarlijk jodium).
Behandeling. In principe bestaat er geen behandeling tegen de directe effecten van ioniserende straling. Slechts de secundaire effecten kunnen eventueel bestreden of beperkt worden. Het maakt overigens verschil of de bestraling lokaal of over het gehele lichaam plaatsvond.
Ontstaan. Fotonen kunnen door een atoom worden uitgezonden, als een elektron van een elektronenschil terugvalt naar een schil met een lagere energietoestand. De vrijkomende energie wordt daarbij in de vorm van een foton uitgezonden.
Niet-ioniserende straling. Een belangrijke vorm hiervan is elektromagnetische straling, ook wel elektromagnetische velden genoemd. Deze straling komt bijvoorbeeld van elektrische apparaten, hoogspanningslijnen, zendmasten en mobiele telefoons.
De overblijfselen van reactor nr. 4 zullen nog lange tijd radioactief blijven. De isotoop die verantwoordelijk is voor het merendeel van de externe dosis gammastraling bij de kerncentrale Tsjernobyl is cesium-137, dat een halveringstijd heeft van ongeveer 30 jaar.
Het zichtbare spectrum strekt zich uit over golflengten van ongeveer 380 nm (nanometer) (violet) tot 780 nm (rood) in vacuüm en lucht. In vacuüm plant licht zich, zoals alle elektromagnetische straling, voort met de lichtsnelheid.
In 2021 was de levensverwachting bij geboorte 79,7 jaar voor mannen en 83,0 jaar voor vrouwen. In 1950 was dat nog 70,3 jaar voor mannen en 72,6 jaar voor vrouwen.
Grotere kans om 80 te worden
Dankzij de lagere sterfterisico's in 2010 bedroeg deze kans voor mannen dat jaar 63 procent. Tien jaar eerder was dat maar 52 procent. Bij vrouwen was de toename minder sterk, maar hun kans om 80 te worden is nog beduidend groter dan die van mannen.
Hoogste temperaturen ooit gemeten
Noord-Amerika: 56,7°C op 10 juli 1913 in Furnace Creek, Death Valley, Verenigde Staten. Afrika: 55,0°C op 7 juli 1931 in Kébili, Tunesië Azië: 55°C, in Al Majmaah, Saoedi-Arabië, op 8 juni 2019.
Volgens de hedendaagse kennis is het zichtbare heelal opgebouwd uit grote groepen superclusters en clusters die, samen met slierten sterrenstelsels (filamenten), een draderig netwerk vormen waartussen zich enorme superholtes bevinden.
Een dode of uitgedoofde vulkaan is een vulkaan waarvan wetenschappers hebben vastgesteld dat de kans op nieuwe erupties (vrijwel) afwezig is. Het zijn vulkanen waarbij de aardkorst in de loop der tijd dusdanig is dichtgegroeid dat er geen magma meer doorheen kan komen.
In tegenstelling tot de naastgelegen Mauna Loa is de Mauna Kea niet actief en wordt hij beschouwd als slapende vulkaan. De leeftijd wordt geschat op 1 miljoen jaar, de oudste gevonden stenen zijn ca. 200.000 jaar oud.
De Zuidwalvulkaan (Fries: Súdwâlfulkaan) is een dode vulkaan in Nederland die zich ruim 2 km onder het aardoppervlak bevindt, onder de Waddenzee tussen Harlingen en Vlieland, meer precies iets ten zuidwesten van de zandplaat Griend.
Lava kan een vernietigende werking hebben, maar heeft tegelijkertijd ook een creërende werking. Zo kan nieuw land worden gevormd door lava, hierdoor zijn bijvoorbeeld de Hawaïaanse eilanden in de Grote Oceaan ontstaan.
Een vulkaanuitbarsting heeft vaak grote gevolgen voor de de mensen die op of vlak bij een vulkaan wonen. Zo kan een vulkaanuitbarsting dodelijke gevolgen hebben voor de mensen die onderaan een vulkaanhelling wonen. De akkers worden verwoest, de gebouwen krijgen grote schade en er komen grote scheuren in muren.
De Vesuvius is bekend, omdat het de eerste vulkaan in de geschiedenis is waarover iets op is geschreven. De Vesuvius wordt gezien als één van de gevaarlijkste vulkanen ter wereld, want er wonen wel 3 miljoen mensen rond deze vulkaan.