Boeren protesteren al een tijd tegen de stikstofplannen van het kabinet, die inhouden dat niet alle boeren kunnen doorgaan met hun bedrijf. De afgelopen dagen wilden ze laten zien dat zonder hen de supermarktschappen leeg zijn. En dat als hun bedrijven moeten verdwijnen, dat effect heeft op iedereen.
De boeren zijn boos omdat het kabinet eist dat door het hele land de uitstoot van stikstof moet dalen: dat betekent dat veel boerenbedrijven zullen moeten krimpen of sluiten. De eisen van het kabinet zijn niet mals: in Limburg moet uitstoot meer dan gehalveerd worden.
De lucht die we binnenkrijgen, stapelt zich op in de maag. Een kleine hoeveelheid lucht zal met het voedsel doorgegeven worden aan de darm. De overige lucht verlaat ons lichaam door middel van boeren. Iedereen moet wel eens een boer laten, om lucht kwijt te raken.
De boerenprotesten tegen stikstofbeleid zijn een reeks protestacties van verschillende groepen Nederlandse boeren tegen overheidsplannen om de veehouderij in te perken om de stikstofcrisis op te lossen. De eerste protestactie op 1 oktober 2019 werd georganiseerd door Agractie en de Farmers Defence Force.
Waarom protesteren boeren? Boerenorganisaties protesteren omdat ze het niet eens zijn met de stikstof-plannen van de regering. Door die plannen kunnen sommige boeren minder dieren houden, of zouden misschien zelfs helemaal moeten stoppen met hun bedrijf.
Bij de stikstofcrisis van de laatste jaren draait het om twee stofjes: stikstof uit verkeer (NOx) en stikstofverbindingen uit boerenbedrijven, meestal in de vorm van ammoniak. Deze slaan neer in de natuur en werken als voedingsstof. Daardoor groeien sommige planten beter dan andere.
Op verschillende plekken in het land zijn snelwegen en op- en afritten geblokkeerd door acties van boeren. Op plekken langs de weg werden hooibalen in brand gestoken en puin en afval op de weg gedumpt.
Boeren gebruiken mest omdat het zorgt voor een betere plantengroei en hogere gewasopbrengsten. Uit de mest verdampt stikstof als ammoniak en komt in de lucht. Een ander deel van de stikstof kan uitspoelen naar het grondwater; dit heet (nitraat)uitspoeling.
In het kort: Boeren is een normaal verschijnsel waarbij overmatige lucht in de maag vrijkomt via de slokdarm en de mond. Overmatig boeren laten wordt meestal veroorzaakt door het inslikken van te veel lucht. Bijkomende klachten kunnen zijn: misselijkheid, een opgeblazen gevoel, rommelingen in de maag en maagpijn.
Dat betekent: wees matig met koffie en alcohol, eet veel vezels (volkoren brood, groente en fruit) en drink minimaal twee liter per dag. Probeer rustig te eten en goed te kauwen. Zorg voor voldoende lichaamsbeweging. Rook niet.
Ieder mens boert ongeveer 25 - 30 keer per dag. Meestal gebeurt dit nadat je iets gegeten hebt of een drank met koolzuur hebt gedronken. De maag wordt geprikkeld door opstapeling van lucht. Hierdoor ontspant de sluitspier tussen de maag en de slokdarm.
Boeren protesteren al een tijd tegen de stikstofplannen van het kabinet, die inhouden dat niet alle boeren kunnen doorgaan met hun bedrijf. De afgelopen dagen wilden ze laten zien dat zonder hen de supermarktschappen leeg zijn. En dat als hun bedrijven moeten verdwijnen, dat effect heeft op iedereen.
Het senior Boer salaris ligt het hoogst en het junior Boer salaris ligt het laagst.
De Nederlandse stikstofuitstoot is de hoogste van Europa: per hectare stoten we ongeveer 4 keer zo veel uit als het EU-gemiddelde. Van de Nederlandse uitstoot naar de lucht bestaat ongeveer 65% uit ammoniak (NH3) en 35% uit stikstofoxiden (NOx).
Een boer of scheetje laten na het eten is bij bepaalde culturen een blijk van waardering. Zo boeren de Chinezen na hun maaltijd om de chef een compliment te geven. De Inuit hanteren hetzelfde principe, maar zij laten een scheetje na de maaltijd.
De samenstelling en de geur van het darmgas heeft onder andere te maken met de voeding en de darmflora. Iedereen laat winden en dat is dus heel normaal. Om het darmgas kwijt te raken, wordt er per dag ongeveer 10 keer een wind gelaten.
Door de hoeveelheid lucht in het maag-darmstelsel wordt het middenrif naar boven gedrukt en kan het directe of indirecte druk op het hart uitoefenen. Er kunnen verschillende hartklachten ontstaan, onder andere pijn die op angina pectoris lijkt.
“De stikstofemissie is vooral in bepaalde gebieden erg hoog, vooral in noordwest-Duitsland, waar relatief veel veehouderij is”, legt Ehlers uit. Maar omdat Duitsland een veel groter landoppervlakte heeft dan Nederland, is de uitstoot relatief minder.
De invloed van de mens op de productie van reactief stikstof heeft gevolgen voor het klimaat. Direct doordat het leidt tot de productie van lachgas (N2O), een broeikasgas met een ongeveer driehonderd keer sterker effect dan het broeikasgas koolstofdioxide.
In Nederland stoot de landbouw volgens het RIVM al decennia de meeste stikstof uit, gevolgd door industrie en verkeer. Zeker in de buurt van Natura 2000-gebieden is dat een probleem. De meeste uitstoot van ammoniak komt dan wel van de boeren, maar ze zijn zeker niet de enige die ammoniak uitstoten.
Het gaat om de A1 bij Barneveld, de A50 bij Epe en de A28 bij Nunspeet. Eerder riepen boeren op om Nederland vandaag 'een kwartier plat te leggen om solidariteit met de boeren' te tonen. Op de snelwegen reden vrachtwagens en trekkers langzaam, of ze blokkeerden wegen en afritten.
Boeren voeren maandagmiddag op meerdere plekken in het land actie tegen het stikstofbeleid van het kabinet. Op meerdere snelwegen, zoals de A67, de A28 en de A2, staan of rijden trekkers en kan het verkeer niet doorrijden.
Hij werkt als hoofddocent Voedsels- en Landbouwbeleid aan Wageningen University. "We hoeven niet bang te zijn dat we op korte termijn zonder voedsel komen te zitten. Pas als alle boeren van het één op het andere moment zouden stoppen, hebben we een probleem. Maar daar is geen sprake van."
Ook in België boze boeren
Ook België heeft een grote landbouwsector in relatief klein grondgebied. "Waar wij nog een heel klein beetje ruimte hebben, is de grenswaarde in Vlaanderen echt 0,0", zegt De Vries. "Die mogen dus helemaal geen extra stikstof uitstoten rondom natuurgebieden."