Socrates was naast de natuurfilosoof Heraclitus en de
Zo geloofde Socrates in de onsterfelijkheid van de ziel. Volgens hem kon een goed mens niets slechts overkomen, niet bij leven en niet na de dood.
Chr. begon in Griekenland en behoort tot de hellenistische filosofieën. De stoa heeft grote populariteit verworven, vooral binnen het Romeinse Rijk. Filosofisch gezien was de oude stoa het meest creatief, maar de schrijvers van de jonge stoa zijn het bekendst: Seneca, Epictetus, en Marcus Aurelius.
Socrates ziet men wel als 'de bron van wijsheid'. Hij was de eerste die de mens centraal stelde als onderwerp van de westerse filosofie. Hij spoorde mensen aan om zelf na te denken en niet domweg op het oordeel van anderen af te gaan.
De grondlegger van de filosofie was Zeno van Citium, een rijke Cypriotische handelaar. Nadat hij een schipbreuk had overleefd, vestigde hij zich rond 300 voor Christus in Athene. Hij begon zijn eigen school, die genoemd werd naar de plaats waar hij lesgaf: in de zuilengang - de 'stoa' - op de markt.
Het stoïcisme is een filosofische school die stamt uit het oude Griekenland en Rome in het begin van de 3e eeuw voor Christus. Het was één van de beroemde stromingen in deze periode omdat de stoïcijnen overtuigende antwoorden gaven op thema's zoals angst, omgaan met stress en vragen als “wat wil ik met mijn leven?”.
Volgens de Stoïcijnen zorgt het maken van de fout niet direct voor verdriet, maar ontstaat de emotie verdriet alleen wanneer we denken dat het maken van een fout iets slechts is. Het veranderen van het denken over het maken van een fout zal de daar aan gekoppelde emotie, en dus gemoedsrust, veranderen.
Socrates dronk een mengsel van de giftige plant conium, waaraan hij in 399 voor Christus overleed.
Zijn doel : wijs-begeerte opwekken. Ogenschijnlijk is Socrates in zijn gesprekken op zoek naar een antwoord op de vragen van de leerlingen. Impliciet echter voert hij ze tot andere vragen, vragen die beter zijn als het de bedoeling is om wijsheid te zoeken.
De liefde naar wijsheid is de liefde van Eros, stelt Socrates. Liefde, schoonheid en wijsheid zijn daarin nauw met elkaar verweven. Seksuele liefde en fysieke schoonheid ziet Plato slechts als opstapje naar zijn ideaalbeeld van liefde: een alomvattende passie voor wijsheid.
De meeste mensen gebruiken de term 'stoïcijns' in de praktijk namelijk voor 'onverstoorbaar zijn'. Zoals het ook bijvoorbeeld in de Van Dale staat. Als iemand zonder emoties, medeleven en/of zonder enige empathie. Iemand die het niets doet wat er is gebeurd.
Het stoïcisme is ontstaan in de hoogtijdagen van de Griekse oudheid, waarin meerdere filosofische stromingen en scholen ontstonden. Het stoïcisme was een van die scholen, maar had twee belangrijke verschillen met de anderen: Het stoïcisme draaide specifiek om het goede leven en hoe dat eruit moet zien.
In 'Hoe word je een stoïcijn?' laat Massimo Pigliucci zien hoe deze oude filosofie toepasbaar is in het moderne leven. Toen Pigliucci de vijftig naderde, werd hij overvallen door grote levensvragen en het besef van zijn eigen sterfelijkheid.
Het uur van de waarheid is het ogenblik waarop al het praten overgaat in handelen en waarop metterdaad zal blijken, zal gebeuren, wat in alle theorie slechts werd voorgesteld en mogelijkheid bleef.
Socrates' leer
Zelf schreef hij nooit iets op zodat we er een beetje het raden naar hebben of Plato en andere tijdgenoten ons een getrouw beeld leveren van deze merkwaardige figuur. Een van Socrates' bekendste uitspraken is: "Het niet onderzochte leven is niet waard om te leven".
'Het geheim van geluk ligt niet in het zoeken naar meer, maar in het vermogen om te genieten van minder. ' – Socrates.
De meest eenvoudige manier om tot een socratische vraag te komen is door begrippen te onderzoeken. Mooie voorbeelden zijn fundamentele vragen als die van Plato uit de Politeia: 'Wat is rechtvaardigheid', of vragen naar de deugden van Aristoteles: 'Wat is vriendschap?', 'Wat is moed?' en 'Wat is liefde?
Het meest kwade in het leven is dat mensen denken dat ze slim zijn, terwijl ze erg dom zijn. Lui zijn is niet alleen: “hij die niets doet”, maar ook: “hij die beter kan, maar dat niet doet”.
Socratisch motiveren heeft niets dwingends, is niet gericht op verandering en heeft niets met vechten te maken. Er wordt niet getrokken en niet geduwd. Het gaat alleen maar om het creëren van duidelijkheid en het daaraan verbinden van consequenties.
Socrates wist zelf niet wat er na de dood gebeurde, maar ging er vanuit dat er twee opties waren. De dood is een slaap zonder dromen.De dood is een overgang naar een nieuw soort leven.
Seneca behoort, met Marcus Aurelius en Epictetus, tot de prominente aanhangers van de Stoa, de school van de stoïcijnse filosofie. Voor deze filosofen is 'leven naar de natuur' het principiële uitgangspunt, waarbij 'natuur' moet worden opgevat als een ideale orde (kosmos), die wordt bestierd door de rede (logos).
Onverstoorbaar = 1) Bedaard 2) Flegmatiek 3) Gelijkmoedig 4) Gestadig 5) IJskoud 6) Imperturabel 7) Kalm 8) Laconiek 9) Niet krijgszuchtig 10) Onaandoenlijk 11) Onverdroten 12) Pacifiek 13) stoïcijns 14) Vast 15) Voortdurend...
Een stoa, Oudgrieks: στοά, was in het oude Griekenland een langgerekte smalle overdekte colonnade of zuilengang met gesloten achterkant en zijkanten en een open door zuilen ondersteunde voorkant.
Aristoteles geloofde in deugden. Dit zijn bepaalde positieve eigenschappen die ideale mensen hebben. Een voorbeeld hiervan is “eerlijkheid”. Volgens Aristoteles zitten alle deugden tussen twee extremen in: tekorten en overschotten.
Aristoteles wordt beschouwd als de meest universele denker van de oudheid. Hij schreef honderden werken over uiteenlopende onderwerpen. Zo schreef hij niet alleen over biologie, maar ook over de basisprincipes van de natuurwetenschap, politiek, ethiek, logica, wiskunde en kunst.