Als je ui en knoflook fruit, komt er veel smaak vrij. Daar knapt elk gerecht van op. Het grote voordeel: je gerecht heeft dan minder zout nodig omdat ui en knoflook al voor extra smaak zorgen. Ook kruiden en specerijen en groenten als prei kun je fruiten.
Pijpajuin, lente-ui of bosui, het is eigenlijk allemaal hetzelfde: het zijn kleine bolvormige uitjes die in bosjes groenen en met het eetbare, groene loof verkocht worden. Het enige kleine verschil tussen een lente-ui en een bosui is dat een lente-ui iets vroeger geoogst wordt en een iets mildere smaak heeft.
De gele ui is wellicht de meest bekende, met een typische, lichtscherpe smaak. Dat maakt het een geschikte keuze voor de meeste warme gerechten waarin je uien in de ingrediëntenlijst ziet staan: stoofpotjes, soep, rijstgerechten enzovoort.
Gebruik gele uien bij geroosterd vlees of gevogelte, of als basis smaakmaker in sauzen, soepen en stoofjes. Zoete uien hebben veel weg van het gele zusje, maar hun specifieke smaak past beter bij meer specifieke gerechten.
Uien bevatten heel wat vitamine C en mineralen, zoals kalium en mangaan. Ook de botten worden verstevigd, waardoor het risico op reuma vermindert. Vrouwen in de menopauze doen er dus goed aan om veel uiensoep te eten. Uien versterken eveneens het immuunsysteem, zuiveren het bloed en bevorderen de spijsvertering.
Wanneer je ui eet, zal je lichaam namelijk minder vetcellen ontwikkelen en dit is dus positief wanneer je wilt afvallen. Dezelfde stof zit ook in groene thee, waarvan ook bekend is dat het afvallen stimuleert. Ook is ui goed voor de spijsvertering en ook dit kan erg schelen voor mensen die wat kilo's kwijt willen.
Goed voor het hart
Uien hebben volgens wetenschappelijk onderzoek zich bewezen als zijnde goed voor hart en bloedvaten. Een ui eten verlaagt het risico op bloedklontering waardoor de kans op het krijgen van een hartaanval wordt verlaagd.
Een beetje geduld levert veel extra gezonde stoffen op. Rode uien zijn gezonder dan witte uien en de standaard uien met een goudbruin schilletje. Er zitten meer fytonutriënten in rode uien, vooral meer polyfenolen. De rode uien hebben meer voedingswaarde en geneeskracht dan hun witte en goudgele broeders.
Het liefst rauw, dan bevat de ui namelijk de meeste vitaminen en 'antibiotische' eigenschappen. Dat wil zeggen dat hij het in zich heeft om bacteriën de deur te wijzen. En om het helemaal mooi te maken: in ui zitten ook polyfenolen, die in het bezit zijn van ontstekingsremmende eigenschappen.
Rode ui. De rode ui heeft een dieprode, bijna paarse, schil die iets dunner is dan de schil van de gele ui. De rode ui smaakt iets minder scherp dan de gele ui en is zeer geschikt voor een salade. Ook is het uitstekend te gebruiken voor marinades en sauzen.
De witte ui is een erg scherpe ui met een iets zoetere smaak dan de gele ui. Je kunt witte uien gebruiken in allerlei culinaire toepassingen zoals koken, stoven of bakken. Ze worden vaak te scherp gevonden om rauw te eten. Ui is ook heerlijk in hachee.
De rode ui smaakt minder scherp dan de witte, waardoor het perfect samen gaat bij een zelfgemaakte salade. Verder kan de rode ui ook gebruikt worden bij verschillende wildgerechten, maar bijvoorbeeld ook bij heerlijke Surinaamse gerechten.
Want het één met het ander vervangen kan prima als het om warme of gegaarde bereidingen gaat. Onthou dan het volgende: 1 kleine ui = 3 kleine sjalotten. Als je eigenlijk een ui zou fruiten kan je dus drie sjalotten gebruiken, en als je een sjalotje zou bakken neem je een derde van een ui.
Volgens de ayurveda zijn uien tamasic en knoflook rajasic. Bij veel meditatie practices wordt daarom afgeraden om knoflook en ui te eten omdat dit belemmerend kan zijn door de invloed die het op de mind heeft (minder mental clarity).
De witte ui is niet heel bekend in de Nederlandse keuken. Hij is wat groter, wit van binnen én wit van buiten. Ze zijn scherper en minder zoet van smaak dan de gele ui en geschikt voor gerechten waar ui de boventoon mag voeren. De witte ui is extra crispy, dit komt doordat er meer vocht in zit.
Waarom zijn bosuien goed voor je gezondheid:
Bosuien zitten vol vitamine K en zijn rijk aan vezels. Vitamine K helpt bij de normale stolling van je bloed en is betrokken bij de opname van calcium in je botten. Calcium helpt je botten sterk te houden.
Uiensap bevat een grote hoeveelheid zwavel en helpt daardoor om de bloedcirculatie naar de follikels te verbeteren, deze opnieuw op te bouwen en elke vorm van ontsteking te verminderen. Uiensap bevat ook antibacteriële eigenschappen die tegen bepaalde hoofdhuidinfecties die haarverlies veroorzaken vechten.
Een bekend grootmoedersmiddel tegen een verstopte neus bij verkoudheden is het gebruik van rauwe uien. Een halve ui op het nachtkastje tijdens het slapen zou de neus ontstoppen en toelaten om vrijer te ademen. De ui zou ook de duur van verkoudheden inkorten.
Gezonde keuze
De ui is niet alleen de smaakmaker in een gerecht, het is ook een hele gezonde groente. Zo bevat een ui weinig calorieën, maar veel vitamines en antioxidanten. Vanuit het Voedingscentrum wordt geadviseerd om minimaal 250 gram groente per dag te eten.
Knoflook is absoluut gezond en bevat heel wat vitamines en mineralen. Het bevat onder andere vitamine A, vitamine B1, vitamine B3, vitamine B5, vitamine C, mangaan, seleen, fosfor, koper en calcium. Bovendien is het ook arm aan calorieën, dus je kan er lekker veel van gebruiken.
Uien zijn over de hele wereld onderdeel van het basisvoedsel. Ze geven smaak aan hartige gerechten en kunnen zowel gekookt als rauw worden gegeten. Om nog maar te zwijgen over de hoeveelheid vezels, vitamines en mineralen die erin zitten.
Uien bevatten quercetine
Uit onderzoek blijkt dat mensen die volop uien eten, een lager risico op sterfte door hart- en vaatzieken hebben dan mensen die geen uien eten. Dit komt waarschijnlijk door het hoge gehalte aan quercetine, een antioxidant die ook veel voorkomt in thee, appels, druiven, broccoli en rode wijn.
Knoflook staat erom bekend dat het de functie van het immuunsysteem een oppepper geeft. Daarnaast kan knoflook een gunstig effect hebben op de bloeddruk en kan het helpen bij een gezond cholesterolgehalte. Knoflook bevat antioxidanten die kunnen helpen bij het voorkomen van Alzheimer en dementie.
Uien zijn een natuurlijk antibioticum: rauwe ui bevat eigenschappen die bacteriën in de mond helpen bestrijden. Zo worden bv. tandgaatjes en bacteriën die het tandvlees aantasten, onschadelijk gemaakt met uien. Gekookte, gebakken of gestoomde ui bevat dit antibacteriële effect veel minder.