De naam Polaris en Poolster dankt de ster aan het feit dat zij tegenwoordig ongeveer op de plaats van de noordelijke hemelpool staat: minder dan 1 graad of anderhalf keer de schijnbare diameter van de maan.
De Poolster is de ster die het dichtst boven de noordelijke hemelpool staat. Als je de rotatieas van de aarde door zou trekken vanaf de noordpool naar de ruimte, kom je uit bij de Poolster. Daarom wordt deze ster ook wel Polaris of Noordster genoemd.
De Poolster is een gewone ster, net als alle andere. Maar toevallig wijst de draaiingsas van de aarde er naartoe. Als je op de noordpool staat, staat de Poolster dus recht boven je hoofd, in het zenit. Het maakt dan niet uit of de aarde ronddraait: de Poolster blijft altijd op dezelfde plek staan.
Poolster staat constant op dezelfde plek
Dat is het punt aan de hemel recht boven de noordpool. Deze positie maakt de Poolster uitermate geschikt om mee te navigeren. Doordat de Poolster zo'n beetje recht boven de draai-as van de aarde staat, zien wij hem altijd ongeveer op dezelfde plek, namelijk in het noorden.
Nog één fabeltje over de poolster moeten we rechtzetten. De poolster is níet de helderste ster aan de hemel. Die eer behoort toe (na de zon!) aan de ster Sirius in de Grote Hond.
Vind de Poolster! De bijzondere ster van het noorden bevindt zich in het sterrenbeeld Kleine Beer (Ursa Minor), meer bepaald in de staart. De Kleine Beer is veel zwakker dan de Grote Beer en kan dus enkel gezien worden onder donkere omstandigheden.
Met het blote oog is-ie niet te zien, maar wetenschappers weten het zeker: ze hebben de felste planeet ooit ontdekt. LTT9779b staat op maar liefst 264 lichtjaar van de aarde en schittert sterker dan welke andere planeet dan ook. LTT9779b is een exoplaneet. Dat betekent dat hij rond een andere ster dan onze zon draait.
Circumpolair. Sterren en sterrenbeelden die het gehele jaar zichtbaar zijn aan de hemel noemt men circumpolair. Weliswaar worden sterren overdag overstraald door de zon, maar het gaat erom dat hun min of meer dagelijkse banen helemaal boven de horizon liggen.
Als een lichtstraal door die trillende lucht gaat, wordt het licht ietwat gebroken. Het resultaat is een fonkelende ster. Het licht van een ster die laag boven de horizon staat, moet een langere weg door de dampkring afleggen. Daarom zullen die sterren meer flikkeren.
Gezien vanuit Nederland bevindt de Poolster zich niet recht boven ons hoofd, zoals op de noordpool het geval is. In plaats daarvan staat hij op circa 52º hoogte boven de noordelijke horizon. Maar de Poolster vormt nog steeds het schijnbare draaipunt van de hemelbol; zijn positie aan de hemel verandert niet.
Sirius (ster) Sirius (alpha Canis Majoris) is de helderste ster van de nachtelijke sterrenhemel. Met een schijnbare helderheid van −1,46 is hij bijna dubbel zo helder als Canopus, de helderste ster na hem.
De Poolster ('Polaris' voor de kenners) is de enige ster van de noordelijke sterrenhemel die niet opkomt, beweegt of ondergaat. De reden daarvoor is dat deze ster heel toevallig in het verlengde van de aardas staat, recht boven de noordpool. Polaris is de Alphaster van het sterrenbeeld Kleine Beer (of Ursa Minor).
Venus is helemaal geen ster, maar in spreektaal zegt men het wel. De wolkendeken zorgt er niet alleen voor dat de planeet goed zichtbaar is, maar ook dat de hitte op Venus wordt vastgehouden. Hierdoor is de planeet nóg heter is dan Mercurius, terwijl die juist dichter bij de zon staat.
Polaris is dus niet de helderste ster, maar hij is wel speciaal door zijn positie aan de hemel. Waar je ook bent er ter wereld, wanneer je ook kijkt, de Poolster staat altijd precies boven het noorden. Kleine kanttekening daarbij: Polaris is ten zuiden van de evenaar niet zichtbaar.
Deze beweging is te danken aan de precessie van de aardas. Rond 12.000 v.Chr.beschouwden de paleolithische mensen Wega als de Poolster in plaats van Alpha Ursae Minoris.
Polaris of de Poolster (alpha Ursae Minoris) is de helderste ster in het sterrenbeeld Kleine Beer (Ursa Minor).
De Poolster is niet een ster zoals onze zon: de ster is ongeveer 4000 keer groter dan onze zon. De ster behoort tot een sterrensysteem dat minstens drie sterren bevat. Bovendien is de Poolster de helderste en dichtstbijzijnde Cepheïde, een kort-variabele ster.
De Grote Beer bestaat uit een groot aantal sterren. De zeven helderste sterren uit het sterrenbeeld vormen een vorm die lijkt op een steelpan. De hele constellatie heeft echter de vorm van een beer en wordt daarom door het grote publiek Grote Beer genoemd.
De ster met de grootste schijnbare helderheid (afgezien van de zon!) is Sirius, de hoofdster in het sterrenbeeld Grote Hond.
Astronomen ontdekten deze week een zeer bijzondere en zeldzame ster. Op dit kosmische verrassingsei jaagden zij al bijna 40 jaar. De gevonden ster is een zeldzame samensmelting van twee andere galactische objecten: een rode reus en een neutronenster.
Wens doen bij vallende sterren
Soms werden sterren ook als de ziel zelf gezien. Als een ster valt dan wordt er op aarde een baby geboren. De ster is dan de ziel die van de hemel naar de aarde reist. Van de oude Grieken stamt ook het populaire bijgeloof om een wens te doen als men een vallende ster ziet af.
Als we alle sterren aan de hemel rangschikken op basis van helderheid, gezien vanaf de aarde, dan prijkt bovenaan een duidelijke winnaar: Sirius A.
Deze twee moleculen schijnen in de vier massieve planeten de rol over te nemen van waterdamp op de aarde. Van zuurstof heeft men geen spoor gevonden, tenzij in Uranus en dan nog in een uiterst geringe hoeveelheid.
De geschiedenis leert dat elke veronderstelling waarin de mens, de aarde, de zon of het Melkwegstelsel een unieke plaats wordt toebedacht, onwaar is. Er is tot nu toe echter geen 'tweede aarde' ontdekt.