'Als iemand hartfalen heeft, dan heeft het hart minder pompkracht. Hierdoor kan iemand kortademig of benauwd raken, want er wordt extra vocht vastgehouden', legt Melis uit. 'Wanneer je twee benen met oedeem zwachtelt, gaat het vocht omhoog, richting het hart.
Zwachtelen wordt toegepast wanneer u een open wond op uw been hebt. Zwachteltherapie is nodig om het vocht uit uw benen te halen, zodat de wond goed kan genezen. Wij zwachtelen in de behandelkamer van de polikliniek dermatologie. De zwachtels worden strak aangelegd.
' - Moet je 'in de rol kijken' tijdens het zwachtelen? 'Ja, als je niet in de rol kijkt, loopt de rol vast tegen het been en kun je dus niet (beenvolgend) zwachtelen.
Door de zwachtel met lichte rek aan te leggen, oefen je druk uit. Vraag welke kant de voet is omgeslagen. De slagen leg je in de tegengestelde richting, om zo de gewrichtsbanden weer de normale lengte te laten aannemen. Leg nu de eerste slag om de voorvoet, vlak achter de tenen.
Het doel van de zwachtelbehandeling is 'het vocht uit uw benen te zwachtelen' en daarmee ook genezing van eventuele wondjes te bevorderen. Elastische zwachtels geven druk op de bloedvaten, spieren en het lymfestelsel, waardoor aanwezig oedeem in uw benen wordt afgevoerd.
Voorkom drukplekken door zwachtels glad en zonder kreukels aan te brengen. Pijn en blauwe tenen of vingers na het zwachtelen kunnen duiden op te strak zwachtelen. Raadpleeg de behandelend arts als de pijn na het opnieuw zwachtelen aanhoudt. Als de tenen wit blijven, raadpleeg dan ook de behandelaar.
Als de tenen wit zijn na het zwachtelen, kan dat duiden op een bloedvat probleem. De zwachtel moet dan verwijderd worden. - Doorlekken van het verband. - Afzakken verband (minimaal 5 cm).
' Dit betekent dat de slagaders zo vernauwd kunnen zijn, dat het bloed er minder makkelijk doorheen gaat. Melis: 'Zwachtelen kan dan funest zijn: door de druk kunnen de slagaders dichtgedrukt worden, waardoor er kans op afsterven is.
De belangrijkste contra-indicatie voor compressietherapie is arteriële insufficiëntie. Een (te) hoge druk kan de bloedtoevoer naar de huid en het onderhuidse weefsel verminderen en leiden tot necrose en ulceratie. Dit geldt met name voor patiënten bij wie de arteriële doorbloeding reeds verminderd is.
Bij ontstekingsprocessen zullen weefselontstekingsmediatoren (histamine) de capillairen meer doorlaatbaar maken, waardoor vocht zal uittreden uit de bloedbaan. Bij een verhoogde veneuze druk zal de capillaire druk toenemen, waardoor de capillaire doorlaatbaarheid toeneemt en oedeem in de benen ontstaat.
Als de druk van de zwachtels u pijn doet, kunt u daar zelf iets aan doen. Verwijder de zwachtels niet té snel. Wandel – zo mogelijk – eens tien minuten, zonder stoppen. Als de pijn na deze inspanning weg is, dan zitten de zwachtels goed.
Heeft u geen wond? Dan mogen de zwachtels 3 tot 7 dagen blijven zitten. U mag de zwachtels er niet afhalen om te gaan douchen.
Het doel van compressietherapie is tweeledig: Het ondersteunt de functie van slecht functionerende kleppen in de afvoerende bloedvaten. Dit helpt om de bloed- en lymfestroom te verbeteren. Met behulp van compressietherapie kan oedeem (vocht) snel en blijvend verdwijnen.
Door onvoldoende polsteren kunnen op drukpunten blaren en wonden ontstaan. Bij een slechte pompfunctie van het hart in combinatie met veel oedeem kan er door het aanbrengen van een drukverband zoveel vocht in de bloedbaan komen dat acuut hartfalen ontstaat.
Het arteriële systeem vervoert zuurstofrijk bloed en voedingsstoffen naar de verder gelegen delen van het lichaam, waarna het veneuze systeem het bloed terugbrengt naar het hart. De aderen in de benen moeten daarbij het bloed tegen de zwaartekracht in omhoog pompen.
Bij claudicatio intermittens ontstaat pijn tijdens het lopen (in bil, dijbeen, kuit), die na rust snel verdwijnt. Bij kritieke ischemie zijn er pijnklachten in rust. Bij ernstigere vormen kunnen ischemische ulcera of gangreen ontstaan (Fontaine-stadium IV).
Bij perifeer vaatlijden kunt u de volgende verschijnselen hebben: pijn in de benen bij het lopen die weer overgaat als u even uitrust; kramp en pijn in uw beenspieren, meestal in uw kuiten; de huidtemperatuur van de ene voet is duidelijk lager dan die van de andere voet.
Ook kan er door het zwachtelen in één keer veel vocht in de bloedbaan komen. Dit leidt bij sommige mensen tot benauwdheid. Mocht u benauwdheid ervaren, neem dan contact met ons op.
Door het zwachtelen kunt u in eerste instantie meer pijnklachten krijgen. Deze pijn wordt minder als u uw benen beweegt. Als de pijnklachten niet verminderen met lopen, is het noodzakelijk dat de zwachtels worden verwijderd.
Oedeem kan vele oorzaken hebben. Als de aderen in de benen het bloed niet goed afvoeren naar het hart, kan zich vocht ophopen in de voeten, de enkels en de onderbenen. Ook een verminderde pompfunctie van het hart (hartfalen) of lever- en nieraandoeningen kunnen oedeem veroorzaken.
Deze zwachtels met een korte rek hebben een hoge werkdruk en een lage rustdruk en werken vooral bij mensen die regelmatig rondlopen. Lange rek zwachtels zorgen daarentegen voor een hoge werkdruk en zijn geschikt voor mensen die minder mobiel of immobiel zijn.
Door te polsteren met watten (holtes opvullen) maak je het been egaal van vorm waardoor de druk optimaal verdeeld wordt over het been. Zolang er veel oedeem is rond de enkel, is polsteren niet nodig, omdat het been dan rond is. Hierna kan dan gezwachteld worden.
Als het nodig is, overlegt de dermatologie assistente met de dermatoloog. Het verwisselen van de zwachtels gebeurt vaak door of samen met een medewerker van een thuiszorgorganisatie of de assistente van uw huisarts.
Vochtophoping wordt vaak veroorzaakt door een te hoge druk in de kleine bloedvaten, die op zijn beurt weer kan worden veroorzaakt door een hartziekte. Maar vochtophoping kan ook andere oorzaken hebben: de waterdruk in het bindweefsel rond de bloedvaten kan te laag zijn of de vaatwand kan te makkelijk vocht doorlaten.