De vermoeidheid komt door alle veranderingen die de kanker in uw lichaam geeft. bijwerkingen van behandelingen, angsten, vragen over het leven of de dood die u misschien bezighouden, bloedarmoede, pijn of minder eetlust.
Vermoeidheid voor, tijdens en kort na de behandeling
Dat je moe bent voor, tijdens en kort na de behandeling, is heel normaal. De ziekte en de behandeling vragen veel van je lichaam. Ook slecht slapen, weinig bewegen, pijn of een verminderde eetlust kunnen ervoor zorgen dat je moe bent.
Bespreek uw vermoeidheid met uw behandelend arts of met andere zorgverleners: de huisarts, verpleegkundige, kinesitherapeut, psycholoog … Ze kunnen samen met u naar een behandeling zoeken of naar manieren om ermee om te gaan. Lees hier alvast meer over energie sparen, bewegen en sporten, rusten en slapen enz.
De ziekte zelf
Ook de groeisnelheid van de tumor en de chemische stoffen (interleukines) die de tumor uitscheidt, verstoren het energieniveau. Bijkomende problemen zoals pijn, koorts, infecties, een verminderde eetlust en vermagering dragen ook bij tot vermoeidheid. Kortademigheid kan ook optreden.
Voor patiënten met uitgezaaide kanker kan leven en dood dicht bij elkaar liggen. Er is soms een kans op genezing en soms een mogelijkheid om met (innovatieve) behandeling nog vele jaren te leven. Maar als een behandeling niet aanslaat kan het ook snel aflopen.
Voordat zo'n uitzaaiing zichtbaar wordt moeten er enkele jaren verstrijken. Na vijf (of soms tien jaar) tumorvrij te zijn, gaat men ervan uit dat er geen uitzaaiingen waren. In feite was iemand dus al genezen op het moment dat de behandeling was gestopt. Het kan ook dat de kanker 'terugkomt'.
Vermoeidheid kan verschillende oorzaken hebben. Voorbeelden zijn: structureel te weinig slapen, te veel stress, bloedarmoede, schildklierproblemen, of een depressieve stoornis. Bijkomende symptomen van vermoeidheid kunnen zijn: vermoeide ogen, geheugenproblemen, een futloos gevoel en hoofdpijn.
Je gedrag kan veranderen door chemo. Je kunt prikkelbaarder worden. Of je trekt je meer terug of wordt duidelijk emotioneler: je gaat bijvoorbeeld snel huilen. Het is mogelijk dat je je moeilijker kunt concentreren.
Deze tweede chemo is harder binnen gekomen dan de eerste. Ik voelde op de eerste dag de chemo daadwerkelijk met een hoog tempo door mijn lichaam razen. De tweede dag was dat minder en ben ik in de ochtend zelfs nog naar de markt geweest, 's-middags een uurtje geslapen, daarna nog veel op geweest.
Als je last hebt van extreme vermoeidheid voel je je doorgaans futloos en lamlendig en kosten jouw dagelijkse taken je veel moeite. De meest simpele taken zijn al een uitdaging voor je.
De kleinste taken zijn al te veel gevraagd en dat kan zorgen voor gevoelens van falen. Als je een burn-out hebt, dan heb je vaak ook veel klachten die voorkomen bij een depressie. Zo voel je je vaak somber, lusteloos en heb je last van schuldgevoelens. De ziektebeelden zijn moeilijk van elkaar te onderscheiden.
Iedereen kan zich moe voelen, hetzij na een lange werkdag, hetzij na een intense sportactiviteit. Moeheid hoeft daarom niet per se abnormaal te zijn. Het is een signaal van je lichaam dat je nood hebt aan een vorm van herstel. Dit herstel kan zowel psychisch als fysiek zijn.
De vitamines B2, B3, B5, B6, B12, C activeren extra energie bij vermoeidheid. Zorg daarom dat je voldoende graanproducten, zuivel, groente en fruit binnenkrijgt. Tip: neem een multivitamine ter aanvulling op je dagelijkse voeding, zodat je zeker weet dat je deze energievitamines binnenkrijgt.
Het woord 'uitbehandeld' betekent voor iedereen die kanker heeft wat anders. Soms kan het betekenen dat je niet meer lang zult leven. Het kan ook inhouden dat je nog jaren kunt leven. Je ziekte is niet te behandelen of te genezen, maar gelukkig niet zo agressief dat je direct moet vrezen voor je leven.
Een combinatie van een operatie en chemotherapie direct in de buik (HIPEC) kan de uitzaaiingen soms genezen. HIPEC staat voor Hypertherme IntraPeritoneale Chemotherapie. De behandeling kan alleen als er geen uitzaaiingen zijn naar de lever of de longen.
T1c: de tumor is tussen de 1 en 2 centimeter groot. T2: de tumor is tussen de 2 en 5 centimeter groot. T3: de tumor is groter dan 5 cm. T4: de tumor is in de omliggende weefsels gegroeid.
Chemotherapie tast de haarcellen aan, waardoor het haar broos wordt en afbreekt of uitvalt. Haarverlies kan van persoon tot persoon verschillen en hangt ook af van de medicijnen, de dosis en de duur van de behandeling. Sommige mensen worden volledig kaal, bij anderen wordt het haar dunner.
Praktische adviezen voor een energie- en eiwitrijke voeding
Probeer minimaal 6 keer per dag iets te eten. Sla geen maaltijden over. Varieer zoveel mogelijk: wissel zoete, zure of hartige gerechten, warme en koude gerechten regelmatig af. Neem rustig de tijd om te eten, kauw goed.
Je weet meestal pas of chemotherapie aanslaat na controle-onderzoek bij je arts. De arts onderzoekt vaak na enkele kuren of de behandeling effect heeft. Dit kan op verschillende manieren: met een CT-scan of MRI-scan.
Kankercellen voeden zich, meer dan gezonde cellen, met suikers. Daarom zou een beperking van suikerinname via de voeding in theorie tumorgroei kunnen helpen vertragen. In de praktijk gebeurden de meeste wetenschappelijke studies die het verband tussen suiker en kanker bestudeerden, op dieren.