Dit is vaak rond een rivier en dus vragen veel mensen zich af of een rivier invloed heeft op een onweersbui. Het Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut (KNMI) heeft onderzoek gedaan naar dit fenomeen. Wat blijkt: het lijkt misschien zo, maar rivieren hebben geen invloed op onweersbuien!
Een blikseminslag in water is gevaarlijk voor ieder levend wezen dat daar in de buurt zit. De elektrische lading van bliksem verspreidt zich snel, vooral aan het wateroppervlak. Vissen die wat dieper in het water zwemmen, raken door de stroom vaak tijdelijk verdoofd.
Rivieren, heuvels en hoogspanningslijnen hebben een verwaarloosbare invloed op de vorming van onweer. Ze kunnen de buien ook niet tegenhouden: die buien strekken zich uit van twee tot tien kilometer hoogte.
Een droog onweer is een onweersbui waarbij ofwel geen regen valt, of de regen volledig verdampt in de zeer droge luchtmassa tussen de basis van de cumulonimbus en de grond.
Tijdens het onweer: wat wel en niet te doen
✔ Haal de elektrische toestellen uit het stopcontact: ze kunnen beschadigd raken bij een blikseminslag. Niet doen: × In de buurt van een raam zitten of staan: inslaande bliksem kan het glas verbrijzelen. × Kabels of elektriciteitsleidingen aanraken die op de grond liggen.
Het lijkt een klassiek fabeltje, maar het is toch echt waar: vermijd contact met stromend water. Slaat de bliksem dichtbij in, dan zoekt de stroom een uitweg langs leidingen. Dus niet alleen een douche en een bad kunnen gevaarlijk zijn, of kranen in het algemeen, maar ook radiatoren.
Elke blikseminslag is nu eenmaal uniek! Bij naderend onweer kun je meren, plassen en zee het best vermijden.
Ga nooit liggen! Ga direct uit het water zodra je donder hoort. Water is een goede bliksembegeleider en door het grote oppervlak kan de bliksem op veel plekken inslaan. Dat maakt jou als zwemmer heel kwetsbaar.
Tijdens nabij onweer met de fiets aan de hand lopen is vragen om moeilijkheden. Maak in geen geval gebruik van een paraplu. In een groep loopt je een groter risico op blikseminslag. Blijf dus niet bij elkaar maar zoek beschutting of blijf minstens 3 meter van elkaar.
Als je binnen in huis bent, wil dat nog niet zeggen dat je geen risico meer loopt tijdens onweersbuien. Je vermijdt best alle contact met stromend water. Dus: niet douchen, geen bad nemen, je handen niet wassen en de afwas of handwas moeten ook maar even wachten. Water is een uitstekende geleider voor stroom, vandaar.
Drink geen water uit bergbeekjes, rivieren of meren
Hier kunnen namelijk bacteriën, virussen of micro-organismen in zitten, en die kunnen ons ziek maken.
In een getijrivier loopt het water bij vloed via de vloedscharen en bij eb via de ebscharen. In enkele gevallen komt het water de rivier binnen in de vorm van een vloedbranding, waarbij de vloed als een muur van water de rivier binnendringt. Havens aan getijrivieren zijn veelal getijhavens.
Vroeger kon je het water uit de grote rivieren in Nederland prima drinken, maar tegenwoordig is er teveel vervuiling. Door medicijnresten, pesticiden en microplastics is het ongezond om water uit bijvoorbeeld de IJssel te drinken.
'In tegenstelling tot een vaste telefoon is een smartphone ongevaarlijk tijdens een onweer. Als de bliksem inslaat op je huis, kan de stroom in de elektrische leidingen terechtkomen, en dus ook op een vaste telefoonlijn.Contact kan dan een elektrocutie veroorzaken', waarschuwt Delobbe.
Dit klinkt in eerste instantie wat vreemd, maar het gaat om niets anders dan een chemische reactie. Door de bliksem wordt zuurstof (O2) omgezet in ozon (O3). Deze ozon reageert met chloor in het zwembadwater. Die reactie zorgt ervoor, dat al het chloor razendsnel verdampt en verdwijnt uit het water.
Een blikseminslag is een gebeurtenis die ongeveer een op de twee miljoen mensen per jaar persoonlijk treft. Een aanzienlijk deel van de getroffenen overleeft dit natuurgeweld. Er zijn twee belangrijke mechanismen die tot letsel leiden: hartritmestoornissen en brandwonden.
Dat heeft dus te maken met de temperatuurverschillen die nodig zijn om een onweersbui te laten ontstaan. Gedurende de dag kan de zon ervoor zorgen dat het aardoppervlak flink wordt verwarmd en de luchtvochtigheid zodoende stijgt, waardoor het contrast met een koude luchtstroom 's avonds des te groter wordt.
Sluit ramen en deuren. Blijf weg van de ramen. Het licht van de bliksem is immers bijzonder fel en een nabije inslag kan je verblinden.
Wanneer het onweert, is binnenshuis de veiligste plek. Maar als je geen stevig gebouw in de buurt hebt, kun je je toevlucht ook zoeken in een afgesloten auto. De kooivormige autoconstructie van geleidend materiaal werkt als een zogeheten 'Kooi van Faraday'.
Het is belangrijk om je ramen en deuren te sluiten bij onweer. Dat komt doordat ramen en deuren meestal van materialen zijn gemaakt die elektriciteit niet geleiden. Daardoor kan de bliksem niet door een raam of een deur heen – en vanzelfsprekend is de bliksem wel gevaarlijk als je ze open hebt staan.
In een huis ben je ook redelijk veilig, mits je niet in de buurt van koperen leidingen of elektrische kabels bent. Ook schijnt douchen en badderen een afrader te zijn. De kans dat je geraakt wordt door de bliksem is gemiddeld 1 op 2 miljoen.
Blikseminslag kan leiden tot schade aan je woning of apparaten in huis. Als de bliksem thuis inslaat kan er brand ontstaan. Het is daarom belangrijk om je woning te beveiligen met rookmelders. De meeste schades worden veroorzaakt door overspanning (inductie).
Nee, het is niet zo dat door onweer de overledene groen wordt. Ook andere vormen van het ontbindingsproces worden niet bespoedigd door onweer. Een benauwde en drukkende omgeving betekent veelal dat sprake is van warmte en een hoge vochtigheid.
Het is je misschien weleens opgevallen dat onweer de ene keer klinkt als geknetter en gekraak, en de andere keer meer als een soort gerommel. Zulk scherp geknetter betekent dat het onweer erg dichtbij is. Dat gezellige gerommel hoor je als het onweer iets verder weg is, of zich op grotere hoogten bevindt.
Een bliksemschicht heeft gemiddeld een hoogte van 15km, zodat deze, afhankelijk van de bewolking, van op grote afstand zichtbaar kan zijn. Wanneer het geluid dan niet zo ver draagt, door bijvoorbeeld tegenwind, zal men geen donder horen.