Bij mensen boven de 40 jaar is de kans op het krijgen van schildklierkanker door straling heel klein en wegen de positieve gevolgen van het innemen van een jodiumtablet niet op tegen de mogelijke bijwerkingen. Volwassenen boven de 40 jaar wordt het dan ook afgeraden om jodiumtabletten in te nemen.
Het innemen van de jodiumtabletten heeft boven 40 jaar geen beschermend effect. Maar geeft wel beperkte risico's op allergie en schildklierfunctiestoornissen. Een uitzondering geldt voor zwangeren die ouder zijn dan 40 jaar.
Voor de volgende groepen zijn jodiumtabletten beschikbaar: mensen tot en met 40 jaar die binnen de eerste ring van een kerncentrale wonen; kinderen tot 18 jaar die 20 tot 100 kilometer van een kerncentrale wonen; zwangere vrouwen die maximaal 100 kilometer van een kerncentrale wonen.
Als er niet exceptioneel veel straling is, worden mensen van 40 en ouder dus geadviseerd om geen jodiumpil te nemen. Buiten het feit dat het de kans op schildklierkanker niet echt verkleint, hebben mensen van 40 en ouder juist meer kans op bijwerkingen.
Jodiumtabletten in huis halen: een goede reflex
Vooral bij kinderen is de bescherming van de schildklier tegen een besmetting door radioactief jodium belangrijk om kankers op lange termijn te voorkomen. Om het nodige effect te hebben, moet het stabiel jodium op het juiste moment worden ingenomen.
Zoek direct een veilige schuilplaats.
Afgezien van de geopolitieke waarschuwingssignalen, zal de eerste waarschuwing van een aankomende nucleaire aanval waarschijnlijk een alarm of ander waarschuwingssignaal zijn, zo niet, dan zal het de explosie zelf zijn.
Maar bij blootstelling aan zeer hoge doses radioactieve straling kunnen jodiumpillen wel nut hebben. Het heeft geen enkele zin om op eigen houtje jodiumtabletten in te nemen. Ze zijn enkel doeltreffend wanneer je ze op het juiste moment inneemt, en dat is wanneer er een nucleaire ramp plaatsvindt.
'Jodiumtabletten zijn bedoeld voor eenmalig gebruik zo kort mogelijk na de kernramp. Bij langdurige blootstelling in het milieu kan een extra dosis nodig zijn, afhankelijk van metingen na een kernramp. De dosering is afhankelijk van de leeftijd. Jodiumpillen moet je zo kort mogelijk na de blootstelling innemen.
De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid is 150 microgram. Waarom deelt de overheid gratis jodiumtabletten uit? De regering wil de bevolking beter beschermen bij een eventuele kernramp.
Een te hoge inname van jodium kan de werking van de schildklier verstoren. Daarom is voor jodium een veilige bovengrens vastgesteld. Te veel jodium kan onder andere leiden tot schildkliervergroting of een overstimulering van de schildklier. Bij de meeste mensen hoeft een teveel aan jodium niet tot problemen te leiden.
Jodiumtabletten zijn sinds 6 maart 2018 gratis te verkrijgen in elke apotheek in België. Op vertoon van de identiteitskaart kan iedereen een verpakking met 10 tabletten per gezin afhalen. Een verpakking volstaat voor een familie van 4 personen.
U kunt de jodiumtabletten kopen bij apotheken en drogisterijen bij u in de buurt (adviesprijs € 2,95). Zij kunnen de jodiumtabletten ook voor u bestellen. Een doosje bevat 10 tabletten. Dat is afhankelijk van de leeftijd voldoende voor 5 tot 10 kinderen.
Extra blootstelling aan ioniserende straling verhoogt de kans op schadelijke gezondheidseffecten. Om mensen hiertegen te beschermen kunnen verschillende maatregelen genomen worden, zoals schuilen, evacueren of het innemen van jodiumtabletten.
Radioactief jodium kan onder andere door inademing in het lichaam terechtkomen en door de schildklier worden opgenomen. Door jodiumtabletten met de werkzame stof kaliumjodide in te nemen, op het moment dat de overheid dit aangeeft, raakt de schildklier verzadigd met stabiel jodium.
De werking van de schildklier en de schildklierhormonenAan de voorkant van het strottenhoofd, tegen de luchtpijp aan, zit de schildklier. Jodium innemen tegen radioactieve stralingInname van jodium is een bewezen effectief middel tegen de opname van radioactieve straling door de schildklier.
Overheid heeft noodvoorraad
Jodiumtabletten kunnen verkocht worden, maar de voorraad is beperkt. Bovendien heeft VWS de beschikking over een noodvoorraad jodiumtabletten. Ook hebben veel huishoudens in Nederland al in 2017 en 2021 tabletten ontvangen om de gevolgen van een ongeluk met een kerncentrale te verkleinen.
De neerslag bestaat uit radioactief materiaal - aarde, puin dat is verdampt en uitgestrooid in de vorm van stof en as. Je kunt het beste een goede plek zoeken om je te verstoppen: hoe meer dik materiaal er tussen jou en de buitenwereld zit, hoe beter. Daarna wacht je totdat reddingswerkers je kunnen helpen.
Dr. Lodewijk Van Bladel: “Zo lang je de tabletten afschermt van licht en vocht door ze intact in de verpakking te laten, kunnen ze makkelijk 20 tot 30 jaar mee. De datum op de verpakking is de productiedatum, en dus niet de vervaldatum.” Jodiumtabletten bieden geen bescherming tegen andere radioactieve stoffen.
Een bom als die op Hiroshima kan je al overleven op 10 kilometer afstand. Maar de krachtigste bom die ooit tot ontploffing is gebracht, de Tsar Bomba (50 megaton) zou indien boven Utrecht tot ontploffing gebracht alles van Amsterdam tot Den Bosch in de as leggen.
Gelukkig achten militaire deskundigen het nog steeds onwaarschijnlijk dat de kernmachten werk zullen maken van hun dreigementen, zelfs al laat Poetin zijn spierballen zien in de oorlog in Oekraïne. Maar zelfs als de bom valt en de paddenstoel de lucht in schiet, zijn er trucs om een kernaanval te overleven.
Veel mensen denken dat de straling direct fataal is: dat is niet zo. De hitte en de schokgolf zijn het ergste aan een atoombom. De radioactiviteit is een sluipmoordenaar, maar deze is met goede medische zorg wel te overleven. Het hangt uiteraard ook af van hoe dichtbij je bij de bom was.
De aarde kan een nucleaire winter tegemoet zien. Waar het dan nog het veiligst is? Op Antarctica. Niet alleen is dit continent overal mijlenver vandaan, het is ook de locatie van 's werelds eerste nucleaire wapenovereenkomst in 1959.
Over de kans op een kernoorlog is weinig zeker. Behalve dat het iets minder onwaarschijnlijk is – nee, lijkt – dat de mensheid zichzelf de komende jaren naar de vergetelheid vaporiseert.
De onderzoekers ontdekten dat de rook die door een wereldwijde kernoorlog vrijkomt, een bizar groot deel van de ozonlaag zal vernietigen. Zo zal maar liefst 75 procent van de ozonlaag verdwijnen.