Vanaf de Middeleeuwen tot het begin van de 17e eeuw sliepen mensen zittend omdat ze bang waren dat ze anders zouden sterven. Dit deden ze vooral omdat ze dachten dat als je liggend zou slapen al het bloed naar je hoofd zou lopen en je dit niet zou overleven.
Bedsteden waren zo kort dat je er niet languit in kon liggen. Dat was niet alleen vanwege het feit dat de mensen vroeger kleiner waren. Ook gaven mensen er de voorkeur aan om (half) zittend te slapen. Men dacht toen dat die slaaphouding gezonder was.
Heel lang geleden, in de prehistorie bestonden er nog geen bedden. De mensen sliepen gewoon op de grond, onder dierenhuiden. De oude Egyptenaren sliepen niet met een hoofdkussen zoals wij, maar met een hoofdsteun. Ze sliepen daarbij op hun zij.
Onze voorouders sliepen zelfs 12 uur, maar niet aan één stuk. Ze gingen bij valavond voor ongeveer 4 uur naar bed. Dan bleven ze 2 uur wakker, om nadien weer voor een uur of 6 te gaan slapen. Die 'wakkere' periode gebruikten ze om te luieren, lezen, bidden of … een baby te maken.
Een van de voordelen van een bedstede is dat hij in de woonkamer kan worden ingebouwd, terwijl hij overdag door de afgesloten deuren toch onzichtbaar is. Een aparte slaapkamer is daardoor overbodig.
We leven tegenwoordig vooral in de veronderstelling dat mensen vroeger veel meer sliepen dan we tegenwoordig kunnen met onze hectische levens. Dit blijkt echter niet helemaal waar te zijn en uit nieuw onderzoek blijkt nu dat onze voorouders gemiddeld ook ongeveer 7 à 8 uren sliepen per nacht.
Is zittend slapen gezond? Het lichaam kan minder ontspannen in een zittende positie dan wanneer je ligt. Als je regelmatig en langere tijd zittend slaapt dan kan het wel ongezond zijn. Het maakt niet uit als er tijdens een autorit, trein of vliegtuig enkele uren in een zittende positie in slaap valt.
MENS: Mensen slapen meestal liggend, uit verschillende onderzoeken is naar voren gekomen dat, ongeveer 50% van de mensen bij voorkeur op hun zij slapen, iets meer op de rechter dan op de linker zij. Ongeveer 40% op de rug en zo'n 10% op hun buik. Mensen kunnen uiteraard ook zittend en sommigen zelfs staand slapen.
Mensen sliepen rechtop
Aan het hoofdeinde lag een groot onderkussen, een peluw. Daarbovenop lag een kleiner hoofdkussen. Het resultaat was dat mensen halfzittend sliepen. Het verklaart waarom ze uiteindelijk toch in de kleine bedstede pasten (al waren mensen ook kleiner dan nu).
Het resultaat was dat mensen zich vaker begaven in het nachtleven en dus minder tijd overhielden om in bed te liggen. De grootste verandering kwam echter pas in de 19de eeuw met de industriële revolutie. Veel arbeiders werkten 12 tot 14 uur op een dag en hielden geen tijd meer over om 's nachts wakker te blijven.
Mensen die drukpunt gevoelig zijn, kunnen vaak beter op hun rug slapen, omdat het draagvlak voor de spieren en de weefsels hierbij groter is. De gelijkmatige verdeling van het gewicht van het lichaam werkt ook goed tegen gewrichtspijnen en artritis. Ook bij schouderklachten is op de rug slapen de beste slaaphouding.
De slimme oermensen
Nog ver voor de Grieken en Romeinen was er de oertijd. Vaak zie je op de televisie oermensen met gele luipaardhuiden lopen en hebben ze een knuppel vast. Ook wordt vaak gezegd dat ze in grotten leefden en vaak zien ze er een beetje dom uit.
In de prehistorie woonden mensen in zelfgemaakte hutjes of in grotten. Mannen jaagden op bijvoorbeeld mammoeten en rendieren voor vlees. En vrouwen verzamelden bessen, vruchten, noten, knollen, wortels en bladgroenten die je kon eten. Daarom noem je de mensen die toen leefden jager-verzamelaars.
Vroeger werd er niet geslapen in een bed, heerlijk languit liggend. Men sliep juist half zittend in een afgesloten houten kast, ook wel de bedstede of beddenkast genoemd.
Ze lagen dicht tegen elkaar, op jutten zakken, gevuld met stro. De rijken sliepen in een hemelbed. De gordijnen hielden de tocht tegen en de hemel zorgde ervoor dat er geen stof of ongedierte op hen neerviel. In tijden van oorlog sliepen de ridders met hun harnas aan.
Bedsteden waren zo kort dat je er niet languit in kon liggen. Dat was niet alleen vanwege het feit dat de mensen vroeger kleiner waren dan nu. Ook gaf men er de voorkeur aan om (half) zittend te slapen. Men dacht toen dat die slaaphouding gezonder was.
Het waren de Egyptenaren die rond 3400 voor Christus als eersten bedachten om hun slaapplek door middel van een bed van de grond af te houden. Dit waren korte houten bedden die licht naar beneden afliepen, met een bedbodem van gevlochten leer of touw.
Het woord bedstee staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
Het vooraanzicht is wat je ziet wanneer je voor het voetenbord van het bed staat met je gezicht naar het hoofdbord. Conclusie: wanneer je een rechtsslaper bent, slaap je rechts van je partner en dus aan de linkerzijde van het bed.
Gemiddeld duurt die ongeveer 25 minuten, maar de variatie is erg groot: in de eerste slaapcyclus, dus aan het begin van de nacht, beslaat de remfase maar vijf tot tien minuten. Bij elke volgende cyclus dromen we langer. Aan het eind van de nacht kan een droom wel drie kwartier duren.
Koeien slapen liggend
"Een koe kan heel goed een beetje dommelen, dat doen ze liggend met de kop omhoog. Als ze echt slapen, gaan ze gewoon plat liggen, met de kop in rust. Onderzoeker van koeien bij de Wageningen Universiteit, Wijbrand Ouweltjes, vergelijkt de slaap van koeien met die van een paard.
Een koe ligt veel - zo'n tien tot vijftien uur per dag is ze aan het herkauwen, rusten, dommelen - maar ze slaapt slechts drie uur per dag en daarvan is ze een uur tot anderhalf uur in een diepe slaap, de zogeheten REM-slaap (1).
Als je op je rechterzij slaapt, zet je druk op je lever en verhinder je zo een optimale werking van het orgaan. Zeker als je buik dikker wordt. Ben je een rugslaper? Dan duwt de baby tegen je aorta, vena cava en belangrijke organen.
Als buikslaper kan u beter één been optrekken, dit vermindert de druk in de lage rug aanzienlijk en stabiliseert het bekken. U kiest best voor een medium tot harde matras. Eet en drink niet te zwaar 's avonds. Idealiter eet u niets meer tot 2 à 3 uur voor het slapen gaan.
De milt bevindt zich aan de linkerkant van het lichaam. Door op je linkerzij te liggen, wordt het bloed beter gefilterd en functioneert het lymfesysteem optimaal. Vloeistof kan namelijk gemakkelijker naar de milt worden geleid. Met zo veel voordelen is het de moeite waard om eens op je linkerzij te gaan liggen!