De productie en/of winning van deze stoffen lag jarenlang op ongeveer hetzelfde niveau, maar stijgt de laatste jaren ineens explosief. Een belangrijke oorzaak hiervan is de teelt van diverse gewassen, zoals granen en mais voor de productie van biobrandstoffen.Daarnaast stijgt de vraag naar voedsel wereldwijd.
De belangrijkste nadelen van kunstmest op een rij:
Dit kost veel energie, waardoor er ook veel CO2 uitgestoten wordt. Kunstmest is van nature zout. Te veel zout in de bodem vermindert de kwaliteit van de grond. Kunstmest lost sneller op in water dan organische mest.
Zonder kunstmest zou de aarde lang niet genoeg voedsel kunnen opbrengen voor de hele wereldbe- volking. Nu al wordt zo'n 50 pro- cent gevoed dankzij kunstmest. In 2050 zal de wereld naar verwach- ting 9,1 miljard mensen tellen en moet de voedselproductie met 70 procent groeien om te voldoen aan de vraag.
Stikstof uit dierlijke mest komt door mineralisatie van organische stof langzamerhand vrij, een proces dat ook doorgaat na de oogst van gewassen. Door minder dierlijke mest te geven en dit naar de behoefte van het gewas aan te vullen met direct opneembare kunstmest, is efficiënter en met minder verliezen te bemesten.
Het afgelopen jaar zijn de prijzen van kunstmest sterk gestegen; vooral die van de stikstofhoudende kunstmestsoorten. KAS Nutramon bijvoorbeeld, kostte op 31 december 2020 € 20,90 per 100 kilo. November 2021 is de prijs € 60,90.
Regelgeving in Nederland bepaalt dat een boer een maximaal afgesproken hoeveelheid dierlijke mest mag uitrijden over het land, daarnaast mag de boer de stikstof behoefte voor het gewas aanvullen met kunstmest, kunstmatige stikstof.
De eerste mestbeurt van het jaar is bij voorkeur in maart of april, omdat dan de temperaturen stijgen en het gras begint te groeien. Een beetje fosfor is dan goed, terwijl in het najaar mest met wat meer kalium goed is zodat het gras sterk de winter ingaat.
Het grote verschil met kunstmest is dat 100% organische mest de bodem voedt en daardoor de plant. Een belangrijk verschil! Want een gezonde bodem met een rijk bodemleven geeft voldoende voeding en vocht voor de plant. Dat zorgt voor gezonde planten met een goede weerstand tegen ziekten en plagen.
Volgens de European Chemicals Agency (ECHA) is kunstmest de grootste bron van vervuiling met microplastics in de landbouw.
Het gaat om groenbemesters, van vlinderbloemigen die stikstof vastleggen in de bodem, maar ook om mest uit de veehouderij. Volgens de onderzoekers is mest uit de veehouderij meestal vervuilender dan kunstmest.
Kunstmest bevat de juiste voedingsstoffen, maar verbetert de bodemstructuur niet. Bovendien belast kunstmest het milieu meer. Bij kunstmest gaat de afgifte van voedingsstoffen zó snel dat planten kunnen 'verbranden' als je te veel gebruikt. De planten krijgen dan gele bladeren en verwelken.
Akkerbouwers kunnen dierlijke mest of kunstmest gebruiken om hun gewassen van voedingsstoffen te voorzien. Als je dat niet doet, raakt de grond uitgeput omdat de gewassen de voedingsstoffen uit de bodem opnemen tijdens de groei. Er moet dus worden aangevuld.
Kunstmest is een stuk goedkoper en werkt sneller dan organische mest. Het resultaat is zichtbaar na een week tot tien dagen, terwijl dit bij organische mest twee tot drie weken duurt. Een ander voordeel is dat je precies kan doseren; met alleen de voedingsstoffen die het gewas nodig heeft.
Organische meststoffen zijn veruit het beste, maar waarom organisch. Organische mest van Ecostyle gebruik ik al tientallen jaren omdat het puur organisch is en veel meststoffen zijn ook nog eens verrijkt met micro-organisme die het bodemleven stimuleren.
Het overgrote deel van de reserves is in handen van slechts drie landen: Marokko, China en de VS. De landbouw is de belangrijkste gebruiker van fosfaat. Van het gewonnen fosfaat wordt 80% gebruikt voor de productie van kunstmest. Fosfaat wordt in de mijnbouw gewonnen als fosfaatrots.
Grootste spelers
Rusland is een belangrijke producent van kalium-, fosfaat- en stikstofhoudende meststoffen. Het produceert meer dan 50 miljoen ton meststoffen per jaar, 13 procent van het wereldwijde totaal.
Soorten meststoffen: wat is de beste mest voor de tuin
In principe zijn er twee soorten meststoffen: kunstmest en organische mest. Kies liever voor organische mest, want dat is beter voor de planten en de bodem. Kunstmest werkt sneller, maar ook korter en maakt de planten zwakker.
Gecomposteerde kippenmest is een uitstekende meststof voor groenten, kruiden, bomen en andere gewassen. Het levert stikstof, fosfor en kalium en verbetert de bodem op verschillende manieren.
Alle bekende stikstofhoudende kunstmesten verschillen in essentie vooral door de vorm waarin de stikstof in het product aanwezig is: nitraat (NO3-), ammonium (NH4+) of amide (ureum). Planten nemen bij voorkeur stikstof op in de vorm van nitraat.
Kunstmest is snel uitgewerkt. Na drie weken moet je alweer opnieuw strooien. Dit gaat zo de hele zomer door. Organische meststof werkt veel langer.
Let op: combineer het strooien van kalk nooit met het strooien van meststof. De calcium (kalk) en stikstof (meststof) kunnen met elkaar binden waardoor het gras de voedingsstoffen niet kan opnemen.
Compost is in principe voor elke plant te gebruiken. Echter moet je wel uitkijken met planten die houden van zure grond (bijv. conifeer). In tegenstelling tot wat vele mensen denken is compost niet zuur.
Het beste is om kunstmest te strooien bij droog weer, of als het regent. Voor organische meststoffen is dat niet van toepassing, omdat daarin geen zouten zitten.
Afhankelijk van uw gewas mag u 15, 20 of 30 kilogram extra stikstof per hectare gebruiken.
Belangrijke tips om het gazon correct te bemesten
De bodem moet vorstvrij zijn. Breng de meststof niet aan bij rechtstreekse zonneschijn. Geef na elke bemesting regelmatig en overvloedig water. Maai pas een paar dagen na het bemesten.