Wanneer je reist met het vliegtuig, de trein of de auto heb je te maken met een tekort aan zuurstof. Grote kans dat je de zuurstof moet delen met anderen. Vandaar dat je niet veel energie hebt na de reis en vermoeid aankomt. Zelfs wanneer je je reis energiek begint word je op een gegeven moment duf en sloom.
Hoe hoger het vliegtuig vliegt, hoe lager de luchtdruk is. Als gevolg kunt u buikpijn ervaren, een opgeblazen gevoel hebben of zelfs moeite met uw stoelgang hebben. Dit vervelende gevoel kunt u voorkomen door goed te drinken, regelmatig te bewegen en geen heftige etenswaren te eten voor vertrek.
astma of bloedarmoede) en doorbloedingsstoornissen (bijv. hartinfarct) kunnen verergeren tijdens een vlucht op grote hoogte. Daarnaast is er ook een constante verandering van de luchtdruk in het vliegtuig, waardoor ook de druk verandert in gesloten holtes, zoals de sinussen en het middenoor.
De vliegen en maden kunnen bijvoorbeeld samen in een kort tijdsbestek dode dieren opruimen. Binnen enkele dagen zijn er van een overleden dier in de natuur alleen nog botten en wervels over. Als vliegen dit niet zouden doen zou je in de natuur bijvoorbeeld veel dode dieren tegenkomen.
De vlieg maakt spectaculaire vliegmanoeuvres, past zijn snelheid in een fractie van een seconde aan, weet obstakels te ontwijken, en gaat gevaar moeiteloos uit de weg. Niet zo boeiend, zou je denken… totdat je beseft dat de vlieg dat alles doet met een minuscuul brein van slechts honderdduizend neuronen.
Pijnlijke oren. Slaperig voelen. Je benen zwellen op. Je smaakpapillen werken niet goed.
Radioactiviteit: op de hoogte waarop passagiersvliegtuigen gemiddeld vliegen, gemiddeld zo'n tien kilometer, is de radioactieve straling uit de ruimte vele malen hoger dan op zeeniveau. Een veelvuldige blootstelling aan die straling in vliegtuigen moet vermeden worden.
Hoe hoger je vliegt, des te ijler de lucht. En dat betekent dat je minder luchtweerstand ondervindt en minder brandstof verbruikt. 'Het probleem is dat er op een gegeven moment niet genoeg zuurstof meer in de lucht zit om de motoren goed te laten functioneren', zegt luchtvaartdeskundige Joris Melkert van de TU Delft.
Verhoogd risico op trombose bij vliegen met koorts
Op deze manier wordt het bloed dikker en er kunnen zich bloedproppen, de zogenaamde tromboses, vormen. Als een reiziger koorts heeft, worden de effecten soms nog versterkt: wie al verzwakt is, zal zich tijdens de vlucht nog minder bewegen dan een gezonde passagier.
Volgens de wetenschappers van Pennsylvania State University draagt de huisvlieg 351 soorten bacteriën met zich mee, waaronder e-coli en salmonella. Ziektes zoals maagzweren en bloedvergiftiging, worden op deze manier sneller overgedragen.
Wanneer je last hebt van luchtziekte ben je zeker niet de enige. Eén op de drie mensen heeft last van wagenziekte en kan zich ziek voelen tijdens het vliegen. Luchtziekte wordt ook wel bewegingsziekte genoemd en ontstaat als je evenwichtsorganen beweging ervaren, terwijl je ogen dit niet registreren.
Doordat vliegtuigen op grote hoogte vliegen (meestal op ongeveer 10 kilometer) is de luchtdruk erg laag. Om te zorgen dat er toch voldoende zuurstof is voor de crew en passagiers moet er dus lucht ingepompt worden. Deze lucht wordt via de motoren opgezogen, gecompresseerd, gekoeld en gefilterd.
Lucht wordt constant ververst. Om de 3 minuten is alle lucht ververst met lucht van buiten het vliegtuig. Op elke moment gedurende de vlucht wordt 50% van de lucht in de cabine doorlopend ververst. De overige 50% wordt gefilterd door HEPA-filters.
Gelukkig wordt de luchtdruk in het vliegtuig kunstmatig gehandhaafd op het 2400-meter-niveau – skihoogte zeg maar – en het zuurstofgehalte op 21 procent, zoals op zeeniveau. Alleen adem je op vlieghoogte door de lagere druk per ademteug minder zuurstof in dan beneden.
Als een vliegtuig stijgt of daalt verandert de lucht om je heen sneller dan de lucht in je oren. Als je ooit hebt gevlogen weet je dat dit zwaar oncomfortabel is – maar tijdelijk. Om de druk een beetje te verzachten kun je kauwgum eten, inademen en uitademen terwijl je je mond en je neus dichthoudt, of gapen.
De temperatuur in het vliegtuig kan sterk verschillen. Buiten het vliegtuig kan het namelijk -27 graden zijn, maar ook wel -15 graden. Het heeft effect op de warmte binnenin het vliegtuig.
De gevaren daarvan worden alsmaar duidelijker in medische studies. Zo heeft een recente studie van de Amerikaanse onderzoeker Hervey Allen nog aangetoond - hij heeft zelf 83 uur in een vliegtuig gezeten - dat een vlucht van pakweg vier uur evenveel straling oplevert als een röntgenfoto bij de tandarts.
Op dit Zeeuwse veldje wordt de meeste radioactieve straling van Nederland gemeten. De hoge meting komt dus niet van de kerncentrale Borsele, die toevallig ook dichtbij dit dorp staat.
Problematischer wordt het boven de 1000 millisievert, als de eerste tekenen van stralingsziekte zich openbaren. Eerst wordt men misselijk, later volgen diarree, haaruitval en bloedingen. Echt serieus wordt het rond de 4000 millisievert. Als een persoon dan niet wordt behandeld, kan hij binnen twee maanden sterven.
Het is een normale, menselijke reactie die je niet kunt afleren. Je moet alleen leren ermee om te gaan tijdens een normale situatie als vliegen. ' Maar welke angst er ook achter schuilgaat, vliegangst is niets anders dan een buitengewone reactie van het zenuwstelsel op een relatief onschuldige gebeurtenis.
Opstijgen is minder gevaarlijk dan landen
80 procent van de vliegtuigongevallen doet zich voor drie minuten na het opstijgen en acht minuten voor het landen.
"Vliegen is absoluut niet gevaarlijk. Er gebeuren weinig ongelukken. Bij wijze van spreken ben je in het vliegtuig zelf veiliger dan op de weg er naartoe." Veel mensen met vliegangst vinden het volgens de angstcoach een eng idee dat zij door de lucht vliegen en daar de controle kwijt zijn.