Één van de redenen waarom veel mensen vasthouden aan het verleden is omdat het onze aandacht afleidt van het heden. In sommige vriendengroepen wordt er alleen nog maar gesproken over dingen die ze in het verleden samen hebben meegemaakt. “Weet je nog toen we naar Ibiza gingen, Weet je nog die we naar Amsterdam gingen.”
In de kern van het vasthouden aan het verleden schuilt vaak angst voor de toekomst . Onzekerheid kan intimiderend zijn, en het verleden biedt een gevoel van veiligheid en voorspelbaarheid dat de toekomst niet kan bieden. Deze angst kan zich op verschillende manieren manifesteren – angst voor gezondheid, financiële zekerheid of zelfs de angst om alleen te zijn.
Vaak gebeurt dat grotendeels onbewust. Veel mensen grijpen tijdens angst en stress (over de toekomst) terug naar dat comfortabele gevoel van oude denkpatronen en herinneringen. Dat is soms problematisch, in de eerste plaats omdat je het verleden simpelweg niet kan veranderen.
Ik noem dat dooddoeners.
Verkeerde beslissingen en andere negatieve gebeurtenissen uit het verleden brengen vaak een sterk gevoel van frustratie of schaamte met zich mee. Deze negatieve emoties stoppen we – onbewust – zo diep mogelijk weg. Maar dat leidt er juist toe dat ze sterker worden en op onverwachte momenten de kop opsteken.
Één van de redenen waarom veel mensen vasthouden aan het verleden is omdat het onze aandacht afleidt van het heden. In sommige vriendengroepen wordt er alleen nog maar gesproken over dingen die ze in het verleden samen hebben meegemaakt. “Weet je nog toen we naar Ibiza gingen, Weet je nog die we naar Amsterdam gingen.”
Een moeilijkheid met het loslaten van het verleden zal waarschijnlijk gerelateerd zijn aan een of meer van de volgende sleutelemoties: schuld, spijt of verdriet/woede . Schuld is een emotie die ons vertelt dat we een regel of norm hebben overtreden. Bijvoorbeeld, "Ik had dit moeten doen" of "Waarom heb ik dat gedaan".
Het gevoel hebben dat je het verleden niet los kunt laten, kan leiden tot klinische depressie, posttraumatische stressstoornis (PTSS) of zelfs zelfmoord . Pijn zorgt ervoor dat we ons vastgelopen voelen. In tijden van emotionele pijn kunnen we onszelf betrappen op het terugdenken aan de tijd dat we ons gelukkiger voelden, wat ons kan helpen om ons in het heden te motiveren.
'Herkenbaarheid van vroeger brengt ons emotionele steun, maar nostalgie vervult ook een cognitieve behoefte,' zegt Krystine Batcho, hoogleraar psychologie die al sinds de jaren negentig onderzoek doet naar nostalgie. 'Het geeft ons het vertrouwen dat er betere tijden in aantocht zijn, omdat ze vroeger ook goed waren.
Of de vriend die constant over de goede oude tijd praat ? Dit is een klassiek teken van iemand die gevangen zit in het verleden. Het is oké om herinneringen op te halen en van het verleden te leren. Maar als dat verandert in een eindeloze lus van "dat waren nog eens tijden", kan het een teken zijn dat ze niet in het heden leven.
Het is iets normaals en gezonds dat je hersenen doen om je aandacht te krijgen . Ze zeggen: "Hé, dit moet nu in je leven worden geïntegreerd. Het is voorbij, maar ik heb het nog niet verwerkt." Als je worstelt met gedachten als "waarom kan ik niet stoppen met denken aan mijn verleden?", dan ben je niet de enige.
Piekeren over dingen die gebeurd zijn in het verleden geeft een somber of soms een boos gevoel. Het is een soort negatieve evaluatie over jezelf. Piekeraars weten vaak wel dat ze niets aan het verleden kunnen veranderen, maar blijven toch hangen in negatieve herinneringen en proberen die door denken te beïnvloeden.
Nostalgische gevoelens doen nog een stuk meer in het brein. Zo vergroot het de welzijnsgevoelens, geeft het een boost aan inspiratie en creativiteit, vergroot het gevoelens van jeugdigheid, alertheid en optimisme en is het een stimulans om onze doelen na te jagen.
Velen van ons blijven hangen in het verleden vanwege onze behoefte aan zekerheid . Zekerheid is een van de zes menselijke behoeften en gaat fundamenteel over overleven. We moeten er zeker van zijn dat we pijn kunnen vermijden en, idealiter, wat troost in ons leven kunnen vinden.
Wanneer je in een verhoogde staat van bewustzijn bent, kan je brein zich gedwongen voelen om eerdere ervaringen te verwerken, zelfs de pijnlijke. Deze emotionele golf kan je vatbaarder maken om je nare herinneringen te herinneren.
Hoewel het normaal is om af en toe terug te denken aan ervaringen uit het verleden of te reflecteren op gebeurtenissen uit het verleden, kunnen deze gedachten, wanneer ze opdringerig, overweldigend en oncontroleerbaar worden, duiden op de aanwezigheid van een psychische aandoening.
Ruminatie is wanneer je het gevoel hebt vast te zitten in een cyclus van negatieve gedachten. Het kan gepaard gaan met of verergeren van angst en andere aandoeningen. Afleiding, meditatie en andere tips kunnen je helpen de cyclus te doorbreken. Ruminatie komt voor bij veel gezondheidsproblemen en heeft nauwe banden met negatieve ervaringen uit het verleden.
Oud zeer kun je leren loslaten door het te accepteren en erover te praten of te schrijven. Daarnaast is het belangrijk te vergeven en voldoende te bewegen. Ook kun je beter loslaten wanneer je je mindset verandert en geduldig met jezelf bent.
Vanwege deze neuropsychologische veranderingen worden traumatische herinneringen anders gecodeerd dan niet-traumatische herinneringen . Dit leidt tot ongewenste herinneringen en gepieker over wat er is gebeurd, en tot moeite met het onderscheiden van wat slechts een herinnering is aan het verleden versus een daadwerkelijk gevaar in het heden.
Mensen met BPS zijn vaak gespannen. Ze hebben een hoog niveau van stress en woede, dus ze kunnen snel beledigd zijn. Ze worstelen met overtuigingen en gedachten over zichzelf en anderen, wat stress kan veroorzaken op veel gebieden in hun leven. Mensen met BPS hebben vaak een intense angst voor instabiliteit en verlating.
Recente studies suggereren dat mensen zich kunnen richten op negatieve herinneringen wanneer ze nostalgie ervaren. Ze kunnen positieve aspecten van dezelfde herinneringen uitsluiten. Als iemand zijn verleden als gelukkiger ervaart dan zijn heden, kan hij emotionele stress ervaren.Dit kan vervolgens leiden tot symptomen van depressie.
Psychologisch gezien kan het oprakelen van het verleden duiden op onderliggende problemen zoals een laag zelfbeeld, onopgelost trauma of moeite met het accepteren van verandering . Het kan ook een teken zijn van ongezonde copingmechanismen zoals vermijding of ontkenning.
De meeste mensen blijven hangen in het verleden omdat ze denken dat het de toekomst voorspelt . Ze voelen zich voorbestemd om dezelfde fouten te herhalen, dus blijven ze hangen in het verleden in plaats van waarde te extraheren.
Mensen die veel piekeren, denken dat ze verantwoordelijk zijn voor het controleren van hun leven. Daarom denken ze er zoveel over na. In hun ogen is het namelijk zo dat een fout of een negatieve uitkomst betekent dat zij iets verkeerd gedaan hebben.