Minder slaap kan ertoe leiden dat je lichaam ontregeld wordt, vertelt ze. “Als je slaaptekort hebt, en dus vermoeid bent, neemt de productie van onder andere ghreline, het hormoon waardoor je een hongergevoel krijgt, toe. Hierdoor heeft je lichaam een vergrote eetlust en meer calorie-inname nodig.”
De meeste studies spitsten zich toe op het verband tussen slaapgebrek en gewicht. Uit het merendeel van de observationele onderzoeken blijkt dat mensen die weinig slapen (minder dan 6 uur per nacht) meer kans hebben om te verzwaren. Bovendien blijkt dat hoe minder men slaapt, hoe groter de gewichtstoename is.
Uit een studie blijkt dat wanneer je op je voeding let om af te vallen maar je onvoldoende slaapt, je lichaam spieren gaat verbranden. Wanneer je spiermassa afneemt, wordt je verbranding ook lager. Dit kan uiteindelijk resulteren in een hoger vetpercentage dan voordat je begon met afvallen.
U voelt zich moe, kunt zich minder concentreren of bent wat prikkelbaar. Maar als het slaapgebrek langer aanhoudt, bouwt u een slaapschuld op. Dat resulteert in een chronisch slaaptekort. Dat is moeilijk te herstellen, maar moet wel ernstig genomen worden.
Volwassenen die slecht slapen, hebben een verhoogd risico op obesitas, diabetes, kanker, coronaire hartziekte, beroerte, depressie en dementie. Er zijn aanwijzingen dat slechte slaap bij jongeren risico's geven op obesitas, slechter cognitief functioneren en gedragsproblemen.
Volwassenen hebben voldoende aan 6 tot 8 uur slaap per nacht. Bij ouderen verdwijnt meestal de behoefte aan lange slaap: hun slaappatroon verandert. 's Nachts slapen ze korter, terwijl ze overdag indutten.
Volgens die theorie hebben de organen in ons lichaam een 24-uurs cyclus waarbij elke twee uur een ander orgaan een piek in de activiteit heeft. Als je telkens rond hetzelfde tijdstip wakker wordt kan dit duiden op een mogelijk robleem met het orgaan dat op dat moment piekt.
De extra uren die je creëert door 's nachts hooguit 3 à 4 uur te slapen zijn extra waardevol. Het is namelijk geen lastige opgave om deze tijd nuttig te besteden. Omdat je veel vroeger dan normaal bent opgestaan en haast als enige wakker bent, kun je volledig ongestoord je gang gaan.
Lichamelijke gevolgen
De gevolgen van een nacht niet slapen op het lichamelijke niveau zijn erg afhankelijk van je bezigheden gedurende de nacht. Als je veel gestaan of gedanst hebt dan zul je vermoeidheid voelen in je benen en rug. Zitten kan spanningen veroorzaken in de rug, schouders en nek.
Hoeveel keer zo'n slaapcyclus zich herhaalt, bepaalt of je een kort- of langslaper bent. Mensen die weinig slaap nodig hebben, bereiken 's nachts zo'n vier keer het stadium van een diepe slaap. Zij hebben doorgaans genoeg aan 4 tot 6 uur slaap per nacht.
Invloed van te weinig slaap op afvallen
Te weinig slapen heeft zeker wel effect op je lichaamsgewicht. Door elke nacht te weinig slaap te pakken wordt afvallen niet makkelijker. Door een slaaptekort mis je een stuk energie elke dag, hierdoor gaat je lichaam het seintje geven dat die suiker wilt.
Poepen en afvallen
Volgens de wetenschappers van de University van Cambridge verlies je namelijk zo'n 750 gram per drol. Wow. Sterker nog, als je veel vezels binnenkrijgt kun je tot wel 1,5 kilo per eh… sessie verliezen.
Aankomen zonder reden
Dan is er mogelijk iets anders aan de hand, bijvoorbeeld dat je onbewust meer bent gaan eten. Ook is het mogelijk dat je aankomt als je meer bent gaan sporten. Je lichaam bouwt dan meer spierweefsel op, dat zwaarder is dan vet.
Het Voedingscentrum heeft al eens onderzoek gedaan naar het verband tussen slaapproblemen en overgewicht. De onderzoekers kwamen tot de conclusie dat uit verschillende studies onder volwassenen is gebleken dat mensen die minder dan vijf uur per nacht slapen meer aankomen dan mensen die langer slapen.
Gewichtsverlies door stress
Door stress kan je jouw eetlust bijvoorbeeld verliezen, waardoor het mogelijk is dat je afvalt. Dit kan gebeuren om verschillende redenen: Je stofwisseling versnelt. Door het cortisol en de verhoogde adrenaline in je lichaam word je stofwisseling versnelt en gaat je hartslag omhoog.
Volgens onderzoek van het Nederlands Slaapinstituut is dit niet waar, je rust niet uit als je wakker in bed ligt. Het is bekend dat het lichaam hersteld tijdens de slaap en elke slaapfase van de slaapcyclus heeft een eigen functie.
Conclusie: er is geen manier om je lichaam te trainen met minder slaap toe te kunnen. Als je hebt bepaald hoeveel nachtrust je nodig hebt, probeer je daar dan aan te houden.
Korte powernaps verlagen het stressniveau en verhogen de productiviteit. Een langer dutje van een uur herstelt je hersencapaciteit zodat je beter in staat bent om nieuwe informatie op te slaan. Slaap werkt beter en langer dan caffeïne, dus die kop koffie als alternatief kun je ook wegwuiven.
Niet langer dan 8 uur slaap
Als je twee uur meer slaapt dan de voorgeschreven 6 tot 8 uur dan neemt volgens de onderzoekers de kans op een hartaanval of hartstilstand met maar liefst met 41 procent toe. En ook aan de middagdutjes kun je beter niet beginnen.
Minimaal 8 uren per nacht. Dus iedere nacht 8 uren of meer. En aardig om te weten is dat daarbij een bifasisch slaappatroon bewezen gezonder is, dan 1 slaap per dag (monofasisch) Doe je naast 8 uren in de nacht in de middag aan een korte siësta of powernap.
Ga sporten en bewegen, overdag of vroeg in de avond. Neem 's avonds geen koffie, andere drank met cafeïne en nicotine. Stop een uur voor het slapengaan met kijken naar tv, tablet, computer en smartphone. Zorg een uur voor het slapengaan voor ontspanning (korte wandeling, warm bad, ontspanningsoefeningen, muziek).
Wandel naar de keuken voor een glas water, lees een 'slaapverwekkend' boek in de woonkamer of werk nog wat strijkgoed weg in de bijkeuken. Houd het wel bij rustige en 'hersenloze' activiteiten. Na een kwartiertje of 20 minuten word je vaak vanzelf moe en kun je 'opnieuw' naar bed gaan.
Denk maar aan koffie en alcohol. Alcohol zorgt ervoor dat je makkelijk inslaapt, maar heeft een negatieve invloed op je remslaap. Ten slotte kan ook een slechte slaaphygiëne ervoor zorgen dat je 's nachts wakker wordt. Schenk je lichaam ritme en regelmaat en je zal een goede nachtrust in de plaats krijgen.