Het water van de Middellandse zee is helder omdat er weinig of geen sediment (zand en klei) in aanwezig is en dit in tegenstelling tot de Noordzee waar de zeebodem uit zand (en klei op sommige plaatsen) bestaat dat omgewoeld wordt door de golven. De kleur van het water reflecteert trouwens de kleur van de lucht.
Daarom is zie je vaak mooie blauwe zeeën omdat de kleur blauw wordt weerkaatst. Maar de Noordzee zit vol stofdeeltjes en plantdeeltjes. Daardoor kunnen de blauwe stralen niet goed door het water dringen en wordt het licht niet weerkaatst en lijkt het water groengrijs.
De Middellandse Zee blijft een van de meest vervuilde zeeën ter wereld. Er drijft vier keer meer zwerfafval in rond dan in de Noordzee, blijkt uit een net gepubliceerde studie van het gezaghebbende Franse zeeonderzoeksinstituut Ifremer.
Dat komt omdat het zeewater de kleur krijgt door de zon. Water zelf heeft helemaal geen kleur maar is doorzichtig. De kleur van de zee bestaat namelijk voor een deel uit licht dat via het wateroppervlak terugkaatst. Eigenlijk als een soort spiegel.
Onze Noordzee behoort tot de schoonste en veiligste zeeën ter wereld.
Terwijl de laagste zeewatertemperaturen worden aangetroffen in de ijsgebieden rond de poolstreken, zijn de hoogste temperaturen gemeten in vrijwel afgesloten randzeeën als de Rode Zee en de Perzische Golf, waar temperaturen voorkomen van 35°C.
Dan is de zee gewoonlijk kalm en kan je meer zien onder water. Het eerste dat je je nu misschien afvraagt is: moet ik uitkijken voor “zeemonsters”? Als het op gevaarlijke zeedieren aankomt, is de Middellandse Zee vrij veilig.
Vaak wordt gedacht dat de kleur komt van mineralen in het water. Maar dit niet waar. De oorzaak van de kleur is de lichtval. De kleur rood in het licht wordt geabsorbeerd, terwijl blauw en groen juist worden gereflecteerd.
Een helderblauwe zee, zoals we die op vakantie in tropische oorden vaak zien, bevat weinig fijne deeltjes en we kunnen er makkelijk doorheen kijken. De reden dat we de zee nog blauwer ervaren, is het witte zand op de bodem van ondiep water. Dit witte zand kaatst al het licht dat door het water heen is gekomen terug.
Die slibdeeltjes – zand, klei, overblijfselen van schelpen en dode organismen, maar ook algen en bacteriën – komen hoofdzakelijk in het zeewater terecht door het onderwaterleven en de erosie van de bodem en de kliffen, maar ook via de rivieren die in de Noordzee uitmonden, zoals de Schelde en de Maas.
De enorme hoeveelheid plastic in het water maakt de Middellandse Zee een van de meest vervuilde zeeën ter wereld. Doordat de zee vrijwel geheel door land wordt omringd en slechts enkele beperkte doorstromingen naar andere wateren heeft, spoelt zo'n 80 procent van het afval na zo'n tien jaar weer ergens rond de zee aan.
Natuurstranden zijn niet eens 'echte' stranden, want de hele Kroatisch kust bestaat van nature uit rotsen, waardoor iedere plek met helder zeewater een goede zwemplek is, of je er nu een echt strand aantreft of niet.
De Nederlandse stranden aan de Noordzee worden steeds schoner. Uit onderzoek van Stichting De Noordzee blijkt dat er een kwart minder afval op de stranden ligt dan tien jaar geleden. De stichting analyseerde data van twintig jaar onderzoek naar strandafval op niet-toeristische stranden.
Als het water schoon is worden de blauwe stralen gereflecteerd, waardoor het water blauw lijkt. Hoe dieper en groter het water is, hoe blauwer de zee lijkt. Dit komt doordat er midden in de zee bijna geen vervuiling is, waardoor de blauwe stralen helemaal terugkaatsen.
'Het zand bepaalt alleen de kleur, niet hoe schoon het water is. In het heldere water kan meer vervuiling, bijvoorbeeld fosfaat of nitraat, zitten dan in het donkere water. Om dit echt zeker te weten, moet het water geanalyseerd worden', legt Willem uit.
Vooral tijdens zwoele zomeravonden kan de zee gaan lichten op plekken waar het water beweegt, zoals in de golven. Dat is heel bijzonder om te zien! Het blauwachtige licht wordt veroorzaakt door zeevonk, een bolvormig, ééncellig organisme.
Over het algemeen is het kraanwater in Griekenland van goede kwaliteit en kan het veilig worden gedronken. Op sommige plekken is het kraanwater echter licht gechloreerd en kan het maag- en darmklachten veroorzaken. Bij twijfel kan water uit flessen worden gebruikt, dat overal verkrijgbaar is.
Slib en plankton
Slibdeeltjes en plankton nemen alle rode lichtstralen op en kaatsen de blauwe lichtstralen terug. De kleur van het water is de kleur die terugkaatst in de ogen. In het geval van de zee is dat blauw of blauwachtig.
Het leidingwater op Kreta is drinkbaar, maar kan een chloorsmaak hebben. Op Kreta wordt daarom veel gebruik gemaakt van flessenwater.
In België, Duitsland, Oostenrijk en Zwitserland kunt u zonder meer kraanwater drinken, net als in Frankrijk, Spanje, Italië en Griekenland. In (delen van) deze mediterrane landen kan leidingwater een chloorsmaak hebben.
Drink geen water uit bergbeekjes, rivieren of meren
In bergmeren leven uiteraard ook veel dieren die allerlei stoffen uitscheiden, die niet goed voor ons zijn. Je zult niet de eerste zijn die na het drinken van bergwater last van maag- en/of darmproblemen krijgt.
Kraanwater is over het algemeen in de Alpen zonder problemen te drinken. Sterker nog: het lekkerste water drink je eigenlijk in de bergen! Maar let op: in berghutten- en restaurants is het water in de sanitaire ruimtes niet altijd drinkwater.
De gevaarlijkste zee ter wereld is waarschijnlijk de Atlantische Oceaan , daar gebeuren de meeste ongelukken. Deze enorme waterplas tussen Europa en Amerika is normaal een vrij rustige oceaan. Juist deze stilte maakt hem zo gevaarlijk. Zeevaarders zijn minder alert op de gevaren van de oceaan.
"De Noordzee is een zeer gevaarlijke zee", zegt duiker Johan Rycx. "De temperatuur van het water is nu amper 13°C en heel vaak is het koude water de hoofdoorzaak de problemen. Daarbij komen ook nog andere gevaarlijke factoren, zoals de sterke stroming, de wind en ook de verraderlijke stand van de zee, eb of vloed.
Bovendien is het rond de Middellandse Zee lekker warm en dampt deze als het ware uit. Hierdoor is het zoutgehalte in de Middellandse Zeel heel wat hoger dan in de Noordzee. In de Noordzee is er immers heel wat stroming en wordt het zeewater constant gemengd en "ververst".