Alarmerende FNV Zorg & Welzijnsbarometer: Sector loopt hard leeg. 38% van de medewerkers in zorg & welzijn heeft het afgelopen anderhalf jaar collega's zien vertrekken vanwege de hoge werkdruk of overbelasting door onderbezetting. Hierdoor staat een derde meerdere keren per week met te weinig collega's ingeroosterd.
Werkdruk en onvoldoende ondersteuning door het management blijven de belangrijkste redenen voor zorgmedewerkers om hun baan op te zeggen, ondanks dat dit al langer erkend wordt.
Uit een enquête van FNV onder 1.150 ziekenhuismedewerkers bleek bijvoorbeeld dat drie kwart van de ziekenhuismedewerkers weleens overweegt de sector te verlaten. Als belangrijkste redenen worden aangegeven: werkdruk (59 procent), loon (53 procent) en de balans werk/privé (25 procent).
In 2021 verlieten 27000 medewerkers de zorg. Laura (28) was een van hen: ze verliet het ziekenhuis om te gaan werken als jeugdbeschermer. Het gebrek aan autonomie brak haar op.
Sander de Hosson on Twitter: "Er zijn in 2021 27.000 zorgmedewerkers gestopt.
Oorzaken personeelstekort in de zorg
Dit komt onder andere door de hoge werkdruk. Door het tekort aan zorgpersoneel komt er veel werk te liggen op de schouders van de huidige zorgprofessionals. Deze hoge werkdruk kan leiden tot ziekteverzuim, een andere oorzaak van het personeelstekort in de zorg.
Problemen in de zorg Op dit moment zijn er in ons land grote problemen in de zorg: een tekort aan huisartsen, verpleegkundigen, tandartsen; te lange wachtlijsten voor operaties, voor thuiszorg… Eigenlijk teveel problemen, zeker voor een ver ontwikkeld en goed welvarend land als Nederland.
Een van de grote oorzaken is vergrijzing, en dat die eraan zit te komen, weten demografen al jaren. Vergrijzing betekent dat er meer mensen met pensioen gaan dan er op de arbeidsmarkt bij komen. Sectoren met hoge vergrijzing zijn op dit moment onder meer de overheid, onderwijs en transport.
Burgers zijn tevreden over de zorg. Tegelijkertijd zien ze de zorg als een maatschappelijk probleem met bureaucratie, wachtlijsten en hoge kosten voor gebruikers. Vooral mensen met lage inkomens maken zich zorgen of zij later nog wel de medische zorg en ouderenzorg krijgen die zij nodig hebben.
In 2020 werkten er 1,4 miljoen mensen in de zorg. Dat betekent 1 op de 7 werkenden. In 2040 zullen er volgens berekeningen van de Sociaal Economische Raad (SER) meer dan 2 miljoen mensen nodig zijn in de zorg. Dat is dan 1 op de 4 werkenden!
Maar liefst 85 procent van de mensen die in de zorg werken, kampt met fysieke problemen. Daarnaast zorgt de psychosociale belasting ervoor dat 62% van de zorgmedewerkers ervaart dat hun privéleven onder het werk lijdt. Dit leidt tot verminderde arbeidsproductiviteit en ziekteverzuim.
100.000 verpleegkundigen tekort
Die houden dus wel een raakvlak met het vak, maar staan niet meer aan het bed waar we ze voor opleiden." En dat terwijl juist die handen aan het bed volop nodig zijn. Door corona is heel veel zorg uitgesteld en dat moet allemaal worden ingehaald.
Volgens de normen werk- en rusttijden (1 april 2007) uit de arbeidstijdenwet, mag een reeks diensten van maximaal 7 dagen achtereenvolgens gewerkt worden. Hier mag bij CAO van afgeweken worden tot maximaal 8 dagen.
Om het vak aanlokkelijk te houden zou er meer personeel moeten zijn en meer gelijkwaardigheid en waardering. Ook minder werkdruk en minder administratieve taken en regels maken het werken in de zorg aantrekkelijker. Dit blijkt uit onderzoek van het Nivel onder deelnemers aan het Panel Verpleging & Verzorging.
Werkdruk treedt dus op als medewerkers het werk niet binnen de gestelde tijd af kunnen krijgen of niet meer aan de gestelde eisen kunnen voldoen. Uit het onderzoek blijkt dat 2020 een gunstig jaar was wat betreft werkdruk, maar ook dat deze trend niet doorzette in 2021.
Betrokken medewerkers leveren toegevoegde waarde aan de organisatie door onder andere hun vastberadenheid, proactieve ondersteuning, relatief hoge productiviteit en kwaliteitsbewustzijn. Daarnaast melden zij zich minder vaak ziek en zijn zij minder geneigd om de organisatie te verlaten.
Elke keer sta je weer voor nieuwe uitdagingen
Door passende zorg te bieden, bewaak jij de gezondheid en het welzijn van mensen – die vaak in de laatste fase van hun leven zitten. Je moet veel in huis hebben om iemand echt te zien en begrijpen wat diegene nodig heeft. Geen cliënt is hetzelfde. En geen dag is hetzelfde.
Kenmerken van goede zorg
Waaraan goede zorg moet voldoen: De zorg is veilig. De zorg is cliëntgericht: u krijgt de zorg op het juiste moment en de zorg sluit aan bij wat u nodig heeft. De zorg is beschikbaar voor iedereen die het nodig heeft.
Kwaliteit van zorg is de mate waarin de zorg geleverd voor personen en patiëntengroepen de gewenste zorgresultaten verbetert.
Naast de coronaberoepen die nu hot zijn, bieden ICT en techniek nog steeds structureel meer vacatures dan andere vakgebieden. Ook in de bouw, onderwijs, analyse & onderzoek en zorg is blijvend veel vraag naar personeel.
Tips om aan nieuw personeel te komen:
Gebruik je persoonlijke en zakelijke netwerk en ook dat van je (oud)medewerkers. Veil de werkzaamheden als opdracht aan zzp'ers. Organiseer samen met andere mkb-ondernemers het werven en uitwisselen van personeel. Zet je vacature uit bij het UWV en de Sociale dienst.
In Nederland zijn de vier sectoren of branches die het meest te maken hebben met personeelstekort de ICT-branche, de onderwijssector, de bouwsector en technische beroepen. Er is een nijpend tekort aan vakmensen in ons land, mede doordat de meeste vakmensen vroeg of laat ZZP'er worden en dus voor zichzelf beginnen.
De zorg is op dit moment een van de sectoren met het grootste personeelstekort: er staan 61.000 vacatures open, bleek deze week uit nieuwe cijfers. In 2019, dus voor corona, gaven werkgevers in de zorg al aan dat 7 op de 10 vacatures moeilijk vervulbaar zijn.
Eén verzorgende die in de nacht verantwoordelijk is voor vijftig bewoners, twee verzorgenden overdag op dertig bewoners… regelmatig spreken zowel verzorgenden ig als cliënten en familieleden hun zorgen uit over de minimale bezetting in verpleeghuizen, en de stress en het verantwoordelijkheidsgevoel dat dit met zich ...
De verpleeghuizen krijgen het naar verwachting nog pittiger met een tekort aan 51.900 mensen. In de loop van dit jaar verwachten de onderzoekers van ABF Research dat het huidige tekort al zal oplopen naar 49.000 mensen. Dat tekort is wel beduidend lager dan de grovere inschatting van vorig jaar.