Tijdens deze handeling is het belangrijk dat u ontspannen zit en niet praat omdat dit de bloeddruk verhoogt.
Zorg ervoor dat je 30 minuten voor de meting geen inspanning verricht, niet rookt, geen koffie drinkt; voor het eten of minimaal 1 uur na de maaltijd; Neem minimaal 5 minuten rust voordat je gaat meten; Meet de bloeddruk zittend in een stoel met je rug tegen de leuning; Zet beide voeten naast elkaar op de grond.
Aandachtspunten. Neem enkele minuten rust alvorens een meting te doen. Meten na een zware lichamelijke inspanning of stress geeft een vertekend beeld: kom eerst even tot rust. Meet ook niet binnen een halfuur na het baden of na het gebruik van alcohol, cafeïne, tabak of een maaltijd.
Meet aan de arm die je het minst gebruikt: als je met rechts schrijft, dan meet je aan de linkerarm. Ontbloot je bovenarm: stroop de mouwen van dunnere kleding op, een vest of trui kun je beter uittrekken. De bloeddrukband moet ter hoogte van je hart zitten, dit is ongeveer 2 centimeter boven de elleboog.
Een hoge bloeddruk in de ochtend geldt als bijzonder gevaarlijk. Dat is de reden waarom u een meting altijd 's morgens moet uitvoeren. Idealiter voert u een tweede meting in de avond uit. Indien u bloeddrukverlagende medicijnen slikt, dan is het zeer belangrijk om de ochtendmeting te doen voordat u deze inneemt.
Meestal is je bloeddrukwaarde in de middag hoger dan in de avond of ochtend. Meet je bloeddruk daarom altijd meerdere keren per dag, over verschillende dagen.
Bij 2 patiënten vonden de onderzoekers grote verschillen in bloeddruk tussen de linker- en rechterarm (systolisch verschil 76 en 42 mmHg). Dit verschil werd veroorzaakt door een obstructieve arteriële ziekte. Bij de overige patiënten bleek de bloeddruk aan de rechterarm steeds een paar mmHg hoger.
Er zijn meerdere metingen nodig om te kunnen zeggen of u echt een hoge bloeddruk heeft: 2 of 3 metingen op dezelfde dag en ook nog eens op meerdere dagen binnen enkele maanden. Als bij deze metingen de gemiddelde bovendruk 140 is of hoger dan spreken we van hoge bloeddruk.
Welke bloeddruk is gevaarlijk? Men spreekt van een gevaarlijk hoge bloeddruk wanneer de bovendruk flink hoger is dan 140 mmHg en de onderdruk hoger dan 90 mmHg is.
Een gezonde bloeddruk ligt onder 140/90 mmHg, maar het risico op hart- en vaatziekten neemt toe als de bloeddruk stijgt. Waarden vanaf 140/90 mmHg worden als hoge bloeddrukwaarden beschouwd. Ernstig verhoogde waarden zijn gevaarlijke bloeddrukwaarden en liggen boven 180/110 mmHg.
Door zelfstandig thuis uw bloeddruk te meten heeft een regelmatige controle, zonder een arts te bezoeken. Echter zonder dit medische toezicht, kan de controle ook tot meetfouen en verkeerde meetresultaten leiden.
Verschillen in de bloeddruk in de linker- en rechterarm van 15 mmHg of meer wijzen op de aanwezigheid van perifeer arterieel vaatlijden en op een verhoogd overlijdensrisico. Dat blijkt uit een meta-analyse in The Lancet, waarin de auteurs stellen dat de bloeddruk voortaan standaard in beide armen gemeten moet worden.
De bloeddruk varieert gedurende de dag. 's Nachts is de bloeddruk het laagst. De bloeddruk stijgt 's morgens bij het ontwaken en daalt in de loop van de dag. Aan het einde van de dag stijgt deze weer wat. De bloeddruk stijgt tijdens het sporten of bij stress, heftige emoties of pijn.
De bloeddruk verschilt tijdens de dag, de avond en de nacht. 's Morgens is onze bloeddruk vaak lager dan 's middags of 's avonds. Tijdens de nacht (slaap) zakt de bloeddruk. Ook medicijnen, inspanningen en emoties hebben invloed op onze bloeddruk.
Bloeddruk verhogen met behulp van inspanning
Denk aan sit-ups, push-ups of kniebuigingen. Dit zijn oefeningen die u vrijwel altijd en overal kunt uitvoeren. Tien a twintig herhalingen zijn vaak al voldoende om de bloeddruk te laten stijgen. Uw hartslag gaat namelijk omhoog, waardoor de druk in uw bloedvaten toeneemt.
Het hebben van een stemmings- of angststoornis verhoogt het risico op het ontstaan en voortduren van cardiometabole aandoeningen zoals diabetes, hartziekte, hoge bloeddruk en beroerte. Dit is één van de bevindingen uit recent onderzoek van het Trimbos-intituut.
2 of 3 metingen op dezelfde dag en ook nog eens op meerdere dagen binnen enkele maanden. Als bij deze metingen de gemiddelde bovendruk 140 is of hoger dan spreken we van hoge bloeddruk. Bent u ouder dan 70 jaar, dan is een gemiddelde bovendruk van onder de 150 nog goed.
Regelmatig paracetamolgebruik verhoogt bloeddruk en daarmee CV-risico. Een regelmatige dagelijkse inname van 4 gram paracetamol per dag verhoogt de systolische bloeddruk met zo'n 5 mm HG bij personen met hypertensie. Dit gaat tevens gepaard met een toename van het cardiovasculaire (CV-) risico.
De richtlijn:
Bent u rechtshandig dan meet u aan de linkerarm. De reden voor deze richtlijn is simpel. De arm die het minst gebruikt wordt heeft minder spiervorming waardoor het meten van de bloeddruk accurater is. Een hoge bloeddruk wordt daarmee ook sneller zichtbaar.
Wat is een (te) hoge onderdruk? Doorgaans kunt u spreken van een (te) hoge onderdruk wanneer deze waarden stelselmatig boven de 90 mmHg a 100 mmHg zitten. Wel is het zo dat een te hoge onderdruk minder relevant is voor het bepalen van een hoge bloeddruk.
Bij sommige ziekten heb je meer kans op een hoge bloeddruk. Het gaat vooral om ziekten van de nieren of bijnieren. Ook slaapapneu (OSA) of een trage schildklier kunnen een oorzaak zijn van hoge bloeddruk.
Dagelijkse schommelingen
De bloeddruk schommelt gedurende de dag. In de ochtend en avond is de waarde vaak wat lager dan 's middags. Ook stijgt de bloeddruk als u beweegt of praat of uw stemming verandert.
Aanbeveling. Streef naar de systolische bloeddruk <150 mmHg bij vitale ouderen. Overweeg bij het verdragen en het niet optreden van bijwerkingen van de medicatie bij vitale ouderen de systolische bloeddruk nog verder te verlagen onder 140 mmHg.
Een ideale bloeddruk ligt rond de 120/80 mmHg. Tegenwoordig liggen de streefwaarden voor een gezonde bloeddruk op waarden onder de 140/90 mmHg. Dit is een normale bloeddruk voor vrouwen en mannen.