Door gebruik te maken van steenkool, blijven de elektriciteitsprijzen laag. Daarnaast is steenkool een fossiele brandstof die gemakkelijk vervoerd kan worden naar de elektriciteitscentrales en is steenkool te vinden in tal van plaatsen van de wereld.
Een voordeel van steenkool is dat het goedkoop en makkelijk te winnen is. Daarnaast is steenkool bijna overal ter wereld te vinden. In Nederland hebben we geen kolencentrales meer, maar steenkool is vrij veilig en goedkoop te vervoeren vanuit het buitenland. Uit steenkool kan veel en constant energie worden gewonnen.
De voorgestelde verfijningen van het FT-proces maken van steenkool nog lang geen duurzame brandstof. Zelfs de ondergrondse opslag van CO2 is niet voldoende. Als duurzaamheid het doel is, kan steenkool hooguit een overgangsbrandstof zijn. Duurzame brandstoffen en creatieve oplossingen zijn onontbeerlijk.
Op dit moment is de steenkool prijs ongeveer 60 euro per ton.
In 2021 werd het lot van steenkool bezegeld, maar de doodsstrijd kan lang duren. Volgens het Internationaal Energieagentschap (IEA) gaat de totale vraag naar steenkool in 2022 richting een recordhoogte.
Sterker nog: op termijn zullen alle fossiele brandstoffen (ook olie en steenkool) opraken. Wachten tot alles op is, is volgens onderzoek sowieso geen goed idee: om binnen de 2 °C opwarming te blijven, moeten grote hoeveelheden kolen, olie en gas in de grond blijven.
In 2017 werd ruim 50 miljoen ton kolen aangevoerd in Nederlandse havens. De grootste leveranciers zijn Rusland, de Verenigde Staten, Colombia en Australië, samen goed voor 80 procent van alle aangevoerde kolen. In 2017 heeft Rusland de plaats van Colombia als grootste leverancier van steenkolen overgenomen.
Briketten, bruinkool of kolen kunnen niet gestookt worden in een houtkachel of allesbrander. Deze brandstoffen zijn alleen geschikt voor een kachel die ervoor gemaakt is om briketten of kolen mee te kunnen stoken.
Prijs in de winkel: € 12,70/zak
Is één van de belangrijkste antracieten op de markt. Deze iets hardere kool geeft weinig assen en zeer veel warmte. Het is een mooi blinkende kool die praktisch geen stof geeft.
Prijs in de winkel: € 14,40/zak
Deze iets hardere kool geeft weinig assen en zeer veel warmte.
Nadelen steenkool
Steenkool is een fossiele brandstof en zal dus ooit op gaan raken. Daarnaast is het verbranden van steenkool slecht voor het milieu. Bij de verbranding van steenkool komen schadelijke stoffen vrij zoals koolstofdioxide, de grootste veroorzaker van het versterkte broeikaseffect.
Bij het gebruik van steenkool komen veel CO2 en vervuilende stoffen vrij, hierdoor draagt het sterk bij aan de klimaatverandering en aan verzuring. De uitstoot is ongeveer tweemaal zo hoog als bij het gebruik van aardgas voor de elektriciteitsvoorziening.
Auto's die rijden op fossiele brandstoffen zijn vanaf 2035 verboden in de EU. Alternatieve vormen van brandstof zijn er al: elektrische energie en waterstof. Dit zal veel bijdragen aan het halen van de klimaatdoelen.
Uitfaseren. Verder wordt steenkool in Nederland veel ingezet om energie op te wekken. In 2021 voerde Nederland 8,7 miljard kilo steenkool in, blijkt uit voorlopige CBS-cijfers. Zo'n 4,8 miljard kilo daarvan werd gebruikt voor de productie van elektriciteit.
In 2017 waren de vijf grootste producenten van steenkool: China met 46% van het totaal, India met 9,3%, de Verenigde Staten (9,1%), Australië (6,2%) en Rusland (5,3%). Binnen Europa hebben Duitsland (voornamelijk bruinkool) en Polen de grootste steenkoolindustrie.
Aardgas is een fossiele brandstof wat inhoudt dat de bron niet onuitputtelijk is en een keer opraakt. Dit zorgt dat aardgas niet duurzaam is. Tevens komt er CO2 vrij bij het opwekken van stroom met aardgas.
Die zijn minder vervuilend, omdat ze minder zwavel uitstoten. Ze zijn ook minder vuil, omdat er amper vier procent van het volume aan as achterblijft. Volgens Vrinssen is verwarmen met kolen zo'n veertig procent goedkoper dan met mazout en zo'n 25 tot 30procent goedkoper dan gas.
Antraciet is de beste steenkool voor verwarming
De steenkool met de laagste kwaliteit is bruinkool. Deze bevat slechts 70% koolstof en wordt meestal gebruikt in elektriciteitscentrales. Bruinkool kan gebruikt worden voor de verwarming van de woning, maar dit is niet aan te raden omwille van het hoge zwavelgehalte.
In ieder geval is antraciet de meest geschikte koolsoort voor verwarming. Overweegt u uw kachel dus vooral als verwarming te gebruiken dan is dit de kolen die u moet hebben. Kolenkachels hebben van nature de functie te verwarmen. Bruinkool is de koolsoort met het laagste massapercentage koolstof.
Vergelijking met hout
De verbrandingswaarde van kool is ongeveer het dubbele van hout. Dit betekent dat tweemaal de massa aan hout nodig is om eenzelfde energieopbrengst te verkrijgen als uit kolen. Daar staat tegenover dat er ook tweemaal zoveel koolstof in kolen aanwezig is.
Uit bruinkoolbriketten komen stikstofoxiden (NOx), fijnstof, zwaveldioxide (SO2) en koolmonoxide (CO) vrij. Verder komen bij het stoken giftig arseen en zink in de lucht.
Briketten blijven lang op temperatuur, waardoor zonder tussentijds aanvullen een prima temperatuur kunt hebben in je barbecue. Ideaal als je vlees hebt dat langzaam moet garen door het indirect te grillen.
Nederland de rest van Europa zijn nog te afhankelijk van gas uit Rusland. Zonder het Russische gas is er niet voldoende gas om aan de vraag naar gas te voldoen. Wel wil Europa zo snel mogelijk minder afhankelijk worden van Russisch gas. Maar dat kan niet op de korte termijn.
Duitsland heeft Rusland in de eerste 100 dagen van de oorlog in Oekraïne ruim €12 miljard betaald voor olie en gas – Nederland stortte een kleine €8 miljard in de kas van Poetin.
Zo blijkt uit cijfers van de Gasunie - verantwoordelijk voor het transport van aardgas in Nederland - dat in 2021 zo'n 33 miljard m3 gas uit Noorwegen, Rusland en overige landen ons land binnenstroomde. Een deel daarvan wordt gebruikt in Nederland, een ander deel stroomt weer door naar andere landen.