Maar zeker de helft van de mensen die antidepressiva proberen af te bouwen met het standaardschema, ondervindt wél problemen, variërend van slapeloosheid, misselijkheid, duizeligheid en zweten, tot angst(dromen), wanen en zelfmoordgedachten.
U kunt deze klachten krijgen binnen enkele dagen nadat u een lagere dosis bent gaan slikken, of gestopt bent. Dit kan ongeveer een week duren, soms wel langer. Blijven de klachten aanhouden dan is de depressie zelf mogelijk terug (een terugval).
Meestal kun je bij lichtere klachten afwachten tot deze verdwijnen, maar bij ernstigere klachten moet er wel een plan B zijn zoals: langzamer afbouwen, de dosering (tijdelijk) verhogen, overstappen naar een antidepressivum dat langer in je lichaam blijft, of het gebruik van druppels of taperingstrips (zie TIP 9).
Wanneer mensen een behandeling met antidepressiva abrupt onderbreken kunnen evenwichtsstoornissen, hoofdpijn, misselijkheid, prikkelbaarheid, slaapstoornissen, hartkloppingen en spierkrampen, in wisselende mate en afhankelijk van de persoonlijke gevoeligheid, optreden.
Medicijngebruik staken
Sommige bijwerkingen kunnen door een lange werking van het medicijn nog wel dagen tot soms weken aanwezig zijn na het stoppen of veranderen van het medicijn. Tenslotte kan je arts soms een ander medicijn voorschrijven dat de bijwerkingen vermindert.
De eerste dagen zijn het heftigst. Na 24 uur zijn de onthoudingsverschijnselen op een hoogtepunt en na drie dagen is het ergste voorbij. Na 7 tot 10 dagen zijn ze volledig verdwenen. Als iemand een half jaar 8 glazen per dag drinkt kan hij/zij bij stoppen al last hebben van onthoudingsverschijnselen.
Het duurt meestal 2 tot 4 weken voor de depressieve symptomen verminderen. Als een behandeling met een antidepressivum succes heeft, adviseren artsen meestal om het middel 6 maanden tot een jaar te gebruiken. Als bij u depressies telkens terug komen, is het zelfs verstandig om het middel nog langer te gebruiken.
Sommige mensen hebben er helemaal geen last van. Hoe langer u antidepressiva heeft gebruikt, hoe groter de kans is dat u last krijgt van onttrekkingsverschijnselen. Daarnaast hebben mensen die een hoge dosering antidepressivum gebruiken en snel afbouwen meer kans op onttrekkingsverschijnselen.
Verschillende soorten antidepressiva
Omdat SSRI's over het algemeen de minste bijwerkingen opleveren zijn deze meestal eerste keus. SNRI's zoals Cymbalta en Efexor zijn vaak tweede keuze.
We kunnen spreken van 800.000 mensen die jaarlijks een depressie hebben, en daarvan slikken 150.000 patiënten een antidepressivum.
Bij het serotoninesyndroom is er sprake van sterk verhoogde serotonineconcentraties in het brein. Xtc bevordert de afgifte van serotonine door zenuwcellen en zorgt ook dat serotonine niet teruggaat naar de zenuwcel. Hierdoor kan de hoeveelheid serotonine toenemen.
Het idee dat extreme somberheid wordt veroorzaakt door een tekort aan de een stofje in het brein, namelijk serotonine, verliest aan grond. En dat terwijl de meeste antidepressiva – die soms wel, soms niet helpen – nog steeds op dat idee zijn gebaseerd. Van antidepressiva kun je soms nog somberder worden.
De middelen helpen bij acute psychoses, maar worden ook gegeven bij angst en gedragsproblemen, waarvoor ze niet baten. Ernstige bijwerkingen hebben ze wel, variërend van gewichtstoename en suikerziekte tot dodelijke hartritmestoornissen.
Bepaalde psychologische interventies zoals Preventieve Cognitieve Therapie (PCT) en Mindfulness-Based Cognitieve Therapie (MBCT) zijn een goed alternatief voor antidepressiva. Dit blijkt uit onderzoek van Claudi Bockting en Josefien Breedvelt van het Amsterdam UMC.
In bepaalde delen van de hersenen zou er bij depressie een tekort optreden van deze neurotransmitters. Deze verstoringen in het chemische evenwicht geeft aanleiding tot angstklachten, overmatig piekeren, verminderde plezierbeleving, passiviteit en een sombere stemming.
Bij een typische depressie kan het basisadvies worden aangevuld met vitamine B12 (1.000 – 2.000 mcg per dag) en foliumzuur in de actieve vorm (folaat, 400 tot 1000 mcg per dag). Wanneer er sprake is van een atypische depressie worden ontstekingremmende stoffen als curcumine ingezet.
De middelen amitriptyline, escitalopram, mirtazapine, paroxetine, venlafaxine en vortioxetine zijn het meest effectief. Fluoxetine, fluvoxamine, reboxetine, en trazodon scoorden het laagst op effectiviteit. De meerderheid van de meest effectieve antidepressiva zijn niet meer onder patent en generiek verkrijgbaar.
Ontwenningsverschijnselen. Ontwenningsverschijnselen en hun duur verschillen per middel en mate van afhankelijkheid. Tot de mogelijke verschijnselen behoren spasmodermie, misselijkheid, diarree, onrustigheid, rillen, transpireren en slapeloosheid. Deze kunnen enkele dagen tot in extreme gevallen een maand aanhouden.
Het zenuwstelsel is veranderd: het aantal receptoren in de hersenen is door het vele gebruik afgenomen of er zijn in de lever extra enzymen ontwikkeld om de alcohol of andere drugs af te breken. Zweten, slecht slapen, maagklachten, misselijkheid; onrust ; angst; gespannenheid.
Ontwenningsverschijnselen drugs
Niet alleen lichamelijk maar ook geestelijk moet je afkicken. Je kan je depressief voelen, schuldgevoelens krijgen, onrust, angstig voelen en spijt krijgen. Om niet in de put te raken en weer drugs te gebruiken, is het belangrijk dat je steun krijgt.
Hoe lang duurt afkicken en een behandeltraject? Het afkicken zelf (de lichamelijke detox) duurt meestal 1 - 2 weken. De behandeling duurt meestal 3 tot 6 maanden. Soms duurt het 9 maanden, een jaar of nog langer.
Onttrekkingsverschijnselen worden gedefinieerd als lichamelijke en psychische verschijnselen die optreden na beëindiging, onderbreking of te snelle reductie van de dosis van een geneesmiddel.
Zolang er geen sprake is van dwangzorg, heb je het recht om met medicatie te stoppen. Doe dit wel in overleg met de arts en weeg de voor- en nadelen goed tegen elkaar af. Maak een plan met je arts over het afbouwen. Neem de tijd om (langzaam) af te bouwen.
'Natuurlijke' antidepressiva zijn alle middelen en methoden die niets met chemische antidepressiva te maken hebben. Hiertoe behoren hormonen, vitaminen, mineralen, lichaamseigen stoffen, geneeskrachtige kruiden, slaapkuren, ontspanningstraining, psychotherapie en creatieve activiteiten.