Je brood rijst niet, want het deeg is niet goed gekneed Hierdoor zal een brood of een deeg rijzen. Heb je een deeg dat niet goed gekneed is dan, zal het deeg niet goed kunnen rijzen.
Een deeg dat niet wil rijzen kan twee oorzaken hebben: het deeg is niet goed of lang genoeg gekneed, of het staat in een te koude omgeving. Als het deeg goed gekneed is dek je de kom af met folie of een schone theedoek en zet je deze op een tochtvrije plek.Minimaal op kamertemperatuur, maar liefst iets warmer.
Rijst het beslag niet, probeer dan het volgende met de oven. Houd de oven uit en plaats er een bakje/mokje met kokend water in om de ovenruimte op te warmen en de luchtvochtigheid te behouden. Wacht ongeveer een half uur en kijk daarna of het beslag voldoende gerezen is.
Of je nu zanddeeg, kruimeldeeg of ander taartdeeg maakt, het deeg laten rusten zorgt ervoor dat het makkelijker uit te rollen is doordat de boter terug wat opstijft. Geduld hebben is belangrijk, want het deeg laten rusten zorgt er ook voor dat het niet krimpt bij het bakken.
Kneden, kneden en nog eens kneden.
Zeker in het beginstadium van het kneden, kan het deeg nog vrij plakkerig zijn. Het slechtste wat je dan kan doen is bloem/meel toevoegen. Langer door kneden is eigenlijk altijd de manier.
Probleem 1: De deeg rijst niet op
Probeer om de zuurdesem starter vaker te voeren of meer water aan het deeg toe te voegen om dit probleem op te lossen. Je kunt ook een andere soort bloem proberen die meer geschikt is voor zuurdesem bakken.
Je deeg zet altijd een beetje uit. Dit komt door de boter in je deeg die smelt bij warme temperaturen. Maar het is niet de bedoeling dat je de vorm niet meer herkent of je een grote, gebakken koek uit de oven haalt.
Rusten en rijzen
Laat het deeg rijzen tot het in volume is verdubbeld. De tijdsduur is afhankelijk van de temperatuur. Bij kamertemperatuur duurt het ongeveer 2 uur. In de koelkast kun je het een nacht laten rijzen.
Gangbaar gebruik van instant gist in brood is 1,4% van het meel/bloem gewicht. Dat is 7 gram instant gist op 500 gram bloem of meel. Is je gist vers dan gebruik je 4% van het bloemgewicht. Dat is in dit voorbeeld 20 gram.
Bloem is je vriend
De beste manier op plakkerig deeg te voorkomen is door voldoende bloem te gebruiken. Dit kan door extra bloem aan je deeg toe te voegen. Wees er niet bang voor dat het recept niet meer klopt, de bloem werkt enkel als bindmiddel en doet niks af aan de smaak van je recept.
1e rijs: het deeg is goed als je er met een vinger in prikt en het gat blijft staan. Als het gat zich weer snel vult laat je het nog wat langer rijzen. 2e rijs: het deeg is goed als je er met een vinger op drukt en het deeg veert langzaam terug. Je ziet het deukje heel even blijven staan en dan veert het deeg terug.
Je hebt extra bloem of meel gebruikt tijdens het kneden, dus het deeg rijst niet goed. Het brood rijst niet goed, dit kan komen doordat je tijdens het kneden extra bloem of meel toe gaat voegen omdat 'alles plakt'. Zal een deel van de toegevoegde bloem of meel niet goed gekneed zijn.
Hoe lang moet het oliebollenbeslag rijzen? Naturel oliebollenbeslag (voor ongevulde oliebollen) moet circa 50 minuten rijzen. Laat het oliebollenbeslag eerst 30 minuten rijzen, roer het oliebollenbeslag een keer door en laat het oliebollenbeslag daarna nog een tweede keer rijzen voor ongeveer 20 minuten.
Hoe kun je deeg het beste laten rijzen? Het beste laat je deeg rijzen in een licht ingevette kom, afgedekt met een vochtige theedoek of plasticfolie, op een warme en tochtvrije plek. Dit bevordert een gelijkmatige rijs en voorkomt dat het deeg uitdroogt.
De temperatuur van de kamer kan gist ook nadelig beïnvloeden. De ideale temperatuur voor het rijzen van deeg ligt tussen de 21ºC en 32ºC. Wanneer de temperatuur hoger of lager is, zal de gist gaan sterven.
Je kunt het ook gewoon later toevoegen, wanneer je deeg al een beetje gekneed is. Als je droge gist gebruikt, hoef je hier niet zo voorzichtig mee te zijn, die kun je meteen met de andere ingrediënten mengen.
Te veel of te weinig gist gebruiken: Te veel gist kan leiden tot een te sterke gistsmaak, terwijl te weinig gist kan resulteren in een deeg dat niet goed rijst. Onvoldoende rijstijd: Het deeg heeft voldoende tijd nodig om te rijzen.
Bakken met desem
Hiljo: 'In verhouding tot de hoeveelheid meel of bloem houd je meestal een percentage van 20 tot 40% desem aan. Dus op basis van 500 gram meel of bloem voeg je 100 tot 200 gram desem toe.
Gebruik je verse gist, dan kun je de gistcellen eerst activeren. Dit doe je door wat gist op te lossen in lauwwarm water (of melk, als je deeg op basis van melk is) en door te roeren tot er een papje ontstaat. Dit papje van lauwwarm water en gist voeg je vervolgens toe aan de rest van de ingrediënten.
Als die te lang is, zijn er te weinig suikers over voor de tweede rijstijd. Brooddeeg kan ook slecht rijzen omdat de temperatuur van het deeg te warm is. Het deeg doet er langer over als het wat koeler is en dat komt de rijs ten goede. Verder is het mogelijk dat de enzymen in het meel te weinig suikers kunnen aanmaken.
Gist in brooddeeg heeft onder andere vocht nodig om te kunnen groeien. Als je geen vochtige theedoek over de kom legt, wordt de bovenkant van het deeg droger en harder.Het deeg rijst dan minder goed.
Dat is helemaal niet erg. Hoe langer het deeg er over doet om tot maximaal te rijzen, hoe meer smaak er in de gaten ontstaat. Onder de 4°C stopt de rijs helemaal.
Temperatuur van het deeg en de omgeving: Een goede temperatuur is voor desem erg belangrijk. Is de temperatuur te koud, dan zal het deeg langzaam of helemaal niet rijzen. Is het juist te warm, dan kan het rijzen te snel gaan, wat resulteert in minder smaakontwikkeling.
Als je deeg in de koelkast laat rusten, zul je merken dat je het deeg makkelijker en zonder scheuren kunt uitrollen. Daarnaast is het belangrijk dat het deeg goed op temperatuur blijft. Als het te warm is, scheurt deeg makkelijker.
Voeg dan eens een klein beetje boter toe. Dit gaat het snelst door je handen in te vetten en het deeg door te kneden. Zo is het direct gelijkmatig verdeeld. Soms kun je ook een eetlepel melk toevoegen, doe dit alleen als het recept al melk bevat.